Ires Vasilda (24) is een rustige en behulpzame ziel. Ze probeert carrière te maken als video-editor, werkt daarnaast in een schoenenzaak en spreekt geregeld met haar vrienden onder het genot van een kop Engelse thee. Dit klinkt allemaal doorsnee, maar schijn bedriegt. Haar leven is en was altijd al een rollercoaster geweest. Ze worstelt met aardig wat zaken en heeft nog een lange weg te gaan met haar mentale staat. Echter heeft ze een tijd geleden met een psycholoog gesproken en is haar pestverleden inmiddels grotendeels achter de rug. Wel wil ze graag haar verhaal doen om lotgenoten wellicht een hart onder de riem te steken.
Een vermoeiende schoolwissel
De gangen staan vol met verschillende groepen aan tieners, lang, klein, dik en dun. Ires is daar ook, een klein meisje met lang krullend haar op hoge leren hakken. Ze staat alleen. Ze is omringd door mensen, maar het is alsof ze alleen is op de wereld. Alles is nieuw voor haar, de omgeving, haar lege kluisje en het luide geschreeuw van deze groepjes. Ze is onlangs overgeplaatst van de middelbare havo-school Calvijn Vreewijk naar de Roncalli Mavo. Haar pestverleden van het Calvijn had de overhand gekregen. Een frisse start voor Ires. Althans, dat hoopte zij.
Ze wordt meteen bekeken met argusogen door haar nieuwe klasgenoten, zodra ze een voet in het lokaal zet. Al die priemende ogen doet haar de moed in de schoenen zinken. “Ze denken vast nu ‘wie is dat rare, kleine meisje?’’’ Deze zin spookt door haar gedachten. Er gaan minstens 2 à 3 dagen voorbij waarin ze helemaal niet spreekt. Dit vindt ze prima, want dit betekent rust.
Helaas kan de rust niet eeuwig duren. Haar klasgenoten beginnen met aanstaren en onbehoorlijke geluiden te maken. De mensen om haar heen kreunen het ene moment en maken scheetgeluiden met hun mond het andere. Ze moet haar neus veelal bedekken. De geur van speeksel is zo goor en penetrant dat iedere seconde een gevecht is tegen het braken. Afijn, als dit alles zou zijn zou het nog prima zijn. Op Calvijn was het iedere dag een gevecht om staande te blijven, een hand voor de neus is niets. Ze is naïef om te denken dat het hierbij zal blijven.
Gedurende de 4e dag was het tijd voor een leuk trucje. Kijken hoe hard Ires kan vallen als we haar stoel onder haar vandaan trekken. De schaamte en angst voor wat er nog te wachten staat overweldigt haar. De pestkop achter haar wordt de klas uitgestuurd door een furieuze lerares Engels. Ze kan weer even ademhalen en bijkomen, pauze voor haar razendsnel kloppende hart. Dit kan echter niet duren en zodra de klas voorbij is overvalt de angst haar weer. Dit is tijdens de les. Hoe moet ze het strijdveld van de kantine trotseren zonder te sneuvelen.
Dit is slechts het begin van de hel die haar te wachten staat.
Van kwaad tot erger
Langzamerhand merkt Ires dat haar schoolgenoten van andere klassen ook meedoen. Op een gegeven moment kan ze niet meer door de gangen lopen zonder dat er gegiecheld wordt vanuit alle hoeken en gaten. Ires is helaas niet de enige die gepest wordt. Uit de Veiligheidsmonitor van het CBS zegt 33 procent van haar leeftijdsgenoten jarigen in 2021 weleens te zijn gepest. Hiervan is 3,8 procent in de afgelopen 12 maanden gepest. Toch voelt zij zich eenzaam, niet gehoord door haar omgeving. Gehaast schrijdt ze door de gangen om van A naar B te kunnen. Dit iedere dag op haar hakjes.
Er worden van allerlei dingen achterom haar rug besproken. Een groepje meisjes neemt eens het voortouw en vraagt in haar gezicht: “jij kijkt toch van die rare Japanse porno”. Stom genoeg geeft Ires antwoord, denkend dat ze daadwerkelijk interesse hebben in haar geliefde hobby’s. Dat is tevergeefs. Op dat moment beseft ze dat uitleggen geen zin meer heeft. De dagen worden somberder en het pestgedrag neemt alleen maar toe. De ene doet expres een broodje op haar laten vallen. De andere stopt de volgende dag kauwgom in haar haar en rare seksgeluiden de seconde dat ze de school binnenstapt. Papiertjes vallen inmiddels uit haar kluisje. Sommige heftiger dan andere tekstjes. “Je bent een vieze hoer die op vrouwen geilt. Je hoort in hel!”
De docenten zijn ook niet de beste hulp. Want die jongen die kauwgom in haar haar plakt, waarom plaatsen we hem anders niet achter Ires? Meerdere lokken mag ze nu eraf knippen door de populaire jongen die kauwgom in haar stopt. Het duurt even, maar ook de docenten hebben het eindelijk door. Tijd voor strafwerk en nablijven. Dat zal hem leren! Integendeel. Dit schrikt ze niet af. Hij wordt alleen maar bozer op haar en voedt de klas met ideeën. Met een woedende klas en een school die haar totaal niet ziet zitten, gaat Ires het eerste jaar op het Roncalli Mavo moeizaam door. En het ergste moet nog komen.
