LOENEN AAN DE VECHT – Sinds 1937 wordt er jaarlijks een oliebollenactie georganiseerd om geld in te zamelen voor een seniorenactiviteit en dat was dit jaar weer het geval. Op 7 en 8 oktober vond de actie plaats. Wat begon als een lokale steunactie voor wijkzusters, is uitgegroeid tot een vaste traditie in Loenen aan de Vecht. Voorzitter Arnold Cramer legt uit hoe de organisatie elk jaar wordt opgezet, hoe de opbrengst wordt besteed en waarom de inzet van vrijwilligers belangrijk is voor het voortbestaan van deze traditie.
De oorsprong van de oliebollenactie in Loenen aan de Vecht
‘De eerste keer dat de oliebollenactie georganiseerd werd hier in Loenen aan de Vecht is in 1937 geweest. In die tijd had je een zusterwerk, dat waren wijkzusters die mensen verzorgden als ze ziek waren of niet meer lang te leven hadden. De bevolking van Loenen aan de Vecht zei: die wijkzusters kunnen hun taken niet meer uitvoeren omdat er geen geld meer is, dus die moeten we ondersteunen. Weet je wat we doen? We gaan een oliebollenactie opzetten. Die oliebollen halen we in Loenen aan de Vecht alleen, dat gaan we verkopen en de opbrengst geven we aan de zusters zodat ze hun werk kunnen blijven doen. Op een gegeven moment verdween het zusterwerk maar de vrijwilligers vonden de actie zo leuk dat ze door gingen met de oliebollenactie en de opbrengst ging naar een dagje uit voor de, wat toen nog bejaarden heette, maar tegenwoordig heel mooi, senioren. Dat was in eerste instantie uit Loenen, want Loenen was toen een zelfstandige gemeente. Toen is later in Loenen aan de Vecht uitgebreid, daar kwam Vreeland en Nigtevecht bij en na een paar jaar zijn die ook bij de oliebollenactie gekomen. Dus wij bakken hier de oliebollen, wij venten ze hier in en venten ze ook weer uit. Dan komen de mensen uit Vreeland, die hebben daar ook een actiegroep. Die komen hier de oliebollen halen en venten zij zelf in Vreeland uit. In Nigtevecht is het hetzelfde verhaal en dat is allemaal ten behoeve van senioren in Loenen aan de Vecht, Vreeland en Nigtevecht.’
Meer aanmeldingen maar toch lastig om jongeren te bereiken
‘Dit jaar hebben we gemerkt dat er veel meer aanmeldingen waren om te helpen met het bakken van de oliebollen en het verkopen dan voorgaande jaren. Het enige wat ik jammer vind is dat wij geen jongeren hebben die ons helpen deze twee dagen met het maken en rondbrengen van de oliebollen. Wij plaatsen oproepen op Facebook maar verder zou ik geen idee hebben hoe wij de jongeren zouden moeten bereiken. Veel jongeren verhuizen ook uit Loenen aan de Vecht voor hun studie, hierdoor kunnen wij geen jongeren werven. De meeste mensen die bezig zijn hier met de verkoop en het bakken zijn eigenlijk mensen die ook mee mogen met de dag weg voor de senioren. Dus je bent eigenlijk bezig voor je eigen een dagje uit te bakken en dat is niet verkeerd, maar wel jammer want ik ben nu drieënzeventig en zal dit niet nog tien jaar doen.’
Voorbereiding en uitvoering: een uitgebreid proces
‘De organisatie van de oliebollenactie begint al weken van tevoren. We beginnen vijf weken van tevoren met plannen, dan moeten we de vergunningen bij de gemeente aanvragen. Vroeger hadden we die voor de markt nodig, voor de verkoop en zelfs voor het gebruik van gas om de bollen te bakken. Gelukkig hoeven we dat nu niet meer, want we hebben vijf elektrische oliebakken aangeschaft door middel van een subsidie die wij hebben gekregen. Verder moeten we de apparatuur regelen en de ingrediënten inkopen. Dat klinkt simpel, maar er komt veel bij kijken. Op de bakdagen zelf zijn er vier ploegen, de ene ploeg bereidt het deeg voor en bakt de bollen, de andere ploegen verkopen op de markt of venten door de wijk. Zelfs lokale bedrijven helpen mee, de lokale Jumbo sponsort koffie en broodjes en sommige bedrijven dragen financieel bij, zodat we de kosten kunnen drukken.’
Uitjes voor senioren
‘De opbrengst wordt zorgvuldig besteed, elk dorp organiseert op zijn eigen manier een dagje uit. In Loenen aan de Vecht zijn we dit jaar met twee volle bussen naar Zandverhalen in Elburg gegaan. We vertrokken om negen uur, maakten een rit over de Veluwe, lunchten onderweg en sloten de dag af met een diner. Vreeland organiseert meestal een gezellig diner in het dorpshuis en Nigtevecht verdeelt het over meerdere activiteiten. Zo heeft ieder zijn eigen invulling.’
Betekenis voor de gemeenschap
‘Voor de senioren betekent het gewoon ontzettend veel. Je ziet twee volle bussen vertrekken voor een dagje uit en iedereen vindt het leuk. Voor mij persoonlijk betekent het ook veel, want ik kijk er echt naar uit om eraan mee te doen. Het is veel werk, maar het is ook een sociaal gebeuren dat je niet wilt missen. Het brengt mensen uit het dorp bij elkaar. Je werkt samen voor een goed doel, ziet elkaar elk jaar terug en leert elkaars werktempo kennen. Het is niet alleen oliebollen bakken, het is iets wat het dorp bij elkaar houdt. Voor de vrijwilligers is het ook een manier om iets te doen voor de senioren en tegelijkertijd betrokken te zijn bij het sociale leven van het dorp. Het is jaarlijks terugkerend en dat maakt het extra waardevol. Het geeft een gevoel van verbondenheid en saamhorigheid, dat is misschien wel het belangrijkste van alles.’
Verslaggever Eva Langendoen ging langs bij de bakplaats van de oliebollenactie in Loenen aan de Vecht. Ze sprak met bezoekers, vrijwilligers en bakker Joop om erachter te komen wat deze oliebollen nu zo speciaal maakt.
Audio: Eva Langendoen
