Factcheck: Asteroïde 2024 YR4 zou in geval van impact inderdaad grote schade kunnen aanrichten, maar ‘Kansas City verwoesten’ blijkt sensatiezucht

Factcheck: Asteroïde 2024 YR4 zou in geval van impact inderdaad grote schade kunnen aanrichten, maar ‘Kansas City verwoesten’ blijkt sensatiezucht

Beeld: Foto waarop asteroïde 2024 YR4 te zien is, gemaakt door de ATLAS-Chile telescoop op 27 december 2024

‘Asteroïde dreigt een gebied zo groot als Kansas City te verwoesten in 2032’. Op 6 februari verscheen deze claim in het FHM (For Him Magazine). Deze bewering is niet volledig onwaar, 2024 YR4 zou bij impact catastrofale gevolgen kunnen hebben. De vergelijking met Kansas City is daarentegen onnodig en onnauwkeurig. 

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie.

 

De claim van Indy Bosters

Waar NASA vorige maand nog uitging van een 1% kans op inslag met de aarde op 22 december 2032, is de kansvoorspelling deze maand inmiddels meer dan verdubbeld. For Him Magazine adresseerde de ontwikkeling op hun website aan de hand van een artikel, geschreven door Indy Bosters. De kop claimt dat een botsing met asteroïde 2024 YR4 een stad met de grootte van Kansas City zou kunnen platleggen. Deze bewering roept al snel dystopische beelden op. ‘Dit is duidelijk clickbait’, zegt prof. dr. Carsten Dominik, astrofysicus, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en directeur van het Anton Pannekoek Instituut voor Sterrenkunde. Daarentegen is de gemaakte uitspraak volgens hem ook niet fout: ‘Dat een impact eventueel een gebied als Kansas City kan platleggen, is geen slechte inschatting.’ Hoe kan het dat de gemaakte claim zowel kloppend als overdreven is? Allereerst gaan we kijken wat nou echt waar is over 2024 YR4.

 

Een stad-verwoester?

Dat de asteroïde bestaat, is net zo zeker als dat zwaartekracht ons aan de grond houdt. Bewijzen dat er een botsing komt met de aarde, kan vooralsnog niet. De inmiddels 2,3%-kans op inslag met de aarde,  is een toekomstvoorspelling. Een toekomstvoorspelling valt niet te fact-checken. Hoe de asteroïde er ongeveer uitziet weten we wel. Met een geschatte diameter van 40 tot 90 meter, valt er een aardig beeld te schetsen van hoe groot 2024 YR4 is.  Of een asteroïde van deze grootte een gebied zo groot als Kansas City omver kan blazen, kan wel worden onderzocht.

Om een zo realistisch mogelijk beeld te kunnen schetsen bij wat voor schade een asteroïde van deze omvang kan aanrichten, verwijst Dominik naar een wetenschappelijk onderzoek uitgegeven door The Meteoritical Society. De astrofysicus vertelt dat het onderzoek een uiteenzetting is van een computersysteem, gemaakt door deskundigen. Hiermee kan de schaal van de verwoesting door een meteoorinslag worden berekend. ‘Factoren zoals de grootte van een asteroïde en de locatie waar deze inslaat, worden hierin meegenomen’, aldus de hoogleraar. Belangrijk voor het onderzoeken van de claim, is de locatie. Bosters gaat er in haar claim vanuit dat de asteroïde inslaat op een stad. Maar het onderzoek vertelt dat de kans het grootst is dat een asteroïde op onbewoond gebied of de oceaan inslaat. 

Om te kijken hoe waarheidsgetrouw deze specifieke claim is, moet er worden onderzocht hoe het zit als de asteroïde wél inslaat in een stad. Volgens het onderzoek zou een asteroïde met een diameter van 50 tot 100 meter zware regionale schade kunnen aanrichten. Als de locatie waar de komeet impact maakt een stad is, kan het dus zijn dat deze plat wordt gelegd. Maar niet alle steden zijn even groot. 

 

Toengoeska-explosie 

Kansas City (Missouri), heeft een oppervlakte van iets meer dan 800 vierkante kilometer. Om verder te onderzoeken of een stad zoals Kansas City door een meteoriet van zo’n grootte kan worden verwoest, zou er kunnen worden gekeken naar eerdere asteroïde-inslagen op aarde. Dominik verwijst ter vergelijking naar de Toengoeska-explosie van 1908: ‘De meteoor die verantwoordelijk was voor de Toengoeska-explosie had een diameter van circa 50 meter, je zou 2024 YR4 hier goed mee kunnen vergelijken.’ De grootte van de asteroïde die Toengoeska verwoestte, is te vergelijken met de geschatte grootte van 2024 YR4. Het International Institute of Environmentally Safe Technologies publiceerde een wetenschappelijk artikel over de Toengoeska-explosie. Uit dit onderzoek valt te achterhalen dat de asteroïde een gebied ten grootte van 2.150 vierkante kilometer heeft verwoest. Dit is meer dan twee keer de oppervlakte van Kansas City (Missouri). Dus ja, theoretisch is het mogelijk dat een asteroïde als 2024 YR4 een gebied als Kansas City zou kunnen verwoesten.

