Van radio tot algoritme: hoe social media bepaalt wat we luisteren

Van radio tot algoritme: hoe social media bepaalt wat we luisteren

Waar vroeger radiodj’s de toon zette, bepalen tegenwoordig algoritmes wat we luisteren en horen. Platforms als TikTok, Instagram en Spotify hebben de muziekindustrie volledig veranderd. Niet alleen hoe we muziek ontdekken, maar ook hoe artiesten succes boeken en platenlabels hun marketingstrategieën bepalen.

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) luistert inmiddels bijna 70 procent van de Nederlanders online naar muziek, en onder jongeren van 15 tot 24 jaar loopt dat op tot ruim 92 procent (CBS, Online veiligheid en criminaliteit 2024). Daarmee is muziekconsumptie grotendeels digitaal geworden, gedreven door socialmediaplatforms waar muziek en trends elkaar versterken.

TikTok als nieuwe hitmachine

“TikTok is gebouwd om muziek te verspreiden,” zegt Joey Scheufler, socialmedia-expert en oprichter van Prappers Media Grouo, dat werkt met influencers, bedrijven en merken. “Waar vroeger de radio bepaalde wat populair was, doet nu het algoritme dat. Als mensen een nummer op TikTok horen, zoeken ze het daarna op Spotify op. Dat is de nieuwe keten van muziekontdekking.”

Dat beeld wordt bevestigd door het TikTok × Luminate Music Impact Report (2024). Volgens dat rapport ging 84 procent van de nummers die de Billboard Global 200 binnenkwamen eerst viraal op TikTok. Ook blijkt uit onderzoek van MIDiA Research (2024) dat 62 procent van de jongeren tussen de 16 en 24 jaar nieuwe muziek ontdekt via TikTok, tegenover slechts 21 procent via YouTube en 7 procent via radio.

Volgens Scheufler is dat geen toeval: “TikTok komt voort uit Musical.ly, een app die vanaf het begin om muziek draaide.  Het platform is gemaakt om bestaande nummers makkelijk onder video’s te zetten. Als één influencer jouw track gebruikt, kan het als een sneeuwbal gaan rollen.” Musical.ly werd in 2014 opgericht. In november 2017 werd het overgenomen door het Chinese bedrijf ByteDance, dat in augustus 2018 werd samengevoegd met TikTok. Vanaf dat moment ging de app verder onder de naam TikTok.

Van TikTok naar Spotify

De verschuiving van radio naar social media vertaalt zich direct in de streamingcijfers. Uit het jaarverslag van de Nederlandse Vereniging van Producenten en Importeurs van beeld- en geluidsdragers (NVPI) blijkt dat de muziekindustrie in 2024 met 12 procent groeide naar een totale omzet van 334 miljoen euro, waarvan 83 procent afkomstig is uit streaming (NVPI Muziek Jaarverslag 2024).

Wereldwijd steeg het aantal audio-streams naar 4,8 biljoen, een groei van 14 procent ten opzichte van 2023 (Music Business Worldwide, 2025). “TikTok is de motor achter dat streamen,” zegt Scheufler. “Zodra een nummer viral gaat, zie je het meteen terug in de Spotify-lijsten. Dat maakt TikTok voor artiesten onmisbaar.”

De digitale muziekeconomie

De digitalisering heeft ook economische gevolgen. Volgens de Satellietrekening Cultuur en Media (2022) leverde de Nederlandse cultuur- en mediasector 33 miljard euro aan toegevoegde waarde, goed voor 3,3 procent van het bbp, en zorgde de sector voor ruim 330 duizend banen (CBS, 2025).

Sociale media zorgen er dus niet alleen voor dat hits sneller ontstaan, maar ook dat de verdienmodellen verschuiven. Waar platenlabels vroeger afhankelijk waren van radiopromotie, kunnen artiesten nu zelf doorbreken vanuit hun slaapkamer of welke plek dan maar ook. “Het mooie is dat het eerlijker is geworden,” zegt Scheufler. “Iedereen kan een hit scoren, niet omdat een dj het draait, maar omdat mensen het zelf leuk vinden.”

Over de auteur

Lisa van Dorrestein

Lisa van Dorrestein is een gepassioneerd journalist en luistert graag naar verhalen van andere. Daarnaast is ze erg openminded en is ze altijd op zoek naar interessante verhalen die 'anders' of bijzonder zijn. Ze ontmoet graag nieuwe mensen en gaat graag het gesprek met hen aan.