Zorgverzekering, toeslagen, belasting, studiefinanciering… Het zijn geen dingen waar jongeren dagelijks mee bezig zijn. Totdat ze achttien worden en alles ineens geregeld moet zijn. In korte tijd verandert er veel, maar duidelijke uitleg is er vaak nauwelijks. Dat maakt de stap naar financiële zelfstandigheid voor veel jongeren groter dan je zou verwachten.
Je bent officieel volwassen, maar staat vaak nog met één been in je middelbareschooltijd. En dan moet je ineens financiële keuzes maken waar je nog nauwelijks over hebt nagedacht. De meeste jongeren willen het heus wel snappen, maar lopen al snel vast in regels, afkortingen en websites die niet voor beginners zijn geschreven. Vaak komt de uitleg pas als het eigenlijk al te laat is: als er een boete komt, of als je ineens honderden euro’s moet terugbetalen omdat je een toeslag niet op tijd hebt aangevraagd.
Volgens Wijzer in Geldzaken voelt ruim een derde van de jongeren zich niet goed voorbereid op hun financiële verantwoordelijkheden. Slechts 8% is volledig zelfstandig. En hoewel Nederland gemiddeld redelijk scoort op financiële kennis, haalt bijna 20% van de jongeren het basisniveau niet. Het onderwijs biedt nauwelijks houvast: slechts de helft van de scholieren kreeg ooit les over geld.
Daar komt bij dat financiële problemen al snel effect hebben op andere gebieden. Jongeren die het overzicht kwijt zijn, ervaren meer stress, presteren slechter op school en maken sneller impulsieve keuzes. Geld is dus niet alleen een praktisch thema, maar raakt ook aan welzijn en kansen.
Desalniettemin zijn er initiatieven die het anders aanpakken. Tijdens de Week van het Geld worden er op allerlei plekken workshops en voorlichtingen georganiseerd. Een voorbeeld is het evenement ‘Bijna 18, Regel je Shit!’, waar jongeren op een toegankelijke manier leren wat er allemaal bij komt kijken als je bijna volwassen bent.
Benieuwd hoe zo’n voorlichting wordt beleefd? Beluister hier mijn reportage met Joëlle Hoogendijk van het Jongeren Informatie Punt en Thijs te Vrede, die zich voorbereidt op zijn achttiende verjaardag.
