foto: pixabay
Minister Klever van buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking heeft recent nieuwe exportrestricties aangekondigd die gericht zijn op de verkoop van geavanceerde technologieën aan China. Deze maatregelen, die onderdeel zijn van bredere geopolitieke spanningen en zorgen over technologische afhankelijkheid, treffen onder andere de Nederlandse chipmachinemaker ASML. Dit bedrijf, wereldwijd toonaangevend in de productie van lithografiesystemen voor de chipindustrie, speelt een cruciale rol in de wereldwijde halfgeleidersector.
De nieuwe regels zijn met name gericht op de export van ASML’s geavanceerde machines voor de productie van chips, zoals de Deep Ultraviolet (DUV)-machines. Hoewel de export van ASML’s meest geavanceerde Extreme Ultraviolet (EUV)-machines al sinds 2019 aan banden ligt vanwege druk vanuit de Verenigde Staten, worden nu ook strengere voorwaarden gesteld aan de export van minder geavanceerde DUV-technologie.
Voorheen was China ook na de in 2019 aangekondigde restricties de belangrijkste afnemer van ASML. Het kabinet wil met deze maatregelen voorkomen dat China toegang krijgt tot technologie die gebruikt kan worden voor militaire toepassingen en de ontwikkeling van geavanceerde kunstmatige intelligentie. China blijft wel een belangrijke afzetmarkt voor ASML, en de nieuwe beperkingen zetten druk op het bedrijf, dat tussen twee grote machten balanceert: de zakelijke belangen in China en de politieke druk vanuit het Westen.
Dit besluit komt nadat de EU eerder al restricties legde op high-tech producten zoals halfgeleiders en hun productiemiddelen. Deze restricties brengen de EU verder in lijn met het beleid van de VS. De reacties hierop uit China zijn voorzichtig negatief. De woordvoerder van de missie van de Volksrepubliek China naar de EU verteld:’Ik wil benadrukken dat het houden van een dialoog de eigen zaak is van de VS en de EU.’
Toch voegt hij daaraan toe: ‘Desalniettemin zou de dialoog de stabiele ontwikkeling van hun betrekkingen met China moeten bevorderen, en niet ten koste van China’s belangen. Als verantwoordelijk lid van de internationale gemeenschap is China altijd een kracht voor wereldvrede geweest, een bijdrage aan wereldwijde ontwikkeling, en een verdediger van de internationale orde.’
Wat de consequenties van dit besluit voor de Nederlandse economie zullen zijn moet nog blijken. Hieronder een explainer waarin femke witmans – Promovenda Natuurkunde aan de Universiteit Twente – uitlegt hoe de machines van ASML eigenlijk werken.