Maandag 21 oktober twitterde Europarlementariër Matthijs Pontier dat er een dalende trend te zien is in het aantal asielaanvragen in Nederland. In vier jaar zijn er nog nooit zo weinig asielaanvragen gedaan, en de rest van Europa zou die trend volgen. Dit is natuurlijk geweldig nieuws, maar wanneer mogen we spreken van een trend? En klopt deze claim wel?

Deze Factcheck is geschreven op 24 oktober 2024 en gepubliceerd om 15:10 met de informatie die op dat moment beschikbaar was.

Deze claim moet in twee delen onderzocht worden. Eerst zal ik uitzoeken of er inderdaad een daling is, daarna zal ik uitzoeken wanneer we kunnen spreken van een trend en of dit dan een trend kan zijn.

Is er een daling in het aantal asielverzoeken?

Om te beginnen met de teruglopende asielverzoeken claim. Als ik kijk naar de tweet van Pontier (zie afbeelding hieronder) zie ik een grafiek die het aantal eerste asielverzoeken per duizend mensen laat zien in juli 2024, dit geeft dus een beeld van een maand eerder dit jaar, maar niet van de afgelopen vier jaar. Deze grafiek komt van Eurostat, het Europese CBS. Eurostat houden alle cijfers en data voor de Europese Unie bij. Als we naar de cijfers van de afgelopen vier jaar kijken dan zien we iets heel anders.

Screenshot van de tweet van Marco Pontier met de claim.

Uit de cijfers van Eurostat kunnen we opmaken dat het beeld wat Pontier schetst niet klopt. Als we de maandelijkse rapporten erbij halen en hier de lijngrafiek bekijken dan zien we nog steeds geen daling in de afgelopen vier jaar (zie de afbeelding hieronder). Het meest recente datapunt is van juli 2024 en hierin zijn er 74.695 aanvragen gedaan voor asiel, dit ligt nog steeds boven vier jaar geleden in januari van 2020. Toen werden er namelijk 62.415 aanvragen gedaan. De minste aanvragen van de afgelopen vier jaar waren in april van 2020 aangezien er toen 7.825 aanvragen werden gedaan.

Eurostat grafiek van aantal asielaanvragen per maand van de afgelopen 4 jaar.

Is er dan wel spraken van een trend?

Om te zien of we kunnen spreken van een trend heb ik contact opgenomen met Ruben van Gaalen. Van Gaalen is woordvoerder van het CBS voor de onderwerpen Demografie, Migratie en Intergratie. Van Gaalen wist mij te vertellen dat een trend bijna niet te definiëren is. Een trend is namelijk afhankelijk van de tijdsperiode die je kiest. Je kan een trend zoeken in vier weken, vier maanden of vier jaar. Het is dus belangrijk bij een trend goed aan te geven wat het tijdsbestek is waar deze in bevind. ‘Meestal kan je een trend met het blote oog zien als je naar de grafiek kijkt’ aldus van Gaalen. Verder voegt hij er aan toe dat er een seizoensgebonden daling en stijging zit in de migratiecijfers. Als de weersomstandigheden rustiger zijn dan gaan de asielaanvragen ook omhoog, daarbij zijn oktober en november de drukste maanden voor asielaanvragen. ‘Het zou dus heel goed kunnen dat er deze maanden nog een piek komt waardoor we het jaar hoger afsluiten dan hiervoor’ zegt van Gaalen.

Conclusie

Na onderzoek te hebben gedaan naar het aantal asielaanvragen en hoe we een trend kunnen definiëren kan ik zeggen dat de claim niet waar is. Je zou kunnen zeggen dat er in de afgelopen negen maanden een neerwaartse trend is (zie de eurostat grafiek hierboven), maar niet dat die daling in de afgelopen vier jaar aanwezig is geweest.