Op 18 maart 2025 benoemde VVD-leider Dilan Yesilgöz tijdens een debat in de Tweede Kamer over de Europese top van 21 maart die over Oekraïne en defensie gaat, dat de Nederlandse steun aan Oekraïne en de defensie-uitgaven niet ter discussie staan. Dit was opmerkelijk en het duidelijk waard om hier wat dieper op in te duiken. Stel, het is niet de waarheid, zal dit best tegenstrijdig zijn. Na dat ik een tiktok op een d66 fan-account met veel weergaven heb gezien hierover, besloot ik hier een fact-check over te doen.
Als eerst ben ik naar recente moties over de Oekraïne-Rusland situatie gaan kijken. Als eerst heb ik de motie, Motie-Jetten c.s over meewerken aan extra militaire steun voor Oekraïne van 5 maart, bekeken. Deze motie heeft Rob Jetten voorgesteld en VVD heeft hiertegen gestemd. Dat klinkt al best tegenstrijdig tegenover haar opmerking.
Daarnaast heb ik een andere betreffende motie gevonden: Gewijzigde motie van de leden Jetten en Eerdmans over de defensie-uitgaven van Nederland naar minstens 3% laten groeien. Hier heeft VVD ook tegen gestemd.
Daarnaast is deze motie ook interessant: Motie van het lid Jetten c.s over uitspreken dat we moeten toewerken naar één beter samenwerkende Europese defensie.
Toen ben ik naar de toelichting van deze moties gaan kijken. Ik kan meteen de derde motie al ontkrachten, omdat die waarschijnlijk verkeerd geformuleerd zal zijn geweest volgens de ogen van de VVD. In deze motie wordt gezegd dat het Europese grondgebied niet effectief verdedigd kan worden met 27 losse militaire structuren, maar dat Europa hierin moet samenwerken. Deze motie sluit dus niet onjuist aan op de uitspraak van Yesilgöz over Nederlandse steun aan Oekraïne
Daarnaast zijn de andere moties niet verklaarbaar en helaas was de VVD deze week niet te bereiken voor wederhoor (ik ga volgende week nog een keer bellen en zal dit stuk updaten.
Verder heb ik met politicoloog Koen Vossen gesproken om duidelijk te maken waarom deze moties eventueel verworpen werden door de VVD. ‘Soms worden moties verworpen door een verkeerde verwoording of omdat er dingen belangrijker zijn. Het heeft geen zin om met je rug tegen de muur uitspraken te zeggen.’
Daarnaast heeft politicoloog Julia Wouters me nog toegelicht over de steun van VVD aan Oekraïne. ‘De coalitie is ingegaan met de inzet om Oekraïne te steunen. Dit staat in het coalitieakkoord en regeerplan. VVD is ook voor de steun aan Oekraïne, maar doelt meer om dit vanuit Nederland te doen in plaats van Europese samenwerking.’
Dus, het kan makkelijk zijn om deze moties tegen Yesilgöz te houden, maar er is meer te zoeken bij moties dan je denkt. Het gaat om de verwoording, omliggende omstandigheden en timing. Of Yesilgöz dus heeft gelogen zou je niet meteen kunnen zeggen, maar het staat dus zeker wel ter discussie, ondanks wat ze beweerde.
