In 2025 zijn er geen bezuinigingen op cultuur opgenomen in de begroting van Stichtse Vecht, maar 2026 wordt het ‘ravijnjaar’ genoemd vanwege verwachte financiële tekorten. Hoe kan de lokale cultuursector in Stichtse Vecht overeind blijven ondanks de financiële uitdagingen in 2026? Juliette Jonker-Duynstee, ambtelijk secretaris van het Cultuurfonds Stichtse Vecht, laat weten dat het erg onwaarschijnlijk is dat de bijdrage van de gemeente in het jaar 2026 zal afnemen.
Het Cultuurfonds Stichtse Vecht is een ANBI* dat alle culturele en creatieve initiatieven in de gemeente Stichtse Vecht ondersteunt. Het fonds krijgt hierbij jaarlijks een 100.000 euro vanuit de gemeente en een even hoog bedrag vanuit het Zadelhoff Cultuurfonds. Daarnaast ontvangen zij ook particulieren donaties vanuit Patronen van Stichtse vecht.
‘Als de gemeente hun bijdrage verlaagd, zou Zadelhoff Cultuurfonds dit ook doen’, vertelt Jonker-Duynstee. Zadelhoff Cultuurfonds heeft gezegd dat zij de bijdragen van de gemeente zouden matchen. Dit staat in ieder geval voor de komende drie jaar vastgelegd. Cultuurfonds Stichtse Vecht maakt zich dus geen zorgen voor het ravijnjaar, want: ‘Het is gewoon een heel groot succes.’
Stijgende aanvragen
En dat succes is te zien in de groei van aanvragen. In 2023 werden 62 aanvragen ingediend, waarvan er 54 werden gehonoreerd voor een totaalbedrag van 236.661 euro. In het afgelopen jaar steeg dit naar 85 aanvragen, waarvan 73 werden gehonoreerd voor een totaal van 292.087 euro. Ieder jaar nemen de aanvragen dus toe. Een belangrijke rede waarom er door de jaren een toename is gekomen van aanvragen is omdat het makkelijker voor particulieren is geworden om een aanvraag te doen.
‘Voorheen moest je een rechtspersoon zijn. Voor veel particulieren is dat een enorme drempel, dus die eis hebben we eruit gehaald’, aldus Jonker-Duynstee. Deze verandering heeft ervoor gezorgd dat steeds meer mensen, van kunstenaars tot culturele initiatieven, steun kunnen aanvragen.
Dat de aanvragen toenemen, betekent ook dat het beschikbare budget onder druk kan komen te staan. ‘We zitten nu nog safe, maar als het in het tempo doorgaat, zoals in het laatste kwartaal van 2024, moeten we ofwel strenger beoordelen ofwel extra fondsen gaan werven.’ In het verleden had het werven van fondsen nog niet zo veel prioriteit, omdat er genoeg geld was. Jonker-Duynstee is momenteel wel bezig met het werven van fondsen.
Cultuur als verbinding
Volgens Jonker-Duynstee heeft cultuur ook een belangrijke rol in het verstrekken van de sociale cohesie in Stichtse Vecht. Het stimuleert om deel te nemen aan de maatschappij. Het Cultuurfonds Stichtse Vecht steunde vorig jaar het evenement Zing Nederlands met me in Maarsebroek. Tijdens het evenement waren er ook statushouders en buitenlanders aanwezig. Er werden met Nederlanders en nieuwe Nederlanders allemaal Nederlandse liedjes gezongen. ‘Dus dat soort verbindende evenementen steunen wij dus ook’, vertelt Jonker-Duynstee.
Ook cultuurmakelaar Marcel Blekendaal is het er mee eens dat cultuur meer is dan alleen entertainment. ‘Het zorgt ervoor dat je je ergens thuis voelt. Dat je betrokken bent bij jouw omgeving, door mee te doen of er van te genieten.’
Blekendaal is naast cultuurmakelaar ook betrokken bij de aankoop en ontwikkeling van Fort Maarsseveen tot broedplaats voor kunst en cultuur. Samen met Stichting Vechtsnoer maakt hij ook van het Brugwachtershuisje een levende etalage voor de kunst en cultuur. ‘Dit zijn plekken waar kunst en cultuur de hoofdrol spelen, in plaats van dat ze ‘’te gast’’ zijn in een school of bedrijfspand’, vertelt Blekendaal.
Een van de projecten die door het Cultuurfonds Stichtse Vecht werd ondersteund, is het jaarprogramma van het Brugwachtershuisje. Het Brugwachtershuisje kreeg in het vierde kwartaal van 2024 een subsidie van 2.000 euro waarmee tentoonstellingen en optredens mogelijk werden gemaakt. ‘Er wordt een deel betaald door andere sponsoren en het publiek draagt ook wat bij, maar de subsidie maakt dat we kunstenaars of artiesten kunnen betalen voor hun werk’, aldus Blekendaal.
Waarom cultuur niet mag bezuinigen
Met het ravijnjaar 2026 in zicht blijft de vraag hoe Stichtse Vecht de lokale culturele sector kan beschermen tegen de financiële onzekerheden. Het Cultuurfonds Stichtse Vecht krijgt momenteel voldoende steun, maar toch blijft het belangrijk om de waarde van cultuur voortdurend te benadrukken. ‘We moeten blijven laten zien wat de maatschappelijke waarde is van dit soort plekken en projecten’, zegt Blekendaal. ‘Bezuinigingen op kunst en cultuur leveren uiteindelijk veel te weinig op, terwijl de impact op de gemeenschap groot is.’
——————————————————————————————————————————————
*ANBI= Algemeen nut beogende instelling. Een gift aan een ANBI is voor 125% aftrekbaar van de belasting.
