In Brussel is op 10 april de EU-Ukraine Business Summit van start gegaan. Europese en Oekraïense leiders, bedrijven en investeerders komen hier twee dagen samen om te praten over wederopbouw en economische samenwerking. De Russische invasie heeft de Oekraïense economie zwaar getroffen, waardoor hulp van buitenlandse bedrijven en investeerders nodig is. Het land moet de rolverdeling tussen buitenlandse en lokale bedrijven zorgvuldig gaan bewaken om de eigen economie te beschermen. 

Stap dichterbij wederopbouw 

Vandaag en morgen vindt in Brussel de EU-Ukraine Business Summit plaats. De conferentie biedt onder meer ruimte voor gesprekken over financiële steun vanuit de Europese Unie, die bedrijven kan helpen bij het investeren in Oekraïne en haar wederopbouw.

Dariusz Szymczycha, eerste vicepresident van de Pools-Oekraïense Kamer van Koophandel (PUIG), is vandaag aanwezig in Brussel. ‘We hopen dat we kunnen kijken naar hoe er een financiële samenwerking kan komen tussen de EU en Oekraïne’, vertelt de vicepresident. Tegelijkertijd benadrukt hij vanuit welke optiek Oekraïne naar deze top zou moeten kijken: ‘Ik ben eerlijk gezegd van mening dat Oekraïense bedrijven en Oekraïne zelf nog niet genoeg informatie hebben over wat de precieze mogelijkheden zijn vanuit de EU voor de samenwerking met Oekraïne. We zullen zien wat er uit de Summit gaat komen.’

Ook Nienke Oomes, hoofd Internationale Economie & Ontwikkelingssamenwerking bij SEO Economisch Onderzoek, houdt de top in de gaten. Ze verwacht dat er tijdens de top samenwerkingen worden opgezet. Dat hoeft volgens de hoofdeconoom niet te wachten tot de oorlog voorbij is: ‘Met name op het gebied van IT, energie en landbouw bijvoorbeeld. Daar is Oekraïne heel goed in en je zult zien dat bedrijven juist nu al samenwerkingen zullen smeden.’

Economie Oekraïne fragiel: ‘Laat investeerders zien hoe het er écht aan toe is’

In 2022 kromp de Oekraïense economie met bijna 30 procent als gevolg van de Russische invasie. Sindsdien is er minimaal herstel zichtbaar. Zo groeide de Oekraïense economie in 2024 met 3 procent en zal ook dit jaar de economie naar verwachtingen met een enkele 3,5 procent stijgen. Dit blijkt uit voorspellingen van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling.

Volgens Szymczycha zijn dit cijfers die internationale partners niet mogen negeren. ‘De schade in Oekraïne is enorm’, zegt hij. De Pools-Oekraïense Kamer van Koophandel ziet het daarom als hun taak om tijdens de Summit buitenlandse bedrijven actief naar Oekraïne te halen. ‘Als we met buitenlandse bedrijven en investeerders in zee gaan, willen wij als kamer deze graag uitnodigen om naar Oekraïne te komen. Wij vinden het belangrijk dat onze partners zien hoe Oekraïne er écht aan toe is.’

Hulp of overname?

Een belangrijk onderdeel van de EU-Ukraine Business Summit is het panel over mkb-ontwikkeling, waarin de rol van kleine en middelgrote ondernemingen centraal staat. Hier wordt besproken hoe kleine en middelgrote ondernemingen, uit zowel Oekraïne als uit Europa, kunnen bijdragen aan de wederopbouw. Een recente publicatie van onderzoekers van de Mykolayiv National Agrarian University, stelt bijvoorbeeld dat het cruciaal is dat de Oekraïense overheid hierin de regie houdt. Om zo te voorkomen dat buitenlandse bedrijven te veel invloed krijgen. Er zitten dus wel wat haken en ogen aan het ontvangen van buitenlandse hulp bij economische reconstructie. Oomes waarschuwt dat Oekraïne de regie strak in handen moet houden als het land veel buitenlandse hulp krijgt. ‘Een land moet goed nadenken, dat lijkt Oekraïne gelukkig te doen, over welke sectoren ze strategisch gezien níét door buitenlandse bedrijven willen laten runnen.’

‘Oekraïne heeft dringend hulp nodig’

De Wereldbank schat de wederopbouwkosten inmiddels op ruim 524 miljard dollar. Szymczycha benadrukt dan ook dat er nu vooral actie nodig is: ‘De realiteit is dat Oekraïne dringend financiële ondersteuning en Europees advies nodig heeft.’ Ook Nienke Oomes erkent dat internationale betrokkenheid onmisbaar is: ‘De geschatte kosten zijn enorm. Het zal nodig zijn om buitenlandse bedrijven hiervoor in te schakelen.’ Tegelijkertijd ziet zij dit als een kans voor Oekraïne: ‘Een mix van buitenlandse en lokale bedrijven is juist goed. Dat zorgt voor concurrentie. Het is voor Oekraïne een mooie kans om zichzelf opnieuw uit te vinden, comparatieve eigenschappen te ontwikkelen en te gaan uitblinken in bepaalde sectoren.’

Wat betekent het voor Oekraïne als buitenlandse bedrijven een dominante rol spelen in de wederopbouw? In de onderstaande audioreportage spreekt verslaggever Rolán Bouzas Wensing hierover met Nienke Oomes en Dariusz Szymczycha.