In een recent opinieartikel in de Volkskrant werd gesteld dat kinderen socialer worden door op te groeien in een groene omgeving, maar hoe is de wetenschappelijke onderbouwing voor deze claim? Projectleider Opgroeien en Ontwikkelen Sanne van Gammeren van Het Instituut voor Natuureducatie, bevestigen dat kinderen die regelmatig tijd in de natuur doorbrengen, meer sociale interactie vertonen, meer empathie ontwikkelen en beter samenwerken met anderen.
Onderzoek naar sociale ontwikkeling en natuur
Een in opdracht onderzoek van IVN Natuureducatie toont aan dat kinderen op groene schoolpleinen socialer zijn. Ze hebben meer ruimte om samen te spelen en vinden sneller activiteiten om gezamenlijk te ondernemen. Dit resulteert in een betere oplossing van conflicten, in vergelijking met kinderen op een traditioneel, versteend schoolplein. Sanne van Gammeren bevestigt: “We zien uit onderzoek dat kinderen zich op groene schoolpleinen veel beter kunnen ontspannen, wat hen helpt om makkelijker verbinding te maken met anderen.”
Bovendien bevestigt het onderzoek van Liesa Lammens dat natuurbeleving in de buitenschoolse opvang de sociale vaardigheden van kinderen versterkt. “Kinderen die regelmatig buitenspelen in een natuurlijke omgeving leren beter samenwerken en ontwikkelen hun sociale vaardigheden,” legt Lammens uit in haar onderzoek. Van Gammeren voegt eraan toe: “De natuur biedt niet alleen ontspanning, maar ook de mogelijkheid voor kinderen om samen te werken en conflicten op een gezonde manier op te lossen.”
Psychologische effecten van natuur
Natuur lijkt een ontspannend effect te hebben op mensen. Dit geldt niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen. Van Gammeren legt uit: “Natuurlijke omgevingen zorgen ervoor dat mensen zich meer openstellen en makkelijker verbinding maken met anderen.” In de natuur kunnen kinderen bijvoorbeeld deelnemen aan risicovol spel, zoals het klimmen in bomen of het bouwen van hutten. “Door deze activiteiten leren kinderen belangrijke sociale vaardigheden zoals onderhandelen en compromissen sluiten,” zegt Van Gammeren. Het risicospel in de natuur helpt kinderen ook om te leren omgaan met uitdagingen en conflicten. “Kinderen leren inschatten welke risico’s ze willen nemen en hoe ze zichzelf kunnen beschermen,” voegt ze toe. Dit vergroot hun zelfvertrouwen en bevordert teamwork.
Het vergroenen van schoolpleinen speelt hier ook een rol. Van Gammeren legt uit: “Op een groen schoolplein vinden kinderen altijd wel iets om te onderzoeken, zoals een plantje of een beestje. Dit houdt hun energie vast en helpt hen om conflicten beter op te lossen.”
Sociale voordelen voor volwassenen
Natuur heeft ook positieve effecten op volwassenen. “We zien bijvoorbeeld steeds vaker de opkomst van ‘bosbaden’, waarbij mensen in een bosomgeving meditatieve oefeningen doen,” vertelt Van Gammeren. “Dit helpt hen niet alleen om te ontspannen, maar ook om zich beter open te stellen voor anderen.” Het psychologische effect van natuur geldt dus niet alleen voor kinderen, maar kan ook volwassenen helpen om meer verbinding te maken en sociale interactie te bevorderen.
Specifieke spelvormen voor sociale vaardigheden
Er zijn talloze manieren waarop kinderen in de natuur kunnen spelen en sociale vaardigheden ontwikkelen. Van Gammeren noemt enkele voorbeelden van educatieve activiteiten, zoals het maken van natuurcollages: “Bij zo’n activiteit moeten kinderen samenwerken, verschillende objecten verzamelen en gezamenlijk een kunstwerk creëren. Dit is een leuke manier om kinderen met elkaar te verbinden.”
Conclusie
De bewering dat kinderen socialer worden door meer tijd in de natuur door te brengen is waar. Groene omgevingen bevorderen sociale interactie, samenwerking en het oplossen van conflicten. Dit geldt zowel voor kinderen als voor volwassenen. De natuur biedt een unieke setting waarin mensen zich kunnen ontspannen, verbinden en sociale vaardigheden ontwikkelen. Door natuur te integreren in de directe leefomgeving van kinderen, bijvoorbeeld door schoolpleinen en buurten te vergroenen, kan de sociale ontwikkeling van kinderen positief beïnvloed worden.
