Het kabinet gaat flink bezuinigen op het cultuurbeleid en dat is slecht nieuws voor de theaterwereld. Zij maken zich zorgen over hun toekomst en kwamen daarom vorige week donderdag in protest tijdens de opening van het Nederlands Theater Festival. Een aantal theatergroepen, waarbij onder andere De Warme Winkel, Orkater, BOG. en Theater RAST, klom onverwacht het podium op om een statement te maken.

Met meer dan dertig man en een spandoek met ‘Kapitaalvernietiging’ klimmen de theatermakers het podium op. Lisa Verbelen, theatermaker bij BOG., legt uit dat ze het nieuwe beleid zo noemen, omdat alle theatergezelschappen die buiten de subsidie dreigen te vallen lang geïnvesteerd hebben in hun kennis, ervaring en organisaties. Ze zien in dat wat verfrissing in het aanbod van theatergroepen goed is, maar vinden deze beslissingen te ver gaan. ‘Vernieuwing is belangrijk, maar 40% vernieuwing is afbraak’, aldus Verbelen.

Volgende week dinsdag is het Prinsjesdag en wordt de Rijksbegroting bekend gemaakt. De plannen voor de cultuursector staan zo goed als vast, maar toch is zo’n actie volgens Vincent Rietveld, medeoprichter van De Warme Winkel, relevant ‘zodat dit onderwerp niet publicitair gaat liggen’. Ook hoopt hij dat er op Prinsjesdag aangekondigd wordt dat er frictiegeld, een soort compensatie, aan de kant wordt gezet voor de cultuurinstellingen die hun subsidie verliezen. Verbelen roept op voor meer dan dat. ‘Het ijs schuift nú de zee in’, en er zal volgens haar veel moeten gebeuren wil de kwaliteit van de theaterwereld nog standhouden.

Het is volgens theatermakers een opstapeling van veel veranderingen tegelijk. De btw op theatervoorstellingen gaat bijvoorbeeld omhoog, maar ook de subsidies voor theatergroepen worden schaarser. Daarbij zal in 2026 ook het gemeentefonds fors dalen, een andere belangrijke inkomstenbron. Wat voor effect dat op theatergroepen heeft, hoor je in de volgende audioreportage.