Van de niet-onderwijsvolgende jongeren van 15 tot 27 jaar, had 20 procent in het tweede kwartaal van 2024 geen startkwalificatie. In 2017 was dit nog maar 17 procent. Jongeren met een startkwalificatie hebben vaker werk dan degenen zonder startkwalificatie. Dat meldt het CBS op basis van de Landelijke Jeugdmonitor.
Zonder startkwalificatie van school af gaan brengt risico’s met zich mee. Van de niet-onderwijsvolgende studenten was in het tweede kwartaal van dit jaar maar 90% aan het werk. Onder degenen die geen startkwalificatie hebben was dat maar 69%.
Een startkwalificatie is een diploma havo, vwo, mbo niveau 2 of hoger. Als leerling van 16 tot 18 jaar val je onder de kwalificatieplicht. Leerlingen van 18 tot 23 jaar krijgen hulp van Doorstroompunt-regio’s (RMC-regio’s) om toch een startkwalificatie te halen. – Rijksoverheid
Daarnaast waren er nog ruim 54 duizend jongeren zonder startkwalificatie die geen onderwijs volgen maar ook niet werken. Vijftienduizend van hen waren dan ook echt werkloos en 39 duizend waren onderdeel van de niet-beroepsbevolking. Wat opvallend is, is dat het minder hoge cijfers zijn dan bij de gene met kwalificatie. Bij hen zijn er van de 67 duizend 32 duizend volledig werkloos en 35 duizend behoren tot de niet-beroepsbevolking.
Hoofdsocioloog Tanja Traag kan wel meerdere factoren noemen die een rol kunnen spelen. Zo laten veel onderzoeken zien dat “een aanzienlijk deel van de jongeren het mentaal zwaar heeft gehad” tijdens de corona pandemie en ook daarna nog. Juist psychische problemen zijn vaak een reden om met een opleiding te stoppen: in 2022 gold dat voor ongeveer een kwart van de jongeren die stopten met school of studie. Guido van Hoek, directeur van VMBO school, Broeckland College, vertelt dat ook hij denkt dat corona er aan bijgedragen heeft. Ook denkt hij dat de stijgende wachttijden bij de GGZ bijdragen aan de groei in schoolverlaters.
Mirthe Wesbonk, MBO-docent, geeft aan dat ze ook merkt dat er een grote generatiekloof is ontstaan. “Je merkt echt dat het een hele andere generatie is, vooral ook aan de motivatie.” Zij ziet niet perse een verband met corona of de GGZ.
De eerste stap voor het verminderen van schoolverlaters ligt bij de scholen. Wij onderzochten hoe dit proces er uit ziet.