Vlak bij de kronkelende Vecht, midden in een oer-Hollands polderlandschap, ligt Old Course Loenen – een golfbaan met heuvelachtige fairways* en uitdagende waterpartijen. Opvallend is het aantal jonge spelers dat er regelmatig een balletje slaat. Volgens een recent rapport van de Nederlandse Golf Federatie (NGF) is meer dan 15% van de leden van de club tussen de 6 en 21 jaar oud. Een zeldzaam hoog percentage.
Chanti Janssen (39), medewerker sportparticipatie jeugd bij de Nederlandse Golf Federatie
Golf wordt in Nederland gekenmerkt door een overwegend oudere spelersgroep. Chanti Janssen (39), medewerker sportparticipatie jeugd bij de NGF, stimuleert vanuit haar rol de jeugddeelname in golf. Zelf is ze ook fanatiek golfer; sinds haar 17de staat ze regelmatig op de baan. ‘Het leukste aan golfen is dat je met elkaar buiten bent en het spelletje speelt op jouw niveau. Het is jij tegen de baan.’
Dat Old Course Loenen, in tegenstelling tot veel andere clubs, wél veel jeugd heeft, verbaast Chanti niets. ‘Vroeger was er best veel jeugd aan het golfen, maar op een gegeven moment verloren clubs de aandacht voor hen. Wedstrijden en allerlei tours verdwenen. Old Course Loenen heeft altijd focus gehad op jeugd. Zij hebben toffe professionals en een gestructureerd programma voor de jeugd.’
In vergelijking met voetbal, waar in de periode 2023/2024 ongeveer de helft van het totaal aantal leden jeugd was, is bij golf slechts 3% van de ruim 440.000 golfleden jeugd, volgens het NOC*NSF. ‘Het totaal aantal golfleden groeide afgelopen jaren hard, doordat er veel volwassenen lid werden. Zeker in de coronaperiode toen mensen anderhalve meter afstand moesten houden. Het aantal jeugdleden groeide niet echt, dus werd het verschil tussen die twee groot.’
‘Ik was laatst in Schotland, daar lopen de kinderen in het dorp met hun tasje naar de golfbaan. Dat kan je je hier niet voorstellen.’ Nederland staat op de 47ste plek in het rijtje van 49 Europese landen als het gaat om het percentage jeugd ten opzichte van het totaal aantal golfers. Dit terwijl Nederland op de 5de plek in het rijtje van 49 Europese landen staat als het gaat om het totaal aantal geregistreerde golfers. ‘Om te huilen’, zegt Chanti. Volgens haar kiezen kinderen niet zo snel voor golf door een imagoprobleem. ‘Er wordt al snel met een afkeurende blik “nee” geknikt. Door jongeren, maar ook door ouders. Er heerst een beeld van golf dat het een grijze sport is, dat het vooral door mannen wordt gedaan en dat het ontzettend duur is. Een echte “kakkersport”.’
Dat golf als duur wordt gezien, is niet zonder reden. Bij voetbalvereniging VV Maarssen betaal je als seniorlid zo’n 300 euro per jaar. Bij Old Course Loenen betaal je als lid vanaf 36 jaar 1340 euro per jaar. En zo is het niet heel anders bij de meeste golfclubs; meestal betaal je als seniorlid 1000 euro of meer. Maar Chanti zegt dat het voor de jeugd reuze meevalt. ‘Als jeugdlid betaal je bij Old Course Loenen tussen de 200 en 250 euro per jaar inclusief lessen, net als bij de meeste andere golfclubs.’ Daarmee kost golfen als kind ongeveer evenveel als een jaartje voetballen.
Een oorzaak van de onwetendheid over golf is gebrek aan promotie. ‘Op websites waar kinderen een sport kunnen zoeken die bij hen past, staat golf nooit in het rijtje.’ Ook het ontbreken van rolmodellen speelt mee. Kinderen kijken Ajax-PSV, zien hoe Weghorst scoort en willen dat ook. ‘Bijna nergens zie je op sociale media of tv golf voorbij komen. Kinderen krijgen dan ook niet de kans om te denken: dat wil ik ook!’
Chanti heeft als medewerker van de NGF afgelopen tijd meegeholpen aan een jeugdplan om meer jeugd te werven. Old Course Loenen wordt daarin als voorbeeld genoemd. ‘We missen de aansluiting met de topsport. Er is maar weinig aanwas voor bijvoorbeeld de olympische spelen’, zegt Chanti. Maar is het wel zo eenvoudig om golf populairder te maken onder kinderen, aangezien zij vaak aangetrokken worden door sporten die meer actie en snelheid bieden? ‘Golf is eigenlijk ook actie en snelheid. Als je met je driver* 240 meter kan slaan als kind, dan is dat vette actie en adrenaline. De bal in de hole* krijgen vergt inderdaad even precisiewerk, maar daarna kun je weer rammen met je driver.’ Aan haar stem is te horen hoe leuk ze het vindt. ‘Ik ben natuurlijk bevooroordeeld als ik dit zeg, maar het is écht leuk. Ik dacht eerst ook: wat een saaie sport, dat is toch niets voor mij.’
Toch golft Chanti inmiddels al zo’n 22 jaar. Haar passie voor golf begon op een bijzondere manier. ‘Toen ik 15 was, deed ik met mijn broertje een spelletje met een telefoonboek.’ Ze lacht. ‘Mijn broertje zocht een random nummer voor me uit en ik gaf er één aan hem. Je moest voor elkaar zien te krijgen dat je mocht gaan werken bij het bedrijf dat je moest bellen. Ik moest de plaatselijke golfclub bellen. Ik dacht: mijn god, wat doe je nou joh. Dus ik bellen, met tegenzin. Ik wilde het spelletje winnen, natuurlijk.’ Chanti werd aangenomen en werkte niet veel later op de golfbaan. ‘Toen ik daar een tijdje werkte, vond ik de sport nog steeds “kakkineus”. Er was een herenmiddag en een damesmiddag. Welkom in het bejaardentehuis, dacht ik. Uiteindelijk ben ik overgehaald door een aantal jongens om de baan op te gaan. Toen ben ik nooit meer gestopt.’ In de buitenlucht oefenen op de baan, met vrienden tegen elkaar strijden en in steeds minder slagen de hole zien te bereiken. ‘Het is net een game, maar dan offline,’ zegt Chanti opgetogen. En als het aan haar ligt, gaan steeds meer jongeren dat ontdekken.
——————————————————————————————————————————————
*fairway: het onderdeel van een golfbaan tussen de tee (afslagplaats) en de green (waar de hole zich bevindt) waar het gras is gemaaid. Het spel speelt zich merendeel op de fairway af.
*driver: de langste golfclub (golfstick) in een golftas.
*hole: het putje in de green waarin de bal uiteindelijk terecht moet komen.
