Op sociale media mag iedereen voedingsadvies geven, ook zonder diploma of opleiding, dat gebeurt vaak onder titels als ‘voedingsdeskundige’ of ‘etenscoach’. Dat is niet verboden, maar het brengt wel risico’s met zich mee, aldus experts.

Influencers die voedingsschema’s delen, supplementen aanprijzen of hun volgers vertellen wat ze beter wel of niet kunnen eten: het is inmiddels dagelijkse kost op sociale media zoals TikTok en Instagram. Vaak zijn het geen artsen, diëtisten of voedingswetenschappers, maar contentmakers zonder medische achtergrond. En toch nemen veel jongeren hun adviezen serieus.

De titel ‘diëtist’ is in Nederland wettelijk beschermd onder de Wet BIG. Alleen wie een erkende opleiding heeft afgerond en geregistreerd staat, mag die titel gebruiken. Toch is het niet verboden om online voedingsadvies te geven, en dat maakt het lastig, stelt Coen Dros, voedingswetenschapper en PhD-kandidaat aan het Erasmus MC. Daarnaast behandeld Dros op zijn Instagram accountCoenfirmation_Bias voedingstrends onder het mom; ‘Het publiek kent vaak het verschil niet tussen iemand met een diploma en iemand met veel volgers. Dat zorgt voor verwarring.’

Voedingswetenschapper aan de Open Universiteit, Inge van der Wurff waarschuwt voor het blindelings proberen van voedingsadviezen die online worden gegeven. ‘De adviezen zijn vaak niet echt wetenschappelijk bewezen, dus het kan meer schade berokken dan je lief is.’ Zeker als de voedingspatronen totaal afwijken van de adviezen die op onderzoek zijn gebaseerd. Het is dus niet voor niets dat om jezelf diëtist te mogen noemen, daar een vierjarige opleiding aan vooraf gaat.

Consumenten doen er volgens beide experts goed aan om kritisch te zijn: check of iemand echt een medische of wetenschappelijke achtergrond heeft, en wees voorzichtig met adviezen die vooral zijn gebaseerd op persoonlijke ervaring. ‘De zin ‘dit werkte voor mij’ is vaak een rode vlag,’ aldus Dros.

De discussie over strengere regelgeving is er wel, maar loopt achter op de realiteit van het internet. Zolang likes geen bewijs van deskundigheid zijn, blijft de verantwoordelijkheid grotendeels bij de oplettendheid van de consument zelf liggen.

In deze audioreportage hoor je waarom voedingsadvies van influencers niet zonder risico is. Wat gebeurt er als mensen adviezen volgen van iemand zonder opleiding, en hoe herken je wie wél deskundig is?
De reportage is ingesproken door Sientje van Schie, podcast-host van Schermtijd, een podcast van Spotlight.