Wilma van Oever (72) is vrijwilliger bij VluchtelingenWerk in Breukelen. Na haar pensioen zocht ze naar zinvol werk, en dat vond ze in het begeleiden van jonge vluchtelingen. Sinds 3 jaar zet ze zich met hart en ziel in voor deze doelgroep. Onlangs startte ze een nieuw initiatief: een moestuin waar vluchtelingen samenkomen, werken, leren en elkaar ontmoeten. Voor Wilma draait het niet alleen om verbouwen van groenten, maar vooral om verbinding en integratie.

‘Ik wilde iets doen waar ik echt blij van word, en dat heb ik gevonden in het vrijwilligerswerk bij VluchtelingenWerk. Je kan op een hele praktische manier iets betekenen voor mensen die vaak alles achter zich hebben moeten laten. Toen ik 3 jaar geleden begon, merkte ik al snel dat veel jongeren behoefte hebben aan contact, afleidingen en om iets om handen te hebben. Daarom ben ik blijven nadenken: hoe kunnen we dat op een leuke manier combineren met integratie?

Het idee voor de moestuin kwam eigenlijk vanzelf. Ik hou zelf van tuinieren, en ik weet hoeveel rust en voldoening dat kan geven. Toen dacht ik: waarom maken we geen plek waar jonge vluchtelingen samen kunnen tuinieren? Niet alleen om groenten te verbouwen, maar ook om elkaar beter te leren kennen, samen te lachen en Nederlands te oefenen. Dat idee heb ik voorgelegd aan de gemeente en aan VluchtelingenWerk, en gelukkig waren ze beide meteen enthousiast.

We hebben nu een stuk grond bij een oude boerderij in Breukelen. Daar komen wekelijks jongeren samen om te zaaien, wieden en oogsten. Maar ook om thee te drinken, muziek te luisteren of gewoon even bij te praten. De sfeer is altijd ontspannen in en rondom de moestuin. Iedereen helpt elkaar, en er ontstaat vanzelf een soort groepsgevoel. Het is mooi om te zien hoe snel er vriendschappen ontstaan tussen mensen die elkaar een paar weken eerder nog niet kenden.

Wat ik belangrijk vind, is dat we blijven vernieuwen. Jongeren hebben energie, ideeën en dromen, maar als ze in een vreemd land terechtkomen zonder netwerk of bezigheden, dan kunnen ze zich snel eenzaam gaan voelen of zich gaan vervelen. Met projecten zoals deze moestuin proberen we dat te voorkomen. We bieden structuur, een doel en een veilige plek om zichzelf te zijn. En tegelijkertijd leren ze hoe dingen hier werken, bijvoorbeeld op het gebied van samenwerken, verantwoordelijkheid nemen en de Nederlandse taal gebruiken.

Het mooiste moment was misschien wel toen één van de jongens zei: ‘’Wilma, ik ben nog nooit zo trots geweest op een courgette.’’ Dat klinkt grappig, maar er zit iets diepers achter. Trots voelen op iets wat je zelf hebt gedaan, dat is zó belangrijk als je opnieuw moet beginnen. Het geeft eigenwaarde, en dat zie je aan alles.

Wij proberen ook buurtbewoners te betrekken. Soms komen er mensen uit het dorp langs om planten te doneren of een praatje te maken. Dat vind ik geweldig, want dan ontstaat er echt contact tussen vluchtelingen en de lokale gemeenschap. Geen grote woorden, maar gewoon samen met je handen in de aarde. Dat verbindt.’

Ik heb zelf ontzettend veel geleerd van dit werk. Over cultuurverschillen, natuurlijk, maar vooral over menselijkheid. Hoe krachtig mensen kunnen zijn, ondanks alles wat ze hebben meegemaakt. En hoe universeel sommige dingen zijn, zoals trots zijn op een tomatenplant, of lachen om een modderbad.

Als mensen vragen waarom ik dit werk doe, zeg ik altijd: omdat het nodig is, én omdat het me blij maakt. We kunnen allemaal wel iets doen, groot of klein. En dit is mijn manier.