Overlast door verwarde personen Stichtse Vecht

In 2023 werden er in de gemeente Stichtse Vecht fors minder meldingen gedaan van overlast door verwarde personen dan de jaren ervoor en het jaar erna. Landelijk is dit aantal al jaren aan het stijgen en omliggende gemeenten laten hetzelfde patroon zien. Waarom waren er zo weinig meldingen in 2023 in Stichtse Vecht?

Data

Uit cijfers van Statline, het dataplatform van de politie, blijkt dat er in 2023 234 meldingen zijn gedaan van overlast door verwarde personen in Stichtse Vecht. In 2022 waren dat er nog 335, en in 2024 liep dit op tot 369. In vergelijking met omliggende gemeenten zoals Woerden en Utrecht valt deze daling extra op: daar steeg het aantal meldingen juist, met bijna 60% in Woerden en zo’n 25% in Utrecht. In De Bilt en De Ronde Venen was de schommeling minder groot dan in Stichtse Vecht.

Coronacrisis

De coronacrisis heeft het aantal meldingen van elke vorm van overlast sterk beïnvloed. Sinds 2020 neemt dit aantal landelijk fors toe. Volgens een onderzoek van Pointer steeg het aantal geluidsoverlast-meldingen in dat jaar met 50% ten opzichte van 2019. Erik Roelofsen, directeur van de Nederlandse Stichting Geluidshinder, vertelt in het artikel van Pointer dat dit kwam doordat mensen meer thuis zaten, er meer geklust werd en dat het wegvallen van verkeer en ander lawaai er bovendien voor zorgde dat geluiden meer opvielen. Ook nam de eenzaamheid in die periode sterk toe. Mogelijk heeft dit ook invloed gehad op het aantal meldingen van verward gedrag.

Samenwerking

Landelijk stijgt het aantal meldingen van overlast door verwarde personen nog steeds flink. De politie ontving in 2024 een recordaantal van 149.827 meldingen. Ramon Meijerink, bestuurder bij politievakbond ACP, vertelt in een artikel van NU.nl dat hij zich zorgen maakt om de werkdruk van de politie, en de samenwerking met zorginstanties. ‘De politie werkt niet in isolatie. Ook alle partners – denk aan de zorg, maatschappelijk werk of andere instanties – zouden hun werkwijze in relatie tot die van de politie tegen het licht moeten houden’, vindt Meijerink. In aflevering 6 van de podcast ‘Niemandsland’, wordt gesteld dat de samenwerking tussen politie en zorginstanties, en de afhandeling van incidenten, niet goed genoeg is om te kunnen onderzoeken of de psychische zorg in Nederland verbetert, of juist verslechtert.

Weg naar de zorg

Ook Jan Willem Renes, psychiater bij Altrecht Ggz, denkt dat de weg naar de juiste psychische zorg steeds lastiger te vinden is. Buiten kantoortijden doet hij beoordelingen van mensen in de crisisdienst. Dit zijn mensen die door bijvoorbeeld de Maarssense politie worden aangemeld vanwege verward gedrag. Hij vertelt dat er over een verklaring van de stijging van het aantal meldingen nog veel onzekerheid is. ‘Bij mensen met psychiatrische problematiek zie je dat mensen, vaak kampend met meerdere problemen, moeilijker de weg naar de zorg kunnen vinden’, vertelt Renes. ‘Een idee is dat de maatschappij erg ingewikkeld is geworden en mensen hun leven daardoor wellicht niet meer goed aankunnen.’

2023

Waarom waren er in 2023 nou zo weinig meldingen van overlast door verward gedrag? Renes kan er geen duidelijke verklaring voor geven. ’Aangezien de toename nog moeilijk te verklaren is, is een tijdelijke afname zoals in Stichtse Vecht dat al helemaal. Ik denk dat het hiervoor belangrijk is dat er meer details bekend zijn en men de lokale situatie in Stichtse Vecht goed in beeld heeft – of kan brengen’, aldus Renes. Ook voor antwoord op deze vraag is een betere samenwerking tussen politie en zorginstanties dus noodzakelijk.