De geopolitieke spanningen nemen toe, ook groeit in Europa de vraag om een gezamenlijke georganiseerde defensie. Een volwaardig Europees leger is voorlopig nog onrealistisch, maar de eerste grote lijnen van de samenwerking zijn zichtbaar.
Het Europees Defensieagentschap (EDA) speelt hierin een centrale rol. De organisatie helpt lidstaten om van losse plannen concrete projecten te maken, bijvoorbeeld via zogeheten Priority Implementation Roadmaps. Volgens Baudouin Heuninckx, plaatsvervangend directeur van het EDA, zijn veel initiatieven nog jong, maar wel veelbelovend. Zo noemt hij het European Defence Fund, dat innovatie in de defensiesector stimuleert, een succes.
Ook tijdelijke maatregelen, zoals de Act in Support of Ammunition Production, hebben laten zien veel te kunnen betekenen. Dankzij EU-financiering kon een Hongaarse fabriek een extra productielijn opzetten, een resultaat van Europees beleid.
Toch zijn er grote uitdagingen. Europese landen gebruiken vaak verschillende soorten munitie, waardoor die door andere landen niet gebruikt kunnen worden, zelfs bij hetzelfde soort wapen. De EU werkt daarom aan cross-certificering om de uitwisseling van systemen te verbeteren. Dat moet operaties efficiënter en goedkoper maken.
Een ander probleem is de afhankelijkheid van niet-Europese leveranciers. “We zijn afhankelijk,” zegt Heuninckx, verwijzend naar grondstoffen, chips en complexe systemen. De oplossing ligt in het opbouwen van eigen productiecapaciteit en het sluiten van strategische contracten met landen buiten de EU. “Het is van belang dat we een goede relatie onderhouden met de landen van wie we nog erg afhankelijk zijn.”
Ook op operationeel niveau groeit de samenwerking. Volgens sergeant-majoor Buddy, hij is al 25 jaar werkzaam bij defensie, verloopt de samenwerking tussen legers steeds beter. Nederland werkte al nauw samen met Duitsland en verwacht dat dergelijke samenwerkingsverbanden zich verder zullen uitbreiden, ook tussen andere Europese landen.
Luister hieronder naar de reportage, dat dieper ingaat op de stof.
