Anno 2024 is het vanzelfsprekend dat we mannen en vrouwen sporten zien beoefenen op alle niveaus. Echter was dit voor lange tijd niet vanzelfsprekend, sporten waren ontstaan voor en door mannen. Zelfs een sport zoals turnen, die wij nu de dag meer beschouwen als een vrouwensport, is van oudheid een mannensport. Vrouwen zijn dus lang uitgesloten op het gebied van sport.

In 1896 vond de eerste moderne Olympische Spelen plaats in Athene, met dertien landen die deelnamen, alleen mochten er geen vrouwen meedoen aan deze editie. “Ondanks dat vrouwen waren uitgesloten van de eerste moderne Spelen, weerhield dit ze niet. De Griekse Melpomene, stond bij de burgerlijke stand bekend als Stamatis Rovithi. Was de eerste vrouw die tijdens de Spelen van 1896 meedeed aan de eerste Olympische marathon. Melpomene liep illegaal mee en dit werd door het publiek niet goed ontvangen. Tijdens de marathon werd ze bespuugd en bekogeld met alles wat vies was en stonk. Dit weerhield Melpomene niet en ze finishte de marathon, maar niet in het Olympische Stadion. Omdat vrouwen niet mee mochten doen en haar deelname werd geweigerd, liep ze haar slotronde om de locatie heen en finishte daar de race”, aldus Jurryt van de Vooren, sporthistoricus.

Pas vier jaar later, tijdens de Spelen van 1900 in Parijs, waren vrouwen toegelaten om mee te doen. Echter betekende dit niet dat ze dezelfde rechten kregen als de mannen. De vrouwen mochten tijdens de spelen van 1900 alleen deelnemen aan de sporten tennis en golf. En de vrouwen toonden meteen hun vaardigheden. Charlotte Cooper (GBR) werd de eerste vrouw die de kampioenschappen in het enkelspel en gemengd dubbelspel tennis veroverde. Margaret Abbott (VS) behaalde de overwinning in het “Olympische” golfkampioenschap. Ondanks deze prestaties werden geen van beide sporten officieel erkend als Olympisch door de organisatoren.

Pas 112 jaar later, in 2012, met het toetreden van vrouwen bij het Olympisch boksen, namen mannen en vrouwen aan evenveel disciplines deel. Ondanks dat mannen en vrouwen nu aan evenveel sporten mochten deelnamen, waren de vrouwen ondervertegenwoordigd. Het heeft ook enige tijd geduurd voordat de deelnemende landen vrouwen toestonden om voor hun land uit te komen. Pas rond 1996 was meer dan 30% van alle deelnemers aan de Olympische Spelen vrouw. In 2020 bestond 47,79% van alle deelnemende atleten uit vrouwen, wat betekent dat na 124 jaar Olympische Spelen we bijna een gelijke vertegenwoordiging van vrouwen en mannen hebben bereikt.

Nederland had in 2016 voor het eerste meer vrouwelijke atleten meegenomen naar de Olympische Spelen dan mannen, 55.7% van alle Nederlandse atleten waren vrouw. Vier jaar later tijdens de Olympische Spelen van Tokio herhaalde Nederland dit, toen vertegenwoordigde 58.05% vrouwen Nederland tijdens de Spelen.

In 2012 werden alle landen verplicht door IOC (Internationaal Olympisch Comité) minimaal één vrouwelijke atleet voor hun land te laten uitkomen. De Olympische Spelen 2024 die dit jaar in Parijs wordt gehouden staat onder andere in het teken van gendergelijkheid. Waarbij deze editie de eerste editie in de geschiedenis van de Olympische Spelen zal zijn waarbij er volledige gelijke verhoudingen tussen mannelijke (50%) en vrouwelijke (50%) atleten is.

Dataverantwoording

De cijfers uit deze dataset komen van www.olympedia.org en zijn te vinden onder het kopje “games”. De gegevens van deze website zijn het product van jarenlang werk van een groep Olympische historici en statistici. De groep die de database heeft samengesteld, noemt zichzelf MADmen. Sinds 1998 werken ze samen, en de database die is gebruikt om de website te maken, is het product van ongeveer 250 persoonsjaren werk. Met alle gegevens (https://hogeschoolutrecht-my.sharepoint.com/:x:/g/personal/savannah_dekker_student_hu_nl/EXlHwNpxnadBlkbGWpim9xIBLs88kjo59gTe74n0aQVslQ?e=LvHmPE)  heb ik een datavisualisatie gemaakt in het programma Flourish. Voor mijn visualisaties heb ik bewust gekozen voor de participatie van vrouwen bij de Olympische zomer Spelen door de geschiedenis heen. In mijn ogen biedt dit een goed perspectief en rode draad voor de Olympische spelen in Parijs 2024 die in het tekenstaat van gendergelijkheid.