Het einde van september nadert, wat betekent dat oktober voor de deur staat, ook wel Stoptober. In 2014 werd de campagne voor het eerst georganiseerd in Nederland. Stoptober is een jaarlijkse campagne georganiseerd door het Longfonds, Nederlandse Hartstichting, Nederland Rookvrij, GGD GHOR, Trimbos-Instituut en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Dit jaar is Stoptober voor het eerst ook gericht op het stoppen met vapen.
Cijfers
Uit de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023, gepubliceerd mei 2024, blijkt dat 9% van de jongeren minimaal wekelijks vapet. Daarnaast geeft 11% aan minimaal wekelijks te roken en/of te vapen.
Bron: Gezondheidsmonitor Jeugd 2023
Daarnaast blijkt uit de Jongerenmonitor Tabaks- en Nicotineproducten van het Trimbos Instituut dat 10,3% van de jongeren (van 12 t/m 25 jaar) in 2023 maandelijks gebruik maakte van een e-sigaret.
Bron: Jongerenmonitor Tabaks- en Nicotineproducten, Trimbos Instituut
Invloed vapen op mentale gezondheid.
Naast het feit dat nicotine zeer verslavend is, heeft het een negatief effect op de hersenontwikkeling. Vapes zijn schadelijk voor het lichaam en brein door een fijnstof en giftige stoffen in de damp met daarin opgeloste nicotine.
Onderzoek laat zien dat zoete smaakjes van vapes heel aantrekkelijk zijn voor kinderen en jongeren. Op die leeftijd is het beloningssysteem in de hersenen al verder ontwikkeld dan het hersengedeelte dat gaat over het maken van verstandige keuzes. Jongeren voelen zich aangetrokken tot de zoete smaakjes en komen zo in aanraking met nicotine. Die stof kan leiden tot hartkloppingen, duizeligheid, hoge bloeddruk en zelfs epileptische aanvallen.
De korte termijneffecten van vapen zijn geheugen- en concentratiestoornissen, angst en paniek en een verhoogde kans op depressie.
Kees-Jan Heijkamp is GZ-psycholoog bij De Hoop en vertelt over gevolgen van roken en vapen op de mentale gezondheid het volgende: “De mens bestaat uit gewoontes en ik zie roken als een gewoonte. Roken is een geautomatiseerd proces wat ontstaat als een behoefte aan demping. Het dempende effect van roken is zo licht dat er direct trek ontstaat naar een volgende sigaret. Het belangrijke psychologische gevolg is dat roken een geautomatiseerd proces is geworden. Buiten dat is roken ook een coping voor momenten met stress of voor ontspanningsmomenten. Als je een verkeerde coping hebt ontwikkeld en je stopt met roken, wordt je dus gedwongen om te gaan nadenken over gezonde coping mechanismen. Ondanks het kleine werkingseffect, ontstaat er een afhankelijkheid van het roken”.
Bekijk hier de video-reportage over Stoptober
