Factcheck: Te weinig bewijs dat komkommers gewrichtspijn verlichten en de kans op chronische ziektes verkleinen

Factcheck: Te weinig bewijs dat komkommers gewrichtspijn verlichten en de kans op chronische ziektes verkleinen

‘Elke dag een hele komkommer eten’ het is een bekende trend op TikTok de afgelopen weken. Volgens een artikel in het magazine ‘Flair’ van 9 september 2024 wordt beweerd dat elke dag een hele komkommer eten zou helpen tegen gewrichtspijn en je minder kans hebt op chronische ziektes. Dit roept veel vragen op, want hoe kan een groente die voor 95% uit water bestaat helpen tegen chronische ziekten? 

 

 Waar de informatie van deze bewering vandaan komt, staat niet vermeld in het bericht zelf, maar dat komkommer een gezonde groente is, is al lang bekend. Het U.S. Department of Agriculture heeft een uitgebreide lijst gemaakt van de voedingsstoffen die een komkommer bevat en ook daaruit is gebleken dat een komkommer voornamelijk goede voedingsstoffen bevat.

Claim

 

Volgens het artikel in de Flair zitten in een komkommer de stoffen silica, vitamines A, B1, B6, C en D, foliumzuur, calcium, magnesium én kalium, die zouden moeten bijdragen aan de verlichting van gewrichtspijn. Naast deze stoffen bevat komkommer ook veel antioxidanten, wat volgens de flair goed werkt om de ophoping van vrije radicalen (agressieve stoffen die cellen- en weefselschade zouden kunnen veroorzaken) in het lichaam tegen te gaan, wat de kans op chronische ziekten zou verkleinen.

 

 

Onderzoek  

In een onderzoek uit 2018 is de werking van het komkommerextract op knieartrose patiënten getest. In totaal deden er 122 patiënten mee aan het onderzoek waarbij ze over een periode van 180 dagen de helft van de groep een dagelijkse dosis van 1350 mg Glucosamine en Chondroitine kreeg en de andere helft een dagelijkse dosis van tweemaal per dag 10 mg komkommer extract kreeg.

Na 180 dagen bleek dat de pijnscore van de patiënten die tweemaal daags 10 mg komkommerextract hebben gekregen van 22% na 30 dagen daalde naar 70% op dag 180. Hieruit bleek dat het tweemaal daags toedienen van komkommer extract effectief is voor het verlagen van pijn bij knieartrose.

Reguliere medicatie tegen gewrichtspijn

Voor gewrichtspijn worden doorgaans ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID) gegeven. De bekendste voorbeelden van deze pijnstilling zijn ibuprofen, diclofenac en naproxen. Deze pijnstillers werken door het remmen van COX-enzymen die verantwoordelijk zijn voor de productie van stoffen in het lichaam die ontstekingen veroorzaken. Volgens apotheker Julian Stammers werken normale pijnstilling als ibuprofen voor deze klachten het beste en kan een komkommer geen helende werking hebben daarin.

 

 

Werking bij chronische ziektes

 

De antioxidanten die in komkommer zitten zouden de kans op chronische ziekten moeten verkleinen of zelfs helpen voor bijvoorbeeld diabetes door een bepaald hormoon wat in komkommer zou zitten. Apotheker Stammers vindt het opmerkelijk dat de komkommer nu een hype is en wordt neergezet als een groente met helende eigenschappen. ‘Mensen met diabetes type 1 maken überhaupt geen insuline aan en bij mensen met type 2 is het lichaam minder gevoelig voor insuline, dus de bewering die gedaan wordt dat komkommer wonderen kan doen voor mensen met diabetes omdat er in komkommer een hormoon zit die de alvleesklier nodig heeft om insuline te produceren, heeft voor diabetespatiënten geen tot weinig zin. Tuurlijk is een komkommer heel gezond en dat is bekend maar een komkommer is niet bijzonder als het gaat om de antioxidanten, want die zitten in veel meer groenten’ aldus Stammers.

 

 

Conclusie

 

Met betrekking op de kans verkleinen op chronische ziekten is de uitspraak voor een groot deel plausibel. Antioxidanten beschermen cellen en weefsel van radicalen meldt ook Voedingscentrum. Zo staat ook in dit onderzoek dat antioxidanten goed zijn voor het lichaam, maar dat er niet uit te sluiten valt dat het echt werkt omdat er nog te weinig onderzoek naar is gedaan.

Wat betreft de verlichting van gewrichtspijn is het moeilijk te zeggen. Ondanks dat er een onderzoek is geweest waar een significante daling van de pijnklachten zichtbaar was, is de data niet heel betrouwbaar. Gezien het feit dat de studie op meerdere locaties werd uitgevoerd, werden de gegevens uiteindelijk samengevoegd vanwege de lage opkomst in sommige centra. Dit bemoeilijkt de interpretatie van de resultaten, vooral vanwege de sociaal-culturele en etnische achtergronden van de deelnemers.

 

Gebruikte bronnen:

https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/168409/nutrients

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6207263/

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1357303906000910

https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/antioxidanten.aspx#:~:text=Antioxidanten%20vangen%20vrije%20radicalen%20weg,en%20hart%2D%20en%20vaatziekten%20voorkomen.

Mondelinge bron:

Julian Stammers gesproken op 1 oktober

Over de auteur

Elke Hofstra

Mijn naam is Elke Hofstra (21). Ik studeer aan de School voor Journalistiek in Utrecht. Ik heb een brede interesse, en maak graag verhalen over onderwerpen die spelen in de actualiteit. Met mijn reportages en geschreven artikelen wil maatschappelijke kwesties behandelen en aankaarten.