Binnenland – De zomer is officieel afgelopen, en de herfst is in volle gang. In het najaar krijgen mensen niet alleen vaker last van verkoudheidsklachten, maar ligt ook het ernstigere ziektebeeld griep op de loer. Microbioloog Matthew McCall vertelt over de ontwikkeling van griepvirussen.

Het griepvirus, ook wel influenza genoemd, komt voor in twee groepen: A-virussen en B-virussen. Deze twee verschillen weinig van elkaar, behalve dat A sneller veranderd per seizoen. Griep gaat al een tijd mee, omdat er steeds nieuwe mutaties van ontstaan. Met elke mutatie moet je immuunsysteem weer opnieuw wennen de ‘vernieuwde’ griep, en kan je dus weer ziek worden. Zo kunnen ook griepepidemieën ontstaan, als die van de Spaanse griep begin jaren twintig en de Mexicaanse griep in 2009.

Uit het verleden is gebleken dat de opsporing van virussen heel belangrijk is, en dus ook van Influenza. ‘Influenza is een ernstige infectieziekte en dat heeft zich in het verleden al bewezen, en we proberen met het onderzoeken van oude samples beter te begrijpen hoe virussen zich aanpassen en veranderen.’ , zo vertelt McCall. Tijdens deze onderzoeken wordt er gekeken naar de toekomst, om te voorspellen hoe de virussen zich veranderen, aan de hand van oude samples. Zo zijn we beter voorbereid op wat er naar ons toekomt. ‘Een verkoudheid is relatief onschuldig en wordt niet veroorzaakt door het Influenza-virus. Bij griep is er vaak sprake van heftige klachten die in ernstige gevallen zelfs kunnen leiden tot de dood.’, aldus McCall.

De monitoring gebeurt vanuit verschillende richtingen. Zo sturen huisartsen de gegevens door naar het Nivel, een kennisinstituut voor de gezondheidszorg. Zij publiceren wekelijks de landelijke cijfers van monsters waaruit virus- en influenzabesmettingen blijken. Mochten mensen ernstig ziek zijn, dan worden er monsters afgenomen en naar het laboratorium opgestuurd. Hier wordt het genetisch materiaal van de ziekteverwekker onderzocht. Ook heb de monsters die naar het Nationaal Influenzacentrum worden gestuurd. Een deel van deze uitslagen wordt op detailniveau bekeken. Hierin kunnen nieuwe virussen sneller worden ontdekt.

Voor de toekomst is er nog veel ruimte voor verandering op biotechnisch niveau volgens McCall: ‘Vaccins zijn belangrijk om je eigen afweer te leren om met virussen om te gaan en ervoor zorgen dat minder mensen ernstig ziek worden. Ook kunnen we kijken naar geneesmiddelen tegen virussen’.

Videoreportage

In onderstaande videoreportage wordt het onderwerp griepseizoen verder besproken. Redacteur Iris is op pad gegaan om eens te kijken hoe het nu precies zit met zo’n griepseizoen, en virussen die daarbij komen kijken. Zij sprak daarom huisarts Barbara van Dongen en de perswoordvoerder van het RIVM, Harald Wychgel.