Terwijl Soedan gebukt gaat onder een van de meest verwoestende conflicten in zijn geschiedenis, bereikt de goudsector in 2025 een ongekend hoogtepunt. De export stijgt naar recordniveaus, en goud blijft een van de belangrijkste bronnen van inkomsten voor het land. Maar in plaats van stabiliteit en economische groei te brengen, heeft het edelmetaal Soedan alleen maar verder de crisis in geduwd.
Sinds april 2023 woedt er een hevige strijd tussen de Sudanese Strijdkrachten (SAF) en de Rapid Support Forces (RSF). Beide partijen hebben zich schuldig gemaakt aan ernstige mensenrechtenschendingen, waaronder massamoorden, seksueel geweld en het vernietigen van burgerlijke infrastructuur. Het conflict heeft geleid tot een humanitaire ramp: meer dan 10,8 miljoen mensen zijn op de vlucht, en hongersnood dreigt in grote delen van het land, vooral in Darfur.
Ondanks de chaos blijft de goudindustrie draaien. In 2024 bereikte de productie een historisch hoogtepunt, en de opbrengsten uit goudhandel waren cruciaal voor de economie. Maar in plaats van verlichting te brengen, heeft het geld het conflict alleen maar verder aangewakkerd. Zowel de overheid als de strijdende partijen gebruiken de inkomsten om wapens te kopen en de oorlog voort te zetten. Daarnaast profiteren internationale spelers van de Soedanese goudhandel, waaronder Rusland, wat de oorlog verder voedt.
De aanhoudende instabiliteit heeft ook geleid tot een toename van illegale mijnbouw en smokkel, waardoor buitenlandse investeerders zich terugtrekken. Ondertussen lijden gewone burgers niet alleen onder het geweld, maar ook onder de ecologische verwoesting die de ongecontroleerde mijnbouw veroorzaakt.
Wat ooit een kans leek voor economische bloei, blijkt nu een vloek die Soedan verder meesleept in oorlog en corruptie. Zolang de goudindustrie in handen blijft van strijdende partijen en criminelen, lijkt vrede een verre droom.
Ik ging op bezoek bij het Clingendael Instituut in Den Haag waar onderzoeker Guido Lanfranchi me bijpraatte over de huidige situatie in Soedan. Ook hing ik aan de lijn met de directeur van het Sudan Transparency and Policy Tracker en tevens onderzoeker van de goudsector in Soedan: Suliman Baldo.