Bewering:
De oorlog in Gaza heeft geleid tot een fikse toename van antisemitisme in Nederland, op straat en online.
Oordeel:
Deels gegrond, de zekerheid dat er een stijging is van antisemitisme is aanwezig, maar of deze stijging daadwerkelijk enkel door de oorlog komt, is moeilijk te bepalen.
Onderzoek:
De bewering gaat om de toename van antisemitisme, voor de oorlog en erna. Hier valt op dat de teller in 2022 op, 155 meldingen stond en in 2023 stijgt naar 379 meldingen. Dat betekent dat er al sprake was van een behoorlijke stijging. Dit onderzoek van het CIDI is enkel onderzoek van antisemitisme op straat, online meldingen hebben zij geen specifiek overzicht of onderzoek van. Zij maken ook onderscheid tussen meldingen en incidenten. “Dat is een belangrijk verschil”, zegt Hans Wallage, onderzoeker en beleidsadviseur van het CIDI. Bij een melding deelt iemand zijn of haar ervaringen als antisemitisch, terwijl bij een incident daadwerkelijk spraken is van een antisemitische uiting of actie die vanuit anti Joodse motieven is gepleegd. Vaak weten mensen het verschil niet te maken tussen kritiek op Israël en jodenhaat, hierdoor ontstaan verwarringen en is ook een factor waardoor antisemitisme stijgt.
Ook het Nationaal Coördinator Antisemitisme, Ministerie van Justitie en Veiligheid heeft een bericht gepubliceerd, over de stijging van antisemitisme. Sinds 7 oktober 2023 is er een toename van 48%, dit meldt het Meld.Online Discriminatie. Hierin zegt Eddo Verdoner dat antisemitische content onze samenleving vergiftigt.
De grens tussen antisemitisme en kritiek op Israël bepaald de persoon zelf”, zegt Hans. Toch zijn er drie punten waarbij kritiek op Israël toch over gaat naar antisemitisme. “Complottheorieën reflecteren op joden, die al jarenlang bestaan. Individuele beschuldigingen van Joden op basis van wat er in Israël en Palestina gebeurt, en ook het ontkennen van een staat, omdat die persoon joods is, valt onder antisemitisme.” Ook Willem Wallage duidt dit discussie aan: “Voor sommigen is zwaaien met een Palestijnse vlag antisemitisch”. Internationaal gezien is het pleiten voor het verwijderen van een Israëlische staat antisemitisme.
Conclusie:
Er is een stijging van antisemitisme in Nederland, dat samenhangt met de oorlog in Gaza. Meerdere organisaties houden meldingen bij van antisemitisme, waaruit deze stijging blijkt. Wat sommige organisaties als antisemitisch erkennen, is dat niet het geval bij andere. Dat is ook op maatschappelijk niveau het probleem. Sommige leuzen tijdens demonstraties kunnen voor de ene persoon als antisemitisch zijn en voor de ander niet. CIDI kijkt naar de oktober van 2022 en 2023 en nu naar 2024. Hieruit blijkt dat er een drastische stijging is. Belangrijk om te weten is dus dat er tot heden nog een discussie is over de definitie van antisemitisme.
