Sinds 7 april doen coffeeshops in tien gemeenten mee aan de volgende fase van het wietexperiment. De Nederlandse politiek – met D66 als grote voorstander – wil onderzoeken of het mogelijk is om wiet legaal te maken. Door de verkoop te reguleren, hopen ze de gedoogconstructie en illegale teelt uiteindelijk te stoppen. Tot nu toe konden mensen hun cannabis bij verschillende coffeeshops kopen, met aanbod uit het hele land. Als dit experiment lukt, kan dat gaan veranderen.
Volgens Kaj Hollemans, juridisch adviseur bij KH Legal Advice, is vooral het gedrag van de consument bepalend voor het succes van deze aanpak. ‘Bij veel van de consumenten die regelmatig bij een coffeeshop komen, zie je dat ze Marokkaanse hasj fijn vinden. Als dat er straks niet meer is, gaan die mensen misschien naar een andere stad waar gedoogde coffeeshops nog wél Marokkaanse hasj verkopen.’
Het aanbod van de coffeeshops zou ook kunnen veranderen, waardoor er meer concurrentie ontstaat. Hollemans verwacht dat coffeeshops straks deals sluiten met specifieke telers, vergelijkbaar met hoe cafés werken met bepaalde biermerken. ‘Ik denk dat we straks gaan zien dat coffeeshops vaste samenwerkingen aangaan met bepaalde telers. Sommige telers hebben misschien een exclusieve soort wiet in de aanbieding, en dan is het natuurlijk interessant dat je dat alleen bij een specifieke coffeeshop kunt krijgen. Dat zorgt voor meer concurrentie.’ Op dit moment zijn er pas tien legale cannabisproducenten actief. Of dat er meer worden, valt nog te zien.
Het slot
Als dit experiment slaagt, zou dat positief zijn, niet alleen voor de aanpak van illegale handel, maar ook voor de consument, die dan tenminste zeker weet dat hun wiet legaal en gecontroleerd geteeld is. Nederland was ooit uniek met haar gedoogbeleid dat sinds de jaren 70 bestaat, maar loopt inmiddels achter op landen zoals Duitsland en Thailand, waar cannabis gelegaliseerd is. In Duitsland zijn er strikte kwaliteitseisen voor de legale productie van cannabis, waaronder controles op hygiëne, drogen, en opslag. De cannabis wordt bovendien gecontroleerd op zware metalen en micro-organismen. In Thailand heeft legalisering geleid tot een cannabismarkt waarbij de overheid toezicht houdt op de kwaliteit van de producten.
Luister hier naar de audioreportage over de nieuwe fase van het wietexperiment. We spreken met Kaj Hollemans, juridisch adviseur bij KH Legal Advice, en een coffeeshopondernemer uit Den Haag die anoniem wil blijven en bekend is bij de redactie.
