Sinds de opkomst van BookTok –de literaire hoek van TikTok – is lezen onder jongeren weer helemaal in. Scrollende tieners ruilen hun ‘for you page’ moeiteloos in voor pagina’s vol magie, romantiek en epische veldslagen. Uit onderzoek van KVB Boekwerk blijkt dat 42% van de jongeren tussen de 12 en 19 jaar boekentips haalt van sociale media, en een kwart noemt specifiek BookTok als inspiratiebron. In deze community domineren de genre’s fantasy, young adult en romance. Om meer inzicht te krijgen in de schrijvers achter deze razend populaire boeken, onderzocht ik vijftig fantasy-auteurs. Hoeveel boeken schreven ze? Over welke tijdspanne verspreidde hun werk zich? En wat zegt dat over de lezers van fantasy-boeken? De antwoorden ziet u terug in een reeks interactieve visualisaties die hun productiviteit en literaire nalatenschap in beeld brengen.

Hoe lang doen fantasy-auteurs over een boek?

Fantasyboeken schrijven kan jaren duren. Dit komt doordat auteurs vaak een geheel nieuwe wereld moeten creëren, inclusief kaarten, geschiedenis en regels die afwijken van de echte wereld. Zoals Thomas van Neerbos, docent retorica en specialist in fantasiewerelden aan de UvA, zegt: “Fantasy is niet gebonden aan de deze wereld; het is een genre waarin je een hele nieuwe wereld kunt creëren.” Dit proces vraagt om consistentie en zorgvuldige uitwerking. Toch zijn er grote verschillen tussen schrijvers.

De één schrijft tientallen boeken in een halve eeuw, de ander komt niet verder dan zes in twintig jaar – het verschilt per schrijver én per verhaal.

Neem Tolkien: 44 boeken in 100 jaar. Zijn zoon gaf jaren na zijn vaders dood nog werk uit. “Fantasy-lezers zijn verzamelaars,” vertelt Lena van boekhandel Donner. “Ze blijven nieuwe versies en aanvullingen kopen.” Tolkien is geen uitzondering. Ook andere fantasy-auteurs blijken na hun dood nog verrassend productief.

Hieronder volgen korte biografieën van Tolkien en twee andere schrijvers bij wie postume publicaties een opvallende rol spelen in hun oeuvre.

Visualisatie Biografie:

Verschillen tussen levende en overleden auteurs

Uit het onderzoek blijkt een duidelijk verschil tussen levende en overleden fantasy-auteurs. Levende auteurs zijn gemiddeld niet langer dan zestig jaar actief, terwijl overleden auteurs soms nog jarenlang nieuwe werken op hun naam krijgen. Van de vijftig onderzochte fantasy-auteurs zijn er 34 nog in leven en 16 overleden.

Thomas van Neerbos, legt uit dat levende auteurs wel degelijk een voorsprong hebben op overleden schrijvers, vooral wat betreft publiciteit. “Levende auteurs kunnen nog touren, boeken signeren en hun werk actief onder de aandacht brengen.” Thomas merkt op dat de meeste lezers beginnen met de boeken die net zijn uitgekomen, ongeacht of de auteur nog leeft of niet. “Maar uiteindelijk komt iedere fantasy-lezer terecht bij de klassiekers. In mijn klas aan de UvA heeft iedereen Tolkien gelezen.”

Twee visualisaties:

Hoeveel boeken een auteur schrijft, hangt af van de lengte en het genre van de boeken. In dit geval gaat het voornamelijk om fantasyboeken, die sterk kunnen variëren in omvang en complexiteit. 

Voor de volgende visualisatie zult u dieper kunnen duiken in de boekenkast van overleden auteurs:

Dit onderzoek en een artikel van medium laat zien dat BookTok een belangrijke rol speelt in de populariteit van fantasyboeken. 

De fascinatie voor fantasy-auteurs blijft bestaan, ongeacht of de schrijver nog leeft. Thomas van Neerbos voegt daar aan toe: “Fantasyboeken bieden de unieke mogelijkheid om een compleet nieuwe wereld te creëren. Lezers blijven zich aangetrokken voelen tot die werelden, of de auteur nu nog leeft of niet.” Waar levende auteurs vaak gebonden zijn aan tijd, verplichtingen of inspiratie, groeit de invloed van overleden auteurs soms juist na hun dood. Zoals Thomas uitlegt: “Levende auteurs kunnen nog touren en hun werk actief onder de aandacht brengen, maar de invloed van een overleden auteur kan juist blijven groeien doordat hun werk postuum wordt uitgebracht of opnieuw wordt ontdekt.”

Verantwoording:

Hoewel de focus ligt op auteurs die voornamelijk fantasy schrijven, zijn ook boeken uit andere genres meegenomen in de visualisaties als deze door dezelfde auteur zijn geschreven. De gegevens zijn verzameld via verschillende bronnen, waaronder Google, Wikipedia, Goodreads en bol.com. De opgeschoonde dataset is hier te vinden: