In de radio-uitzending van EenVandaag op 17-03-2025 (minuut 50:00-51:00) deed Victor van der Chijs, voorzitter van het bestuur van Deltalinqs, een belangenorganisatie van de Rotterdamse haven, de volgende uitspraak: “Het gaat dus uiteindelijk hier in de Rotterdamse haven maar om 1% van de stikstofuitstoot in Nederland.” Dit is een claim waar mensen over kunnen twijfelen, terwijl het een belangrijk onderwerp is. Na onderzoek blijkt dat deze claim niet goed te verifiëren is en is onduidelijk waar de claim vandaan komt.

Stikstofuitstoot: een complex vraagstuk

Voor het overzicht richt deze factcheck zich uitsluitend op stikstofuitstoot. Stikstofuitstoot bestaat voornamelijk uit ammoniak (NH3) en stikstofoxiden (NOx). Volgens een onderzoek van het CBS naar stikstofemissies uit 2022 was de emissie van stikstofoxiden door industrie en afvalverwerking 3,6% van de totale stikstofuitstoot in Nederland. Voor ammoniakuitstoot was dit 14,1%, dat cijfer geldt voor de gehele industrie- en afvalsector samen.

Volgens dit rapport van het RIVM “Emissies van stikstof naar lucht en water” (bladzijde 48) kwam 9% van de Nederlandse stikstofuitstoot in 2022 uit de combinatie van industrie en energie. Dit cijfer gaat opnieuw over een brede sector en is dus niet specifiek voor de Rotterdamse haven.

Geen specifieke cijfers voor de Rotterdamse haven

Zijn er dan geen specifiekere cijfers over stikstofuitstoot in de Rotterdamse haven? Er zou een jaarverslag uit 2022 van het Havenbedrijf Rotterdam online staan over stikstofemissie, maar deze website is offline en kon niet worden geraadpleegd. Ook na navraag bij het Havenbedrijf heb ik dit document niet kunnen ontvangen. Het enige wat hiervan overgebleven lijkt, is deze niet verwerkende link.

Wel is er een uitspraak van de rechtbank uit 2022 over stikstofuitstoot in Natura 2000-gebieden. Dit zijn beschermde natuurgebieden in Nederland, waar specifiekere metingen worden uitgevoerd. Volgens de rechtbank kwam 3% van de stikstofuitstoot in deze gebieden vanuit de industrie. Dit was overigens het laagste percentage van alle sectoren.

Hiermee hebben we een indicatie van de stikstofbijdrage van de industrie, maar niet specifiek van de Rotterdamse haven. Ook in oudere rapporten, zoals het stikstofrapport van Johan Remkes uit 2022, worden alleen cijfers vermeld over de gehele industriesector en dus geen exacte cijfers voor de haven.

Omdat exacte cijfers moeilijk te vinden zijn, heb ik contact opgenomen met Bettina Kampman, expert op het gebied van klimaat en energie. Zij is onderzoeker bij het milieu-adviesbureau CE Delft. Ze geeft aan dat ze in de Rotterdamse haven vooral heeft gekeken naar broeikasgassen, maar toch vraag ik haar naar de waarschijnlijkheid van deze 1%. “Ik kan me voorstellen dat je moet kijken naar de stikstofuitstoot van de scheepvaart, het wegverkeer en de industrie. Dat maakt het lastig. Ik weet niet of die cijfers al klaar liggen, ik heb ze in ieder geval niet. Ik denk dat er weinig te zeggen valt over de claim, omdat het zo complex is, dus of die 1% klopt weet ik niet.”

Conclusie

Er zijn geen specifieke cijfers te vinden die de uitspraak van Victor van der Chijs ondersteunen. Ik heb van der Chijs gevraagd waar hij de claim op gebaseerd heeft, maar zonder antwoord, blijft dat nog altijd een vraag. De beschikbare data geven aan dat de industrie een relatief klein aandeel heeft in de totale stikstofuitstoot, maar hoe groot precies het aandeel van de Rotterdamse haven is, blijft onduidelijk. Totdat er concretere cijfers worden vrijgegeven, is de claim niet verifieerbaar en blijft het onduidelijk waar de claim vandaan komt.