Sinds de oorlog in Gaza, die begon op 7 oktober 2023, vinden er in Nederland meer antisemitische incidenten plaats. De stijging is het sterkste onder jongeren en op scholen, meldt het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI).
Veel mensen vinden het niet te verantwoorden met hoeveel geweld Israël deze oorlog voert. De woede daarover slaat soms over in haat naar Nederlandse Joden, bijvoorbeeld naar jongeren die eigenlijk weinig met het conflict te maken hebben. Op scholen werden vijf keer zoveel incidenten gemeld als het jaar daarvoor. Het gaat dan om uitschelden, pesten, bedreigen en soms zelfs mishandelen. “De situatie was in Nederland nooit super. Ik weet dat dat nu nog erger is geworden en dan vooral de hevigheid van de opmerkingen”, vertelt een Joodse studente.
“Mijn vader loopt niet meer met zijn keppeltje op naar de synagoge en dat had hij een paar jaar geleden wel eerder gedaan.” Zij merkt ook dat mensen om haar heen de oorlog juist vermijden als ze erbij is. “Ze denken er dan wel over na, dat zie ik aan ze, maar dan gaan ze de vraag niet stellen.” Terwijl het onderwerp dus aan de ene kant wordt vermeden, worden aan de andere kant de haatopmerkingen juist meer.
Er wordt te weinig over gepraat. Dat zien ook jongeren van Deel de Duif, een initiatief van Joodse en islamitische jongeren Oumaima, Noa, Selma en Boaz. Zij proberen het onderwerp bespreekbaar te houden door op scholen voorlichting te geven en gesprekken te voeren. Je hoeft het niet met elkaar eens te zijn om elkaar te kunnen begrijpen, volgens deze jongeren.
“Als ik hier een sterke mening over zou vormen, dan… hoe leg ik dat uit? Dan stel ik altijd iemand teleur, nee dat klinkt wel heel overdreven”, vertelt de Joodse studente twijfelend. Haar familie is Joods en op haar universiteit worden pro-Palestijnse protesten georganiseerd. “Ik merk dat ik het nieuws een beetje vermijd, want hoe minder ik erover weet, hoe minder ik er een mening over kan vormen. Dat is makkelijker.”
Een aantal VVD-fracties hebben de NS verzocht de protesten van maandag niet door te laten gaan, waaronder de VVD Alkmaar. In de reportage hoor je hun fractievoorzitter John van der Rhee en pro-Palestijnse demonstrant Gonnie Oosterbaan.
De naam van de Joodse studente is bij de redactie bekend