Bewering

Mensen met hooikoorts kunnen sneller een kruisallergie krijgen door vaatwastabletten

Oordeel

Gefundeerd

Bron van bewering

In een video op Youtube van AVROTROS Radar op 4 april 2025, waarschuwen zij dat mensen met een hooikoorts allergie moeten oppassen voor vaatwastabletten. Dit komt door een kruisreactie: het afweersysteem herkent bepaalde eiwitten in voeding als pollen en reageert daarop alsof het een allergie is. Hierin adviseren zij door vaker de vaat af te wassen met de hand. In de video vertellen zij niet waar zij de informatie vandaan halen en er is ook geen deskundige die deze claim beaamt.

Onderzoeken

Doordat er in de video niet verwezen wordt heb ik contact gezocht met Radar waar zij de informatie vandaan hebben gehaald, maar geen reactie op gekregen. Echter heeft Radar in 2023 een artikel over hooikoorts en voedselallergie gepubliceerd. Hierin spraken zij met Hanneke Oude Elberink, een internist-allergoloog. Ook met Hanneke heb ik contact gezocht om te vragen waar zij haar uitspraken als deskundige op baseert gezien er geen onderzoeken in het artikel worden benoemd. Hanneke vertelt in het artikel van Radar dat de krachtige chemicaliën in vaatwastabletten invloed kunnen hebben op de slijmvlieswanden van de darmen. Op die manier ontstaat een allergie, allergenen komen namelijk makkelijker in het lichaam en worden gezien als iets vreemds.

Via een recente publicatie van Libelle over ben ik gekomen bij een Zweeds onderzoek uit 2015. Hierin hebben zij onderzocht of kinderen sneller een allergie ontwikkelen in een huishouden waar een vaatwasser, en dus vaatwastabletten, wordt gebruikt in tegenstelling tot met de hand afwassen. Hieruit is voortgekomen dat met de hand afwassen een verlaagd risico brengt op het ontwikkelen van allergische aandoeningen. 

Verder in een onderzoek van Allergo Journal International hebben onderzoekers ontdekt dat restjes afwasmiddel en glansspoelmiddel, zoals alcohol ethoxylaten, op borden achterblijven na het wassen, en zelfs in kleine hoeveelheden kunnen ze schadelijk zijn voor de cellen in onze darmen. Deze stoffen, samen met andere chemicaliën in afwasmiddel, kunnen ontstekingen veroorzaken en het evenwicht van goede bacteriën in het lichaam verstoren. Dit kan leiden tot een vicieuze cirkel van ontsteking en allergische reacties, waarbij het lichaam antistoffen maakt tegen schadelijke bacteriën. Hierdoor kunnen allergische symptomen verergeren en kan het immuunsysteem overreageren.

Expert

Thomas Rustemeyer is professor en dermatoloog-allergoloog aan het Amsterdam UMC. Hij legt uit: ‘’Een kruisallergie betekent eigenlijk dat je allergisch bent voor stofje A, maar je lichaam herkent een stofje B ook als of dat A zou zijn. Het lichaam maakt daar geen onderscheid van.’’ 

De onderzoeken van Allergo Journal en die uit Zweden geven aan dat na het gebruiken van vaatwastabletten in de vaatwasser resten overblijven op de vaat en worden dan ook geconsumeerd. Maar die kleine hoeveelheden zijn schadelijk volgens Rustemeyer: ‘’Het gaat erom dat er zeep in zit. De functie van zeep is oplossen, de restanten hiervan blijven op de borden zitten in de vaatwasser. Dit komt in je eten en uiteindelijk je darmen waar de zeep je slijmvliezen beschadigd.’’

Door die beschadiging van de darmslijmvliezen komen voedselallergenen sneller in het lichaam, zoals de onderzoeken ook beamen. Dat maakt het voor het immuunsysteem nog lastiger om onderscheid te maken, dus ontstaat er een kruisallergie bij mensen met hooikoorts. ‘’Er is geen wetenschappelijk bewijs dat afwasmiddelen en vaatwastabletten kruisallergieën veroorzaken. Dat bewijs ontbreekt.’’ Volgens dr. Rustemeyer is er wel een oplossing: ‘’Spoel je vaat af met water, dat haalt die restjes weg.’’

Conclusie

Wanneer je hooikoorts hebt is de kans op kruisallergie groter wanneer je dus vaatwastabletten gebruikt, doordat de zeepresten op de vaat achterblijven en geconsumeerd worden. De chemicaliën in vaatwastabletten tasten in de darmen de slijmvliezen aan, waardoor voedselallergenen sneller binnentreden. Het immuunsysteem herkent de verschillende allergenen moeilijker. Maar door af te spoelen met water haal je deze resten weg en verklein je de kans op kruisallergie.