Op 13 april plaatst LeefbewustNederland een instagrampost waarin wordt beweert: “Je kunt genezen zonder medicijnen.” In de post geeft Mike Verest aan dat door het placebo-effect je gedachten je kunnen genezen en tegelijkertijd ziek kunt maken. Na grondig onderzoek blijkt de claim niet waar te zijn.

In een Instagram-post zegt Mike Verest, van LeefbewustNederland, dat je kunt genezen zonder medicijnen. Hij legt uit dat als je denkt dat een pil je beter maakt, je ook echt beter kunt worden. Zelfs als er geen werkende stof in zit, dit heet het placebo-effect. Hij zegt dat positieve gedachten je gezond kunnen maken en negatieve gedachten je juist ziek. Volgens hem laat de wetenschap van epigenetica zien dat je lichaam zichzelf kan genezen als je bewust leeft en focust op liefde en dankbaarheid. Het is belangrijk om deze uitspraak te checken omdat het een belangrijk onderwerp is wat onder de aandacht komt bij een groot publiek. LeefbewustNederland heeft een groot bereik met 167.000 duizend volgers.

Placebo-effect

Het placebo-effect betekent dat je je beter kunt voelen, omdat je denkt dat iets helpt, zelfs als er geen echt medicijn in zit. Arie Dijkstra, hoogleraar Gezondheidspsychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, zegt hierover: “Mensen verwachten iets, en die verwachting bepaalt hoe ze reageren.” Dus als je gelooft dat een pil helpt, kan je lichaam daar echt op reageren. Volgens de Universiteit Leiden helpt dit vooral bij klachten zoals pijn, stress of vermoeidheid. Uit het onderzoek van Wampold blijkt zelfs dat er in de hersenen echte veranderingen plaatsvinden, zoals stoffen die pijn verminderen. Dijkstra zegt daarover: “Bij een placebo zie je veranderingen in het opioïdsysteem en andere systemen in de hersenen.”

Maar dat betekent niet dat je alle ziektes zonder medicijnen kunt genezen. Dijkstra is hier duidelijk over: “Als je een gebroken been hebt, dan helpt placebo niet. Dan moet dat been gewoon gezet worden.” Dus bij echte schade aan je lichaam werkt het placebo-effect niet. Hij zegt ook: “Ziektes zoals kanker of hart- en vaatproblemen zijn minder gevoelig voor placebo.” Dit komt omdat deze ziektes niet alleen te maken hebben met hoe je je voelt, maar ook met echte schade aan je lichaam. Het onderzoek van Wampold laat zien dat placebo vooral werkt bij dingen die je voelt, zoals pijn, maar niet bij ernstige ziektes. En volgens de Universiteit Leiden is het belangrijk om ziektes te behandelen met goed onderzochte medicijnen, niet alleen met hoop of overtuiging.

Epigenetica

In de post wordt ook gezegd dat je met je gedachten via epigenetica zelf je genen kunt aanpassen en ziektes kunt stoppen. De Universiteit Leiden legt uit dat epigenetica wel laat zien dat leefstijl invloed heeft op hoe je genen werken, maar dat betekent niet dat je zomaar met je gedachten ziektes kunt genezen. Dijkstra zegt hierover: “Je kunt niet zomaar zeggen: als iemand geneest, komt dat door placebo. Daar heb je goed wetenschappelijk onderzoek voor nodig.”

Conclusie

Het is waar dat je je soms beter kunt voelen door positief te denken en het placebo-effect. Maar dit werkt vooral bij dingen als pijn of stress. Bij ernstige ziektes of schade aan je lichaam heb je gewoon medische hulp nodig. Denken dat je gedachten alleen al elke ziekte kunnen genezen, klopt niet.