De Britse klimaatactiegroep Just Stop Oil heeft aangekondigd op 26 april haar laatste protestactie te organiseren op Parliament Square in Londen. De groep, opgericht in 2022, stopt met haar acties die gericht zijn op het beëindigen van nieuwe olie- en gasprojecten in het Verenigd Koninkrijk. 

Just Stop Oil is opgericht met het doel de Britse regering onder druk te zetten om onmiddellijk te stoppen met nieuwe olie- en gasexploratie. De groep voerde de afgelopen jaren meerdere opvallende en controversiële protesten, waarbij activisten zich vaak in de publieke ruimte manifesteerden om de urgentie van de klimaatcrisis te benadrukken. 

Just Stop Oil transformeert de beweging zich naar een bredere vorm van verzet onder het nieuwe motto “Resistance Works”. Ze willen mensen verenigen onder deze vlag en blijven inzetten op effectieve vormen van burgerlijke ongehoorzaamheid. Naast bekende protesttactieken, verschuift de focus ook naar juridische strijd: ze willen zich sterker profileren in rechtszaken, waarin activisten zich momenteel vaak niet goed kunnen verdedigen door beperkingen op wetenschappelijke getuigenissen. “We moeten het narratief in de rechtbank veranderen – dat is nu een van de belangrijkste fronten geworden in onze strijd,” aldus een woordvoerder van de beweging. Tegelijkertijd ambieert de groep het opbouwen van een grassroots politieke beweging die de huidige, falende democratische structuren moet vervangen. 

De steun voor activistische klimaatbewegingen zoals Extinction Rebellion groeit in het Verenigd Koninkrijk. De groep telt inmiddels honderden lokale afdelingen en duizenden leden. Volgens woordvoerder Puk van Noort trekken vooral jongeren en gepensioneerden naar de beweging. “Ouderen zeggen: we hebben het verpest, nu is het tijd om het goed te maken. Jongeren willen hun toekomst beschermen.” 

Niet iedereen sluit zich aan bij grote protesten, maar steeds meer mensen worden zelfstandig of via andere groepen actief. “Zodra mensen merken dat opstaan zin heeft, komen ze in actie,” aldus Van Noort. Ze ziet het activisme breder worden: “Van klimaat tot transrechten – het is een tegenbeweging tegen alles wat er misgaat in de wereld.” 

Tegelijk neemt de druk op activisten toe. De Britse politie treedt steeds harder op, blijkt ook uit onderzoek van de Universiteit van Bristol uit 2024, waarin staat dat milieuprotesteerders in het VK bijna bijna drie keer zo vaak worden gearresteerd dan het wereldwijde gemiddelde. “Er zijn wetten gekomen die het heel makkelijk maken om mensen op te pakken. Het risico wordt groter,” zegt Van Noort.