 

Conclusie

Aan de hand van de verschafte informatie door een deskundige en wetenschappelijke onderzoeken, kan worden gesteld dat de claim niet per se onwaar is. Dominik wil echter wel duidelijk maken dat bij een claim over de eventuele impact van de asteroïde, een stad niet het juiste referentiekader is. ‘De kans is het grootst dat, als de asteroïde inslaat, deze dat doet op de oceaan of op een afgelegen gebied’, aldus Dominik. Wetenschappelijke onderzoeken, zoals die van The Meteoritical Society, bevestigen wat de hoogleraar hier stelt.

De claim van Indy Bosters in het FHM is dus niet fout, maar zou anders moeten worden verwoord. De bewering kan met het label onnauwkeurig worden bestempeld. Dominik verwoordt het zo: ’Je kan het een claim met sensatiezucht noemen.’

 

Geraadpleegde bronnen:

Dominik, C. (z.d.). Curriculum vitae. Universiteit van Amsterdam. https://staff.fnwi.uva.nl/c.dominik/CV_Dominik.pdf

European Space Agency. (z.d.). Search for asteroids: 2024 YR4. Near-Earth Object Coordination Centre. https://neo.ssa.esa.int/search-for-asteroids?sum=1&des=2024YR4

Federal Housing and Mortgage (FHM). (2023). Asteroïde in 2032 kan Kansas City platgooien. https://fhm.nl/entertainment/asteroide-in-2032-kan-kansas-city-platgooien

Imperial College London. (n.d.). Earth Impact Effects Program. Impact Earth. Retrieved February 12, 2025, from https://impact.ese.ic.ac.uk/ImpactEarth/cgi-bin/impact.cgi?latitude=&longitude=&LocationSelect=1&CraterSelect=0&diam=160&diameterUnits=1&pdiameter_select=0&pdens=&pdens_select=1500&vel=20&velocityUnits=1&velocity_select=0&theta=45&angle_select=0&wdepth=&wdepthUnits=1

International Asteroid Warning Network. (z.d.). Observation campaign: 2024 YR4. https://iawn.net/obscamp/2024YR4/index.shtml

NASA. (2025, januari 29). NASA shares observations of recently identified near-Earth asteroid. https://blogs.nasa.gov/planetarydefense/2025/01/29/nasa-shares-observations-of-recently-identified-near-earth-asteroid/?utm_source=chatgpt.com

NASA. (2025, februari 7). NASA continues to monitor orbit of near-Earth asteroid 2024 YR4. https://blogs.nasa.gov/planetarydefense/2025/02/07/nasa-continues-to-monitor-orbit-of-near-earth-asteroid-2024-yr4/?utm_source=chatgpt.com

United States Census Bureau. (z.d.). QuickFacts: Kansas City, Missouri. https://www.census.gov/quickfacts/fact/table/kansascitycitymissouri/PST045224?utm_source=chatgpt.com

Vokrouhlický, D., & Nesvorný, D. (2005). The common roots of asteroids (6070) Rheinland and (54827) 2001 NQ8. Meteoritics & Planetary Science, 40(6), 851-866. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1945-5100.2005.tb00157.x?utm_source=chatgpt.com

Vokrouhlický, D., Nesvorný, D., & Bottke, W. F. (2013). The vector alignments of asteroid spins by thermal torques and collision. arXiv preprint arXiv:1302.6273. https://arxiv.org/pdf/1302.6273

Over de auteur

Rolán Bouzas Wensing

Hoi allerliefste lezer! Mijn naam is Rolán Bouzas Wensing en ik ben een journalist in opleiding aan de School voor Journalistiek te Utrecht. Ik ben geboren op 18 september 2001 in het Spaanse dorpje Léon en woon sinds mijn tweede levensjaar in Rotterdam. Daarom ben ik afkomstig uit twee verschillende culturen, die mij de schoonheid van de verschillen in de wereld laten zien. Cultuur, mensen en hun verhalen zijn onderwerpen die mij dan ook ontzettend prikkelen. Alles en iedereen heeft zijn eigen verhaal, en ik sta te springen om lichten te laten schijnen op deze verhalen. Met de propedeuse Journalistiek al op zak en ontzettend veel zin kijk ik uit naar wat de studie Journalistiek mij de komende jaren nog meer mag gaan brengen. Op negenjarige leeftijd heb ik mogen schrijven bij de kinderredactie voor de lokale wijkkrant ‘De Prinsenlandkrant’. Dit was ongetwijfeld een van de momenten die een rol speelden bij het ontwikkelen van mijn interesse in verhalen van anderen. Daarnaast heb ik een grote liefde voor film en verdiep ik mij al te graag in hoe de filmindustrie werkt en wat een film écht goed maakt. Met veel liefde schrijf ik al twee jaar filmrecensies op de app ‘Letterboxd’. Daarnaast heb ik in 2020 met veel plezier en nieuwe ervaringen mijn diploma gehaald op de Theaterhavo/vwo in Rotterdam. De passie voor films is terug te zien in mijn dagelijks leven. Al vijf jaar werk ik bij het prachtige Pathé Schouwburgplein. Als shiftleader mag ik daar een enorm fijn team aansturen, en goede samenwerking is hét belangrijkste ideaal waar ik met deze baan naar streef. Samenwerken is iets wat al te vaak terugkomt bij de studie Journalistiek. Daarom kijk ik er ontzettend naar uit om met mijn klas, oftewel onze redactie, de komende jaren aansprekende en interessante producties te mogen maken. Films en documentaires trekken mij nu het meest aan, maar waarin ik mij als journalist wil gaan specialiseren, wil ik op de School voor Journalistiek de komende tijd gaan ontdekken!