Met een brede glimlach schittert ze je tegemoet. Kleine diamantjes op haar tanden, korte haren en talloze tatoeages. Noa de Goede (25) is van jongs af aan bezig met creativiteit en kunst, en probeert haar weg te vinden binnen de sector.
Terwijl ze een laatste hap neemt van haar ontbijt gebaart ze naar de muren van haar ouderlijk huis in Amsterdam, waar verschillende schilderijen aan de muur pronken. ‘Hier ben ik opgegroeid, in de Pijp. Mijn vader is kunstenaar en interieurarchitect, net als zijn vader. Ook mijn moeder is veel bezig met kunst en cultuur. Een creatieve familie waardoor ik me altijd omgeven heb gevoeld met kunst, daar heb ik heel erg van genoten.’
Robbert de Goede (56), legt uit dat kunst een raakvlak is in hun vader-dochterrelatie. ‘Noa helpt me als ik een handje nodig heb bij het inrichten van een expositie, of als ik een promotietekst nodig heb schrijft ze die. Ze kan het goed, en op die manier kan ze ook ervaring opdoen. Zelf heb ik best een aantal keer met mijn vader gewerkt als architect, dat was soms erg zwaar. Maar aan de andere kant had ik het absoluut niet willen missen. Er is geen groter compliment dan dat je kinderen in de creatieve sector willen werken als jij dat ook doet. Het levert geen gouden bergen op, maar het is mooi dat je kan overbrengen dat je er levensplezier uit haalt.’
Mogelijk-maker
Vanaf jonge leeftijd was voor Noa duidelijk dat ze in de creatieve sector wilde werken. Toch was er ook een periode waarin ze geen zin had om zich in de kunstwereld te verdiepen. ‘Toen was ik een jaar of twaalf. Maar dat heeft er denk ik ook mee te maken dat je op die leeftijd juist iets heel anders wil doen dan je ouders of andere familieleden. Dat duurde een jaar, daarna vond ik het allemaal weer helemaal het einde’. Na haar middelbareschooltijd stroomde ze door naar de opleiding Kunst en Economie aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht, waar ze startte met het organiseren van exposities. ‘Ik had niet die drang om zelf kunst te maken die je wel nodig hebt als kunstenaar. De titel van ‘mogelijk-maker’ was voor mij perfect. Ik vind het heel belangrijk om nieuwe connecties op te bouwen. Tussen mij en anderen, maar ook tussen verschillende mensen in de creatieve sector’, gebaart ze enthousiast.
Haar organiseer-talent zet Noa sinds een paar jaar in bij haar functie als voorzitter van creatieve broedplaats Kunstlicht, een plek waar startende kunstenaars ateliers huren. Regelmatig vinden er evenementen plaats waar de makers hun werk kunnen tentoonstellen. ‘Ik vind een expositie opzetten heel leuk, maar er zijn er wel dingen waar je tegenaan loopt. Kunstenaars zijn af en toe flierefluiters, en niet echt organisatoren. Ook wel logisch, want voor veel mensen is een evenement organiseren iets wat ze naast hun andere baan doen. Zelf ben ik een beetje perfectionistisch, dus als ik dan wat drukker ben met andere dingen loopt het niet altijd zoals je wil’. Toch overheersen de positieve herinneringen: ‘Het fijnste vind ik dat je ergens naartoe werkt. Als een evenement of expositie begint dan is het allemaal heel erg veel en chaotisch. Het is een dag vol adrenaline, maar op een goede manier. Je ziet allerlei mensen met elkaar praten en elkaars kunst bewonderen, die contacten zijn waar ik het voor doe. Dan heb ik toch een beetje het gevoel dat ik daaraan bij heb gedragen.’
‘Girlboss’
Volgens goede vriendin en keramiekkunstenaar Ditte Elbrønd Bollerup (23) was kunst een verbindende factor toen ze Noa leerde kennen. In 2023 verhuisde de Deense naar Amsterdam om te studeren aan de Gerrit Rietveld Academie, ze denkt terug aan de beginperiode van hun vriendschap: ‘Onze allereerste gesprekken gingen over kunst. We hadden het veel over musea, ervaringen, materialen en haar achtergrond in de creatieve sector. Die interesse is iets dat we delen, een gezamenlijke passie. Ze was ontzettend vriendelijk en heel lief, ik herinner me dat ze veel lachte, die hoorde je door het hele huis. Ze kwam over als een open persoon die de wereld met liefde en enthousiasme tegemoet treedt. Ik hoopte meteen dat we goede vriendinnen zouden worden.’
