Drugs, van bekendheid naar verbod

Drugs, van bekendheid naar verbod

3MMC, 3M of Poes. Sinds 28 oktober 2021 staat deze, volgens de media relatief nieuwe drug, op lijst II van de Opiumwet. In 2012 kwam deze drug op de markt en dus heeft het verbod bijna tien jaar nodig gehad tot de officiële doorvoering. Waarom en hoeveel tijd gaat er overheen voordat een drug verboden wordt sinds de eerste keer dat deze bekendheid krijgt in de media?  

De Nederlandse Opiumwet kent twee lijsten. Volgens de Rijksoverheid staan de harddrugs op lijst I, deze zijn schadelijker voor de gezondheid dan softdrugs. De genoemde voorbeelden zijn heroïne, amfetamine, xtc, GHB en cocaïne. Op lijst II staan de softdrugs. Hierbij noemt de overheid de risico’s van deze drugs minder groot dan de drugs op lijst I. Voorbeelden hiervan zijn cannabisproducten en slaapmiddelen.  

3MMC valt inmiddels onder de Opiumwet en dit zorgt ervoor dat de vrije verkoop gestopt is. Voor beide, harddrugs en softdrugs, is de verkoop, het kopen en bezitten verboden. In de grafiek hieronder is te zien hoelang dit heeft geduurd vanaf het moment dat de drug voor het eerst in het nieuws kwam.  

3MMC is recent aan de lijst toegevoegd, op 28 november 2021. Over 3MMC werd in 2012 voor het eerst bericht. Hier zit dus 9 jaar tussen. 

Bron: Google Trends

 “Vanaf het moment dat het allereerste artikel over een drug wordt geschreven, gebruikt nog maar een kleine groep mensen dit. Er worden veel middelen gemaakt en hiermee wordt veel geëxperimenteerd. Hier en daar wordt daar wel eens wat over geschreven maar lang niet alles wordt populair of slaat aan. Er gaat tijd overheen voordat het zich verspreidt en meer gebruikers ervan horen”, zegt Tom Bart, Senior preventiedeskundige Jellinek. 

“Op een bepaald moment neemt dan de populariteit toe en zullen er meer mensen over gaan schrijven. Er ontstaat een vicieuze cirkel: er wordt meer over geschreven en dus meer gebruikt en er wordt meer gebruikt en dus meer over geschreven. Hierdoor komt de drug in een stroomversnelling terecht.” – Tom Bart

Hieronder is ongeveer hetzelfde verloop te zien voor Qat en 4FMP: 

Qat kwam op 5 januari 2013 officieel op lijst II te staan. De eerste keer dat over qat werd geschreven was oktober 2004. Hier zit dus 9 jaar tussen. 

Bron: Google Trends

4FMP werd op 25 mei 2017 op de lijst gezet. Hierover werd in 2011 voor het eerst over bericht. Hier zit dus 6 jaar tussen. 

Bron: Google Trends

Bij alledrie de onderzochte soorten is dus een trend te zien. Tussen het eerste moment dat er in de media geschreven wordt over de drug en het moment van verbod zit ongeveer 8 jaar. 

Volgens Tom Bart zit die tijd ertussen omdat: “Als een middel op de markt komt is er een soort niche die dit gebruikt. Er wordt dan continue over middelen gesproken die eventueel een risico kunnen vormen. Heel soms komt het dan voor dat zo’n middel ook daadwerkelijk populair wordt. Maar veel middelen verdwijnen geruisloos en worden nooit populair. Als een middel niet groot wordt en weinig media-aandacht krijgt, heeft een verbod voor de overheid niet zoveel effect. In Nederland hebben we een vrij stabiele drugsmarkt. Hiermee bedoelen we dat klassieke drugs, zoals XTC, cocaïne en amfetamine, relatief zuiver zijn. Nieuwe, onbekendere drugs worden door een relatief kleine groep gebruikt, bijvoorbeeld 3MMC. Hierdoor duurt het simpelweg lang om een verbod door te voeren.” 

Verantwoording:
In deze productie is er gebruik gemaakt van Google Trends. Hierin is te vinden wanneer en hoeveel hits een zoekresultaat oplevert. Aan de hand hier van zijn de grafieken gemaakt en bewerkt. Hierbij zijn de maanden op de x-as weggelaten voor de betere leesbaarheid. De bron, Tom Bart van Jellinek, is gesproken via de telefoon. Hij heeft antwoord gegeven op de waarom-vraag.

Over de auteur

Ilse Lavell

Mijn naam is Ilse Lavell, 21 jaar en geboren in Groningen. Sinds september 2019 studeer ik journalistiek aan de Hogeschool in Utrecht.