“Huisartsen testen bijna altijd je magnesium via de serumwaarde en dat is misleidend, omdat serum slechts 1% van het totale magnesium in het lichaam meet,” beweert Maike van Leefbewust Nederland. Volgens hem toont dit aan dat chronisch magnesiumtekort een rol speelt bij talloze ziekten, maar vaak over het hoofd wordt gezien omdat de standaardtesten tekortschieten. De meeste tekorten zitten namelijk in botten, spieren en organen – niet in het bloed. Het negeren van deze tekorten kan gevaarlijk zijn. Hoewel de serumtest inderdaad een beperkt beeld geeft van het magnesiumgehalte in het lichaam, blijft het in de praktijk de meest haalbare methode voor huisartsen.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie.

Waar komt deze claim vandaan? 

Maike verwijst naar een onderzoek; Chronic Magnesium deficiency and huma disease; time for reappraisal. Volgens het onderzoek wordt een chronisch tekort aan magnesium in het lichaam vaak niet opgemerkt. Dat komt omdat huisartsen meestal kijken naar de hoeveelheid magnesium in het bloed, dit noemen we serum magnesium. Dit geeft geen goed beeld van hoeveel magnesium er echt in het hele lichaam zit. Zelfs als iemand al langere tijd te weinig magnesium heeft, kan de waarde in het bloed er nog normaal uitzien. Vaak zit die waarde dan wel aan de lage kant van wat als ‘normaal’ wordt gezien. Hierdoor denken artsen soms dat er niets aan de hand is, terwijl er toch een tekort is. Kort gezegd: een bloedtest laat niet altijd zien of je echt genoeg magnesium hebt, en daardoor wordt een tekort soms gemist.

Magnesium

Magnesium is een belangrijk mineraal dat je lichaam nodig heeft. Het helpt bij allerlei dingen, zoals het ontspannen van je spieren, het opbouwen van botten, het goed laten werken van je hersenen, het regelen van je bloeddruk en het gezond houden van je hart. Als je een tekort aan magnesium hebt, kun je bijvoorbeeld last krijgen van spierkrampen. Het kan er ook voor zorgen dat je slechter slaapt. Magnesium kan je binnenkrijgen door gezond en gevarieerd te eten, vooral met veel groene groenten.  Soms nemen mensen magnesiumsupplementen, maar die zijn eigenlijk alleen nodig als uit een bloedtest blijkt dat je echt een tekort hebt. Te veel magnesium slikken heeft geen zin: je plast het extra gewoon weer uit. Als je er te veel van binnenkrijgt, kun je ook last krijgen van diarree of dat je andere voedingsstoffen minder goed opneemt.

Andere wetenschappelijke studies

Mike Verest verwijst in zijn video naar een wetenschappelijk onderzoek die de claim dat huisartsen via serumwaarde je magnesium testen bevestigd. Maar er zijn meer wetenschappelijke studies die zich hier in hebben verdiept. Uit studies blijkt dat maar een heel klein deel van het magnesium in je lichaam (minder dan 1%) in je bloed zit. De rest zit vooral in je cellen, botten en weefsels. Daarom geeft een bloedtest vaak geen goed beeld van hoeveel magnesium je écht in je lichaam hebt. Ook blijkt uit onderzoek dat mensen een tekort aan magnesium kunnen hebben, terwijl hun bloedwaarden er normaal uitzien. Een normale bloedwaarde sluit een tekort dus niet uit. Dit is bijvoorbeeld beschreven in een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Clinical Chemistry and Laboratory Medicine.

Mayke Lomme van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) erkent dat de standaard bloedtest maar een beperkt beeld geeft van de hoeveelheid magnesium in het lichaam. “Serum is een heel klein gedeelte dat overblijft als je bloed op een bepaalde manier filtert,” legt de huisarts uit. “Magnesium zit vooral opgeslagen in botten en tanden, daarna in de spieren, en maximaal 25 procent in andere lichaamssappen. Maar in de praktijk is de serumtest voor ons de meest haalbare optie. Je kunt nu eenmaal niet zomaar meten hoeveel magnesium er in iemands botten zit.”

”Dit is gevaarlijk”

In de video van Mike Verest beweert hij dat het gevaarlijk is dat huisartsen alleen via serumwaarde testen. Het gebruiken van alleen bloedwaarden, serum testen, om een medische diagnose te stellen kan risico’s met zich kan meebrengen. Uit wetenschappelijk onderzoek, zoals een overzichtsstudie in BMJ Quality & Safety, blijkt dat artsen soms te veel vertrouwen op dit soort testen. Dat kan leiden tot onnodige kosten, verkeerde conclusies of zelfs schade voor de patiënt. Hoewel bloedwaarden nuttige informatie geven, vertellen ze niet altijd het hele verhaal. Ze laten bijvoorbeeld niet zien wat er in cellen of weefsels gebeurt. Daarom is het belangrijk dat artsen serumtesten combineren met andere onderzoeken en naar het totaalplaatje kijken. Ook uit ander onderzoek blijkt dat bloedtesten goed zijn voor het bestuderen van ziektes, maar dat ze niet genoeg zijn om een volledig beeld te krijgen van iemands gezondheid.

Mayke Lomme van Landelijke Huisartsen Vereniging erkent dat serumtesten beperkingen hebben, maar benadrukt dat het de best beschikbare methode is binnen de huisartsenpraktijk. “Het is belangrijk dat patiënten niet op eigen houtje gaan experimenteren met supplementen,” zegt een woordvoerder. “Overleg altijd eerst met je huisarts, die kijkt naar het totaalplaatje en kan bepalen of verder onderzoek nodig is.”

Conclusie

De claim dat het gevaarlijk is dat huisartsen alleen via serumwaarde testen voor magnesiumtekort is gedeeltelijk gerechtvaardigd, maar niet volledig. Serumtesten geven een beperkt beeld, aangezien ze slechts een klein deel van het magnesium in het lichaam meten. Veel magnesium zit namelijk in botten en weefsels, wat niet zichtbaar is in het bloed. Toch blijft de serumtest de meest haalbare optie voor huisartsen. Bloedtesten bieden waardevolle informatie, maar moeten altijd gecombineerd worden met andere onderzoeken en een beoordeling van de klachten. Het is belangrijk dat patiënten niet zelf experimenteren met supplementen zonder overleg met hun huisarts, aangezien een teveel aan magnesium schadelijk kan zijn. Uiteindelijk is het totaalplaatje van tests, klachten en medische geschiedenis bepalend voor de diagnose. Het blijft essentieel om bij gezondheidsklachten altijd een huisarts te raadplegen.

Geraadpleegde bronnen: