Culinair journalist, Jacques Hermus, vertelt tijdens de uitzending van De Nieuws BV op 5 september dat jongeren minder aardappels eten dan ouderen. Volgens De Nieuws BV blijkt dat namelijk uit onderzoek van het RIVM. Bij het overnemen van deze informatie wordt echter niet gekeken naar de verhouding van deze cijfers. Hierdoor kunnen deze cijfers niet op deze manier overgenomen worden.
Deze factcheck is geschreven op 13-09-2024 met de kennis van dat moment.
Jongeren eten minder aardappelen dan ouderen.
Oordeel:
Niet volledig correct.
Achtergrond
Volgens De Nieuws BV eten jongeren minder aardappels dan ouderen en is daarbij de populariteit van de aardappel ook afgenomen. Aardappel-kenner Jacques Hermes vertelt, in de uitzending van 5 september, dat hij zich geen zorgen maakt over het verdwijnen van de aardappel. Wel beaamt hij de uitspraak dat jongeren minder aardappelen eten. De cijfers waar De Nieuws BV hun conclusie uit haalt komen uit het onderzoek van het RIVM in het kopje: Wat eet Nederland?
Voedingscentrum
De informatie over de afname van aardappels bij jongeren staat ook op de site van het voedingscentrum. Hier staat: ‘Nederlanders eten gemiddeld 64 gram aardappelen en aardappelproducten per dag. Mannen eten meer aardappelen (75 gram) per dag dan vrouwen (53 gram). Gemiddeld eten Nederlanders op 3 dagen in de week aardappelen. Ouderen eten meer aardappels dan jongeren.’
Alleen staat nergens op de site vermeld waar zij deze informatie vandaan halen.
In eerste instantie kon Anne Lutgerink ons niet vertellen hoe zij aan deze cijfers en informatie kwamen.
Na wat onderzoek bij het voedingscentrum zelf, kwamen zij tot de conclusie dat zij net als de Nieuws BV de cijfers van het RIVM gebruikt hebben.
Wat eet Nederland
| Gram Aardappelen | |
| Kinderen 1-17 jaar | 53,3 |
| Volwassenen 18-79 jaar | 66,9 |
Bron: RIVM : Wat eet Nederland?
Op de site van de overheid staan de resultaten van het onderzoek. Zoals hierboven zichtbaar is waar de cijfers van zowel De Nieuws BV als het Voedingscentrum vandaan komen. Wat alleen opvalt is dat er geen rekening gehouden wordt met de portiegrootte van kinderen en volwassen. Het is logisch dan een kind van twee jaar oud minder gram aardappelen eet dan,een volwassen man die een fysiek beroep uitoefent.
Overnemen zonder dubbel check
Ook het Algemeen Dagblad neemt de cijfers van het RIVM over. Hier vertellen zij wel een andere perspectief. Zij vertellen dat uit onderzoek van de universiteit Wageningen blijkt dat er wel steeds minder aardappelen gekocht worden door jongeren. Dit blijken echter schattingen te zijn in plaats van statistieken. Ook zij spreken met Anne Lutgerink van het voedingscentrum.
Ouderwets
Jacques Hermus reageert op de vraag van ons of hij zijn verklaring tijdens De Nieuws BV wat kon verduidelijken: ‘Dat er minder aardappels door jongeren worden gegeten, ligt een beetje aan het imago. De aardappel wordt nog steeds geassocieerd met het ouderwetse agv-tje van onze ouders of grootouders. Dat is inderdaad een stuk minder hip dan al die spetterende Ottolenghi-gerechten met kruidige en kleurrijke linzen, rijst, quinoa etc. Bovendien zijn pasta en pizza niet meer weg te denken uit welke Nederlandse keuken dan ook. Kortom, de aardappel wordt gezien als saai en – tenminste tot een aantal jaren gelden – als een smakeloze dikmaker.’ vertelt Hermus.
Conclusie
Het is lastig te stellen of jongere mensen minder aardappelen eten dan volwassenen. Hiervoor zou gekeken moeten worden naar het percentage aardappelen wat er gegeten wordt in verhouding met leeftijd. We scheppen immers een kleuter minder op het bord dan bij ons zelf. Dus op basis van de cijfers van het RIVM kunnen wij niet spreken van een juiste uitspraak van De Nieuws BV.
