Nu de opkomstplicht voor de lokale verkiezingen in Vlaanderen is afgeschaft, is het heel erg de vraag wat de opkomst gaat zijn. Verschillende sociologische en politieke wetenschappers zijn zij niet blij met de afschaffing, omdat de democratie dan niet meer voor iedereen meer is. Verder zijn ook de liberalen al niet meer blij met de keuze om de plicht teniet te doen. 

Voor het eerst zal de opkomstplicht niet gelden bij een verkiezing in België. Vlaanderen heeft ervoor gekozen om de opkomstplicht af te schaffen voor de lokale en provinciale verkiezingen, echter geldt de opkomstplicht in Wallonië en Brussel wel nog. In 2021 tekenden vele wetenschappers aan tegen deze keuze te zijn, omdat zij bang zijn dat bepaalde groepen daardoor worden uitgesloten van de democratie.

Socioloog Daan Delespaul ziet vooral de gevaren bij de zwakkere bevolkingsgroepen. “Mensen die de Nederlandse taal slecht machtig zijn, ouderen of lager opgeleiden zullen hierdoor minder ervoor voelen om naar de stembus te gaan, zij zullen door het ontbreken van de verplichting langzaam de band met de democratie gaan verliezen.” Verder vreest hij dat de politici ook minder hun best voor deze mensen zullen doen, aangezien er minder consequenties aan zitten aangezien zij waarschijnlijk minder snel gaan stemmen. 

De liberale partij Open Vlaanderen, een van de voorstanders van de afschaffing, heeft er volgens Stefaan Walgrave, politicoloog van de Universiteit Antwerpen, spijt van de instemming met het wetsvoorstel. “Zij staan er ook niet meer volledig achter, ondanks dat ze liberaal zijn en voor vrijheid van de mens zijn. Toch zijn zij ook voor een herinvoering van de opkomstplicht. Dit heeft te maken met de slechte verkiezingsuitslag van afgelopen juni.” Aldus Walgrave. Ook in de huidige peilingen gaat het niet goed met Open Vlaanderen, ook in de laatste peilingen van Het Laatste Nieuws staan zij er niet goed voor. Zij kwamen nu uit op een schamele 6,8%, een flinke duikeling ten opzichte van de 13,1% uit 2019.  

Voor meer informatie, kijk de onderstaande reportage over de opkomende verkiezingen.