Meld Online Discriminatie plaatste recent op X (voorheen Twitter) en Instagram een bericht waarin werd gesteld dat transgender mensen in Nederland zeven keer vaker mishandeld of bedreigd worden dan de algemene bevolking. Deze claim is gebaseerd op een rapport van Transgender Netwerk Nederland (TNN) uit 2018, genaamd ‘Overal op je hoede’. De vraag is echter of deze bewering, die inmiddels zes jaar oud is, nog steeds waar is in 2024.
Wat wordt er precies beweerd?
De bewering die Meld Online Discriminatie doet, is dat transgender mensen zeven keer vaker slachtoffer zijn van mishandeling of bedreiging dan de algemene bevolking. Deze claim deelde ze online eerst zonder duidelijke bronvermelding waar het cijfer vandaan komt. Uiteindelijk zijn de posts bewerkt en komt het cijfer ‘7 keer zo vaak’ uit het rapport ‘Overal op je hoede’ dat TNN in 2018 publiceerde. Dit rapport had als doel inzicht te geven in de ervaringen van transgender mensen in Nederland, vooral wat betreft veiligheid, geweld en discriminatie. In dit onderzoek werd geconcludeerd dat transgender mensen een veel groter risico lopen op geweld dan de algemene bevolking. De vraag is echter of deze cijfers nog steeds representatief zijn.
Het onderzoek
Het onderzoek Overal op je hoede is uitgevoerd door Transgender Netwerk Nederland (TNN) en was gebaseerd op een online-enquête onder 316 transgender mensen. De enquête onderzocht hoe transgender mensen zich voelen in Nederland en of ze te maken hebben gehad met geweld, bedreigingen of discriminatie.
Uit dit onderzoek kwam dat 60% van de gevraagde transgender personen voelt zich in Nederland wel eens onveilig. 1 op de 5 transgender deelnemers maakte in de afgelopen 12 maanden niet-fysiek seksueel grensoverschrijdend gedrag mee. Deze cijfers liggen 2 tot 7 keer zo hoog vergeleken met wat bekend is over de bevolking in het algemeen.
Het onderzoek concludeerde dus dat transgender mensen een aanzienlijk groter risico lopen op geweld en bedreiging dan de rest van de samenleving. De claim van zeven keer zo vaak komt van het feit dat transgender mensen in sommige gevallen zeven keer vaker te maken hebben met bijvoorbeeld seksueel grensoverschrijdend gedrag dan de gemiddelde Nederlander.
Beperkingen van deze claim
Hoewel het rapport Overal op je hoede belangrijke inzichten biedt, zijn er enkele beperkingen die het moeilijk maken om te zeggen of de claim nog steeds geldt. Het onderzoek is inmiddels zes jaar oud en heeft geen updates gekregen. Dit betekent dat het mogelijk niet meer representatief is voor de huidige situatie van transgender mensen in Nederland. Bovendien was het onderzoek gebaseerd op een online-enquête, die vaak gevoelig is voor vertekening. Mensen met negatieve ervaringen, zoals slachtoffers van geweld of discriminatie, zijn namelijk eerder geneigd om deel te nemen aan dit soort onderzoeken. Dit kan ervoor zorgen dat de cijfers over geweld en discriminatie hoger uitvallen dan in de algemene bevolking. Bovendien weerspiegelen de cijfers niet de huidige situatie in 2024, maar de situatie in 2018.
Wat is de situatie nu?
Sinds 2018 zijn er geen grootschalige onderzoeken gepubliceerd die de cijfers uit Overal op je hoede hebben bevestigd of bijgesteld. Er zijn echter wel andere rapporten verschenen die wijzen op voortdurende discriminatie en geweld tegen transgender mensen. Zo komt uit recente rapporten van organisaties zoals Movisie en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) naar voren dat transgender mensen nog steeds vaak te maken hebben met geweld en discriminatie, maar deze rapporten geven geen specifieke vergelijkingen met de algemene bevolking. Hierdoor is het moeilijk om de claim van zeven keer vaker slachtoffer zijn van geweld en bedreiging met zekerheid te bevestigen op basis van actuele gegevens.
Meld Online Discriminatie
Mitchell Van de Velde, woordvoerder van Meld Online Discriminatie, bevestigt dat de claim over de zeven keer zo vaak mishandelde transgender mensen is gebaseerd op het rapport Overal op je hoede uit 2018. Hij legt uit: ‘Onze bedoeling met deze post was om aandacht te vragen voor de problemen waar transgender mensen mee te maken hebben.’ Van de Velde erkent dat de organisatie afhankelijk is van de cijfers die beschikbaar zijn. ‘De cijfers uit dit rapport zijn nog steeds relevant en belangrijk om aandacht te vragen voor deze kwestie,’ zegt hij.
Hoewel Van de Velde niet kan bevestigen of de claim van zeven keer zo vaak mishandeld of bedreigd worden nog steeds geldt, benadrukt hij dat de organisatie dit cijfer gewoon heeft overgenomen van Transgender Netwerk Nederland. Na de publicatie van de posts op social media heeft Meld Online Discriminatie wel extra informatie toegevoegd, zoals het benoemen van het rapport waar de cijfers vandaan komen.
Conclusie
De claim dat transgender mensen in Nederland zeven keer vaker mishandeld of bedreigd worden dan de algemene bevolking is correct als deze wordt gebaseerd op het onderzoek Overal op je hoede uit 2018. Dit rapport was destijds een belangrijk en betrouwbaar onderzoek, maar de cijfers zijn inmiddels zes jaar oud. Sindsdien zijn er geen nieuwe, grootschalige studies geweest die deze cijfers hebben bevestigd of bijgesteld.
De claim klopt dus als je uitgaat van het eerdere onderzoek. Zonder een update van de cijfers is het wel moeilijk te zeggen of het cijfer anno 2024 nog klopt. Het delen van deze claim zonder expliciete vermelding van de ouderdom van het onderzoek kan daarom misleidend zijn.
