Bewering: Mensen met een sixpack hebben geen depressie
Oordeel: Onwaar, met nuance.
Bron van de bewering: Onlangs werd er een interessante claim gedaan door finfluencer Mees Wijnants in een podcast aflevering van PowNews.. Hij stelde dat mensen met een six-pack, dus een extreem laag vetpercentage en zichtbare buikspieren, geen depressieve klachten hebben. De uitspraak is relevant omdat er vaak een direct verband wordt gelegd tussen lichamelijke fitheid en mentale gezondheid.
Dat bewegen en sporten goed zijn voor de mentale gezondheid is breed onderbouwd. Een grote overzichtsstudie in JAMA Psychiatry (2022) liet zien dat regelmatige beweging het risico op depressie aanzienlijk verlaagt, zelfs als mensen minder bewegen dan de officiële richtlijnen. Ook uit ander onderzoek blijkt dat bewegen positieve effecten heeft op gemoedstoestand en emoties. Mensen die regelmatig bewegen ervaren minder angstige en depressieve gevoelens, hebben meer plezier en voelen zich energieker. Bovendien helpt beweging stresshormonen sneller af te voeren en draagt het bij aan een betere slaapkwaliteit, wat allemaal samenhangt met een sterkere mentale gezondheid (Kenniscentrum Sport & Bewegen, Gemoedstoestand en emoties).
Toch betekent dit niet dat sport of een gespierd lichaam depressie onmogelijk maakt. Uit een onderzoek van Kate Gwyther en collega’s (2024) onder bijna 6000 jonge topsporters blijkt dat ook deze groep vaak kampt met mentale problemen. Ongeveer 7% van de jonge topsporters ervaart angst of depressie, met hogere percentages onder meisjes (40% rapporteert depressieve gevoelens). Ook verstoord eetgedrag en burn-outklachten komen veel voor in sporten waar uiterlijk en gewicht centraal staan, zoals turnen of kunstschaatsen. Deze cijfers laten zien dat een sterk en gespierd lichaam geen bescherming biedt tegen psychische problemen.
Dat beaamt ook Max Willink, praktijkondersteuner in een huisartspraktijk in Amsterdam en ervaringsdeskundige. Hij vertelt dat hij zelf een periode had waarin hij intensief sportte en fysiek in topvorm was, maar tegelijkertijd ongelukkig werd doordat zijn relatie stukliep. ‘’gelukkig zijn is een chemisch proces in je hoofd. Gezond leven helpt wel bij het makkelijker vrijmaken van positieve stofjes, maar geluk en fitheid zijn uiteindelijk twee aparte dingen. Je kunt een sixpack hebben en nog steeds ongelukkig zijn’’. Hij ziet ook binnen zijn praktijk een ander beeld: ‘’Ik heb nu iemand in behandeling die heel veel sportte en zichzelf steeds meer aan het pushen was in sportschool. Dan heeft hij een bepaald fysiek resultaat bereikt maar dan komt hij erachter dat het gene wat hij zocht helemaal niet in het sporten zat, maar in zijn hoofd. Hij heeft letterlijk een sixpack, hij is super gespierd, maar hartstikke ongelukkig’’.
Conclusie
De claim dat mensen met een sixpack geen depressieve klachten hebben, klopt niet. Bewegen en sporten hebben veel bewezen voordelen voor de mentale gezondheid: ze verlagen de kans op depressie, verbeteren de stemming, verminderen stress en zorgen voor betere slaap. Maar dit betekent niet dat iemand met zichtbare buikspieren immuun is voor psychische problemen. Onderzoek onder topsporters laat juist zien dat ook fysiek zeer fitte mensen regelmatig kampen met angst, depressie en burn-outklachten. Praktijkervaringen bevestigen hetzelfde beeld: een sixpack zegt iets over uiterlijk en discipline, maar niets over hoe iemand zich van binnen voelt. Een gespierd lichaam kan samengaan met mentale veerkracht, maar net zo goed met somberheid of ongelukkig zijn. Het idee dat een strak lichaam automatisch gelijkstaat aan een gezonde geest is daarmee een onjuist statement.
