Bron: Pixabay
‘Bijna 90 procent van de studenten werkt gemiddeld 15 uur per week’, zegt de voorzitter van de Groninger Studentenbond in een interview met RTV Noord. Die uitspraak is niet helemaal juist, volgens een onlangs uitgebracht rapport van het Nibud. Volgens het kenniscentrum op gebied van huishoudfinanciën werkt 88 procent van de hbo- en wo-studenten gemiddeld 13 uur per week.
Deze factcheck is geschreven op 25 oktober 2024, met de kennis van dat moment
Bewering:
Bijna 90 procent van de studenten werkt gemiddeld 15 uur per week
Oordeel:
Onjuist, maar niet ver van de waarheid
Groninger Studentenbond
Begin oktober stond onder meer in teken van studentendemonstraties tegen de langstudeerboete en tegen het verlagen van de basisbeurs. RTV Noord sprak met voorzitter Jitske Wielers van de Groninger Studentenbond die actievoerde op het Broerplein in de stad Groningen.
De Groninger Studentenbond heeft enkele duizenden leden en behartigt de belangen van studenten in de stad. Ze komen op voor ‘studentenhuisvesting, goed onderwijs en een sterke rechtspositie van studenten’. Het is belangrijk dat een claim van de voorzitter van deze bond wordt gefactcheckt, omdat zij spreekt namens duizenden studenten in de stad en als belangenbehartiger van hen boven op de feiten zou moeten zitten.
Bovendien werkt de Groninger Studentenbond samen met tal van andere studentenbonden in Nederland. Haar uitspraken kunnen daarom gemakkelijk worden overgenomen door andere voorzitters, waardoor uitspraken van Wielers zich snel kunnen verspreiden onder studenten door het hele land.
Ijverig volk
Van alle Nederlandse hbo en wo-studenten heeft 88 procent betaald werk en werken zij gemiddeld 13 uur per week, schrijft het Nibud in het Rapport Studentenonderzoek (2024). Volgens het rapport staan studenten er financieel goed voor, maar blijven ze als groep kwetsbaar.
Maar waarom zijn er dan toch zoveel studenten aan het werk? Voorzitter Wielers kaart het hoge percentage werkende studenten namelijk aan in de context van studenten die te veel druk op zich hebben.
Hafid Ballafkih, lector arbeidsmarkt aan de Hogeschool van Amsterdam geeft op nieuwssite HvanA als mogelijke verklaring dat wij een ‘ijverig volk zijn’. ‘Werken maakt een groot deel uit van onze identiteit. We krijgen van jongs af aan mee dat het bij ons, in Nederland, draait om het hebben van een baan’.
Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt ook dat deze cultuur niet op z’n retour is. Eind 2023 lieten cijfers het bureau zien dat in de leeftijdsgroep 15 tot 27 jaar zo’n 78 procent betaald werk had. Dat aantal was opnieuw gestegen met 34 duizend ten opzichte van het jaar ervoor.
Nederlandse cultuur
Nederlandse studenten zijn kampioen in bijverdienen. Van alle studenten had in 2021 70 procent een baan naast hun opleiding, blijkt uit onderzoek van Eurostat. De Denen staan op de tweede plaats, maar met een kleine 50 procent werken Deense studenten al aanmerkelijk minder dan hun Nederlandse collega’s.
Regionaal lopen de verschillen nog verder uiteen. Zo werkt men in Zuid-Europa nauwelijks naast hun opleiding; in Griekenland, Italië en Hongarije werkt bijvoorbeeld slechts 5 tot 6 procent van de studenten.
Volgens Eurostat zijn de verschillen te verklaren door meerdere factoren. Er zijn in Zuid-Europa bijvoorbeeld minder parttime-banen voor studenten beschikbaar. Op cultureel vlak ziet het Europese bureau voor statistiek dat het in Nederland en Denemarken van oudsher veel gebruikelijker is om tijdens een studie te werken.
Bovendien heeft die cultuur veel invloed gehad op onze economie. ‘Stel, alle studenten vallen weg?’, legt lector arbeidsmarkt Ballafkih voor, ‘dan zouden heel wat supermarkten en horecazaken moeten sluiten. De economie zou deels stilvallen.’
Conclusie
De uitspraak van Jitske Wielers van de Groninger Studentenbond dat bijna 90 procent van de studenten gemiddeld 15 uur per week werkt, is dus bijna helemaal juist. In werkelijkheid werkt volgens het NIBUD 88 procent van de hbo- en wo-studenten gemiddeld 13 uur in de week. Het is een bijzonder hoog percentage: het aantal werkende Nederlandse studenten steekt er met kop en schouders bovenuit in Europa. Van jongs af aan werken is dus een echt stukje Nederlandse cultuur.