Ditte kent Noa als een ‘girlboss’: ‘Ze werkt keihard om dingen voor elkaar te krijgen en heeft constant ideeën. Door haar werk creëert ze ruimtes waarin mensen zichzelf kunnen zijn, waar iedereen zich welkom voelt, waar plek is voor diversiteit. Haar evenementen zijn herkenbaar en toegankelijk, dat vind ik iets unieks aan wat zij doet.’ Ze denkt even na over waar ze Noa over vijf jaar ziet. ‘Ik denk dat ze nog steeds in Amsterdam woont, met projecten binnen en buiten Nederland. Haar evenementen worden ongetwijfeld besproken in artikelen en kranten, en ze staat op het punt haar grootste expositie tot nu toe te organiseren.’
Onnodige exclusiviteit
Hoewel Noa’s carrière een vliegende start had, ervaart ze haar werk niet altijd als makkelijk. ‘Het is best wel lastig om als jonge vrouw te starten in de Nederlandse kunstwereld. Als ik een galerie binnenloop waar hele dure kunst hangt, word ik soms aangekeken alsof ik daar eigenlijk niet hoor te zijn. Af en toe heb ik het idee dat mensen me niet zo serieus nemen, maar ik weet niet zeker of dat meer in mijn eigen hoofd zit. Dat ik me juist zelf zo opstel en dat mensen daarop handelen. Ik zie er ook wel jonger uit dan ik eigenlijk ben, dat helpt ook niet mee’, zegt ze bedenkelijk.
Ze vertelt dat het in de kunstwereld vaak erg ‘ons kent ons’ is. ‘Het voelt voor mij als iets onnodig exclusiefs. Ik wil geen mensen over een kam scheren, maar er zijn in de kunstwereld naar mijn idee veel witte, rijke mannen die de overhand hebben, vooral in de meer commerciële wereld. Door de ervaring die ik heb opgedaan gerealiseerd dat ik daar niet in wil werken. Best wel lang dacht ik dat als je ‘hoger’ wil komen in de kunstwereld je je echt in die sector moet begeven. Dat komt ook doordat mijn vader zich meer richt op de commerciële kunstwereld, hij wil daar zijn werk verkopen omdat je er daar nu eenmaal geld kan verdienen als maker.’
Vader Robbert vindt de term ‘commerciële kunstwereld’ dubieus. ‘Ben je commercieel omdat je geld wil hebben voor werk dat je maakt? Niemand doet het voor niks. Ik verkoop mijn werk liever voor vierduizend dan drieduizend euro, maar als ik niks kwijtraak betekent dat niet dat ik het niet ga maken. Soms verdien ik er weinig geld mee, maar ik haal er mijn voldoening in het leven uit. Ik blijf kunstenaar, wat er ook gebeurt’. De discussies die hij soms met Noa heeft over of die wereld misschien te elitair zou zijn, vindt ingewikkeld en vervelend. ‘Maar ik wil haar niet via mij vormgeven, ze moet uiteindelijk zelf haar plek vinden. Ik vind het mooi dat ze via Kunstlicht opkomt voor mensen die niet gevestigd zijn, daar heeft ze een hart voor. Dat ze als een soort tijger tekeer kan gaan voor iemand kan zeker in haar voordeel werken.’
Losbreken van conventies
Noa heeft duidelijk voor ogen welke uiteindelijke baan haar naast haar taak als organisator bij Kunstlicht zou liggen. ‘Wat me leuk lijkt is projectmanager zijn bij een museum, of een andere non-profit organisatie. Het lijkt me heel mooi om op die manier een bredere doelgroep te kunnen betrekken bij evenementen’. Ook legt ze uit dat veel leeftijdsgenoten in de kunstwereld afwijken van het uitgestippelde pad in de kunstwereld. ‘Een goed voorbeeld daarvan is het ontstaan van het Amsterdamse Creative Lab, een zelfgeorganiseerd evenement met een hele grote kunstmarkt, waar kunstenaars uit allerlei verschillende disciplines kunnen exposeren. Dat vind ik zo leuk, omdat het niks met de elite of kapitaal te maken heeft. Ik vind het best lastig om mijn eigen concept te starten omdat er al zo veel is. Toch wil ik wel graag losbreken van de conventies die bij de commerciële kunstwereld horen, want ik heb geen zin om me de hele tijd te moeten bewijzen aan al die oude mannen.’
