Pieter Omtzigt van NSC claimt tijdens de HJ-Schoo Lezing van 2 september dat arbeidsmigratie de grootste factor is van de Nederlandse bevolkingsgroei. Dat migratie zorgt voor een toename van de bevolkingsgroei is niet te ontkennen, maar niet alleen arbeidsmigratie veroorzaakt deze groei. Ook andere vormen van migratie spelen hierin een rol. 

Oorspronkelijke claim: https://partijnieuwsociaalcontract.nl/nieuws/volg-de-hj-schoolezing-2024-door-pieter-omtzigt  

De Nederlandse bevolking groeit als er meer kinderen geboren worden dan mensen overlijden en als er meer immigranten dan emigranten zijn. In 2023 kwamen er ruim 135.000 mensen bij door internationale migratie. Door meer sterfte dan geboortes nam het inwonersaantal met ongeveer vijfduizend af. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.  Sinds 2014 kent de Nederlandse bevolking geen natuurlijke bevolkingsgroei meer. Nu wordt de groei vooral veroorzaakt door migratie. In 2023 kwamen 336 duizend immigranten naar Nederland. Het jaar daarvoor immigreerden ruim 403 duizend personen naar Nederland. 

Migratie zorgt in Nederland voor meer bezorgdheid dan andere thema’s, zoals vergrijzing en klimaatverandering blijkt uit onderzoek van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI). Veel mensen vrezen voor de gevolgen van migratie, zoals het woningaanbod, druk op de arbeidsmarkt, lonen en publieke voorzieningen. 

In 2022 telt Nederland 2,6 miljoen inwoners die buiten Nederland zijn geboren. Twee derde van deze migranten komt van buiten Europa, blijkt uit onderzoek van Amnesty International. Het CBS maakt in zijn onderzoek naar immigratie onderscheid tussen twee groepen: EU-EFTA en niet EU-EFTA migranten. EU-EFTA migranten zijn mensen die afkomstig zijn uit landen van de Europese Unie (EU) en de Europese Vrijhandelsassociatie (EFTA), waaronder IJsland, Liechtenstein, Noorwegen, en Zwitserland. Niet EU-EFTA migranten komen uit landen buiten deze regio’s.  

Immigranten hebben verschillende redenen om te verhuizen naar een ander land. De meest voorkomende redenen om te verhuizen voor immigranten zijn: migratie vanwege gezin, arbeid, studie, asiel of tijdelijke bescherming. Uit de meest recente cijfers van het CBS blijkt dat in 2023 het grootste deel van de immigranten buiten de EU-EFTA niet voor werk naar Nederland kwam, maar voor andere redenen. Vooral migratie vanwege het gezin en asiel kwam in 2023 het meest voor.  

Ruim 41 duizend mensen immigreerden in 2023 vanwege het gezin, 32 duizend mensen kwamen met asiel als motief naar Nederland. Ruim 25 duizend arbeidsmigranten (waarvan bijna 22 duizend kennismigranten) verhuisden dit jaar naar Nederland. Hieruit blijkt dus, dat arbeid niet het meest voorkomende motief is van niet EU-EFTA immigranten. Wat wel blijkt uit de cijfers van het CBS is dat er door de jaren heen steeds meer arbeidsmigranten naar Nederland komen. In 2018 kwamen er nog 17,6 duizend arbeidsmigranten buiten de EU-EFTA naar Nederland.  

Immigranten die uit EU-EFTA landen komen, komen wel voornamelijk vanwege arbeid naar Nederland. In 2022 kwamen er ruim 46 duizend arbeidsmigranten uit EU-EFTA landen naar Nederland, blijkt uit cijfers van het CBS. Een aanzienlijk verschil in vergelijking met EU-EFTA migranten met studie of gezin als motief (18.680 duizend en 31.630 duizend).  

De claim van Pieter Omtzigt dat arbeidsmigratie de grootste factor is achter de toename van de Nederlandse bevolking, klopt dus gedeeltelijk. Arbeidsmigratie is vooral voor migranten uit EU-EFTA landen het grootste migratiemotief. Echter, voor migranten van buiten de EU-EFTA, is een motief als gezinshereniging of asiel veel vaker voorkomend. Hier is arbeidsmigratie niet de dominante vorm. Dit maakt de claim van Omtzigt gedeeltelijk onjuist: arbeidsmigratie is niet voor alle groepen het belangrijkste motief van immigratie naar Nederland.