Social media maken het ons niet makkelijk om geld te sparen. Influencers promoten producten zonder schaamte en laten ons zien hoe leuk het is om geld uit te geven. “Jonge mensen delen steeds meer online, vooral de leuke dingen. Je ziet als mensen iets leuks aan het doen zijn, iets leuks kopen, of een leuke plek zitten of. Dat zorgt voor een bepaalde druk,” zegt Marieke Wattel, zij schoolpsycholoog voor studenten.

De dopamine-rush van kopen
Waarom blijven we geld uitgeven, ook als we weten dat we moeten sparen? Volgens Marieke speelt dopamine een grote rol. “Bij iets leuks kopen is het zeker onderzocht: dan krijg je een soort dopamine-rush, een fijn gevoel. En dat is dus ook als je iets leuks doet. Tegenwoordig is ook onderzocht dat als je een like krijgt op social media, dat ook een goed gevoel geeft. Je doet al iets leuks, je kan het delen, en je krijgt likes. Dat is dopamine op dopamine, continu weer.”

Klarna promoten
Veel jongeren gebruiken tegenwoordig diensten zoals Klarna om nu te kopen en later te betalen. “Ik hoorde van een jonger iemand dat een bekende influencer gewoon reclame maakte voor Klarna in een video. Zonder waarschuwing dat geld lenen geld kost. Dat heeft natuurlijk invloed. Het wordt tegenwoordig heel makkelijk gemaakt om op afbetaling te kopen, maar dan loopt het niet zo leuk met je af natuurlijk.”

Hoe laat je de FOMO los?
Volgens Marieke draait het om keuzes maken: “Onthoud: korte termijn fijn, lange termijn pijn.” Ook is inzicht in je financiën cruciaal. “Het zijn allemaal saaie adviezen, maar ze werken. Schrijf op wat er binnenkomt en wanneer, en schrijf op waar je het aan wil en moet uitgeven. Maak een spaarpotje voor leuke dingen. Is dat na twee weken leeg? Dan moet je misschien even een baantje zoeken of andere keuzes maken.”

Geldbewustzijn normaliseren
Jongeren denken vaak dat ze toch niet een huis kunnen kopen, dus waarom sparen? Marieke pleit voor meer bewustwording via social media en influencers: “Misschien moeten we daar social influencers voor gebruiken, of banken die hier meer reclame over maken. Het is belangrijk om overzicht te hebben: wat wil ik allemaal doen in een maand of in een jaar? En hoeveel geld heb ik daarvoor nodig? Als je duizend euro wil sparen voor een vakantie over vijf maanden, dan kom je daar niet aan. Dat moet je apart zetten en niet aanraken. Zo zorg je ervoor dat je grip hebt op je geld.”