In een onlangs verschenen video van NOS op 3 gaat het over klassenjustitie, ongelijke behandeling in de rechtszaal. Zij hebben hier in samenwerking met Investico, een non-profit organisatie voor onderzoeksjournalistiek, onderzoek naar gedaan. Net zoals in eerdere onderzoeken, kwam ook hier naar boven dat er sprake zou kunnen zijn van klassenjustitie.

Aangezien geen een zaak hetzelfde is, is het erg lastig om vast te stellen wanneer iemand daadwerkelijk gediscrimineerd wordt in de rechtszaal. Vandaar dat dit nooit volledig hard gemaakt kan worden. Toch komt de NOS wel met cijfers. Verdachten zonder vervolgopleiding, en met een migratieachtergrond belanden bijna drie keer zo vaak in de gevangenis.

Als deel van het onderzoek werd een enquête verspreid onder alle Nederlandse rechters, maar wat opviel is dat er maar weinig wilden meewerken aan het onderzoek. De organisatie die namens de rechters spreekt, de Raad voor de Rechtspraak, riep alle rechters op om niet te reageren op de oproep van de NOS. Zij hadden liever dat al het contact via de persvoorlichters ging. Ze lanceerden zelf wel een statement, op verzoek van Investico.

‘Rechters zijn eerder geneigd om mensen met werk een taakstraf op te leggen’, wordt beschreven in de verklaring. Dit omdat een gevangenisstraf soms het einde van iemands baan kan betekenen. Dit is dan niet alleen slecht voor die persoon, maar kan ook slecht zijn voor de samenleving. Er wordt dus altijd rekening gehouden met persoonlijke omstandigheden. Een ander voorbeeld hiervan is dat mensen die geen Nederlands kunnen nooit een taakstraf zullen krijgen, ‘omdat bij het uitvoeren van die straf geen tolk beschikbaar is.’

Hoewel het dus erg moeilijk is om aan te tonen wanneer er sprake is van klassenjustitie, tonen zowel eerdere onderzoeken als dit nieuwe onderzoek aan dat het wel waarschijnlijk is.