Drastische maatregelen
Het einde van het derde jaar, zit ze daar. Een klein meisje, dezelfde lengte net als Ires. Ze is best dik en haar simpele kleren gaan met de trends mee. Zij wordt Ires enige vriendin op deze school. Naast deze klasgenoot vertoeft Ires haar tijd graag buiten school met haar altijd hardwerkende vriendin Madelon. Zij kennen elkaar al van het Calvijn Vreewijk. Ook Madelon ziet veranderingen sinds de overplaatsing. “In de tweede op het Calvijn kroop Ires steeds meer uit haar schulp. Daarvoor was ze juist stil en verlegen. Toen ging ze steeds meer grapjes maken en lachte ze rondom vertrouwde mensen. Sinds de overplaatsing begon het pesten weer. Ze kroop weer terug in haar schulp en lachte minder. Ik merkte dat ze meer behoefte had om alleen te zijn.”
Toch is Ires blij dat Madelon altijd klaar voor haar staat. Bij haar kan Ires écht zichzelf zijn, ginnegappen, tot rust komen, zich veilig voelen. Daar wil de nieuwe dikke vriendin een stokje voor steken. Over de dagen heen vertelt ze hoe stom en gemeen Madelon eigenlijk is. Ze vertelt in geuren en kleuren uit waarom Madelon onbetrouwbaar. En dit blijft dagen doorgaan. Ires is gelukkig niet van gisteren. Ze heeft heus door dat haar zogezegde nieuwe ‘bestie’ haar vertrouwen in haar echte vriendin kapot wil maken. “Ze wilde me compleet alleen krijgen.”
De laatste weken van het derde jaar wordt Ires geregeld voor schut gezet bij andere studenten en spreekt achter haar rug. Zo kan het niet langer. Ires snijdt haar uit haar leven. En toen was ze weer helemaal alleen. Met andere woorden, een makkelijk doelwit. Deze laatste weken van school zijn ondraaglijk. “Als ik terugkijk, was dit het moment dat ik op het punt stond om zogezegd drastische maatregelen te nemen.”
Stilte ná de storm
“Dat is gelukkig niet gebeurt, anders had ik hier niet meer gezeten.” Al het gepest, of inmiddels het bedreig van schoolgenoten, heeft een kookpunt bereikt. Precies op dat moment begint de zomervakantie. Kort door de bocht heeft Ires een pauze, een kans om adem te happen. Die kostbare vrije dagen spendeert ze dan gezellig met Madelon, haar licht in die duisternis. Dan eindigt de zomervakantie in een vlaag voorbij en begint het vierde schooljaar. En zo ook het hele riedeltje.
Ires zit dikwijls alleen tijdens de lunchpauzes. Dan zit alleen onder de trap, of eet ze haar lunch op het toilet. Soms neemt ze plaats in de buurt van de kantinejuffrouw. De school komt met een nieuw idee, zelfverzekerdheidstrainingen! Een van de lessen gaat als volgt. In een groepje van onzekere mensen moet Ires op tafel staan. Dan krijgt ze te horen zichzelf te laten vallen. Ze moet andere leren te vertrouwen dat ze haar opvangen, de welkbekende ‘trustfall’. “Sindsdien heb ik een bloedhekel gekregen aan dit soort trainingen.”
Het einde van het pestgedrag eindigt helaas niet op een heldhaftige manier, geen docent of klasgenoot die haar uit de brand helpt. Het moment dat ze met haar diploma de school verlaat, stoppen al die hatelijke opmerkingen. De kauwgom in haar haar en de doodsbedreigende briefjes in haar kluisje. En dat terwijl Ires meerdere malen aan de bel heeft getrokken. “De ene leraar zei dat ze er echt iets aan moeten doen. Mijn lerares Engels was er altijd voor mij, als ik zo terugkijk. Zij kwam voor mij op. De ander deed precies niets.” Ires’ schooljaren zijn geen pretje geweest, in de verste verte niet. Maar het is voorbij. Nu kan ze haar persoonlijke ontwikkeling echt starten!
Terugblik
“Aan de ene kant kijk ik ernaar terug als een zeer donkere periode. Misschien wel de ergste. Maar aan de andere kant, ik ben erdoorheen gekomen. Ergens heb ik inmiddels ook medelijden met de mensen die zo onzeker waren. Dat ze mij als voetsteun moesten gebruiken om verder te komen.” Met vallen en opstaan heeft Ires haar schooltijd overleefd. Er waren gelukkig een aantal lichtpuntjes in deze donkere periode. Ze had de steun van Madelon. Daarnaast heeft ze veel gelezen en anime gekeken. Daar heeft ze kracht uitgeput, haar manier van hulp zoeken. Ook heeft ze jaren na de middelbare school een psycholoog geraadpleegd.
“Wat ik als laatste wil zeggen? Het klinkt misschien niet positief waar ik mee begin. Je situatie kan niet zomaar veranderen. Soms moet je op dat moment wachten, wachten totdat de juiste dingen bij je gebeuren. Het is leuk als mensen tegen je zeggen dat je voor jezelf moet opkomen. Maar uiteindelijk moet dat uit jezélf komen. Pas dan kun je gaan veranderen. En je leven ook.”
