In de tweede kamer vergadering van donderdag 3 oktober stelde Daniëlle Hirsch van GroenLinks-PVDA dat vrouwen 25 procent van de tijd in minder goede gezondheid leven dan mannen. Ze stelde dat dit kwam omdat er nog te weinig onderzoek is gedaan naar specifieke aandoeningen die alleen bij vrouwen voorkomen, en dat sommige medische behoeften nog niet genoeg vervuld worden. De claim is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, en klopt.
Deze factcheck is geschreven op 11 oktober 2024 met de kennis van dat moment.
Volgens het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport leven vrouwen gemiddeld langer dan mannen. Toch is de ‘gezonde levensverwachting’ lager bij vrouwen. Dit betekent dat zij gemiddeld korter in goede gezondheid leven.
Cijfers van het CBS tonen aan dat vrouwen sinds de jaren ’80 geen hogere gezonde levensverwachting hebben. Dit blijft al meer dan veertig jaar steken op 62.4, terwijl de levensverwachting bij mannen van 59.9 naar 64.1 is gestegen. Dit toont aan dat vrouwen over het algemeen langer dan mannen in slechte gezondheid leven.
Dit is echter niet waar Hirsch haar uitspraak op heeft gebaseerd. In januari 2024 verscheen een onderzoek waaruit een conclusie volgt die hetzelfde benoemt als Hirsch’ uitspraak. Dit onderzoek komt van het McKinsey Institute, en dit is een van de grootste internationale adviesbureaus.
Hirsch benoemt dat er dus meer tijd en geld geïnvesteerd moet worden in onderzoek naar vrouwspecifieke aandoeningen en onvervulde medische behoeften. Petra Verdonk, Universitair hoofddocent aan het Amsterdam UMC en gespecialiseerd in gender en diversiteit binnen de gezondheidszorg, onderstreept dit: ‘Er is minder geld geïnvesteerd in gezondheidsproblemen van vrouwen. Er is kennis bij mannen verworven die vervolgens vertaald wordt naar vrouwen, en het is natuurlijk de vraag of dat dan ook passend is. Ik zeg niet dat het slecht is, maar het is wel suboptimaal.’
Het McKinsey onderzoek haalt aan dat meer geld investeren in onderzoek naar gezondheid van vrouwen de economie veel goed zou doen. ‘Voor elke geïnvesteerde dollar in vrouwen gezondheidszorg, wordt verwacht dat het 3 dollar voor de economie zou moeten opleveren.’ Hirsch haalt dit ook aan in haar pleidooi: ‘Het aanpakken van de gezondheidskloof zou het leven van miljoenen vrouwen kunnen verbeteren én wereldwijd onze economieën versterken.
Verdonk benoemt hier ook bij dat het natuurlijk niet voor iedereen zo geldt: ‘Niet iedereen is biologisch op dezelfde manier man of vrouw, er is ook nog variatie. We missen gewoon echt een stuk kennis. Maar de laatste jaren worden nieuwe medicijnen gelukkig ook op vrouwen getest. Het is nog niet optimaal, maar het gebeurt meer dan vroeger.’
De claim dat vrouwen 25 procent van de tijd in minder goed gezondheid leven lijkt erg sterk te zijn, maar is feitelijk juist. Hirsch baseerde haar uitspraak op een onderzoek van de wetenschappelijke organisatie het McKinsey Institute. Ook wordt haar standpunt ondersteund door universitair hoofddocent Petra Verdonk.