Factcheck: De uitstoot van CO2 leidt niet tot een aarde met meer bomen en planten of tot een hogere landbouwopbrengsten

Factcheck: De uitstoot van CO2 leidt niet tot een aarde met meer bomen en planten of tot een hogere landbouwopbrengsten

“CO2 is een belangrijke voedingsstof voor het leven op aarde, met name voor planten en bomen. De uitstoot van CO2 leidt daardoor tot een aarde met meer bomen en planten en tot hogere landbouwopbrengsten”

Forum voor Democratie claimde in hun verkiezingsprogramma dat de uitstoot van CO2 zou zorgen voor meer bomen en planten en dat de uitstoot van CO2 ook zou zorgen voor hogere landbouwopbrengsten. Dit is echter niet waar te. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat CO2 inderdaad invloed heeft op de groei van planten. Dit heeft alleen op heel kleine schaal invloed bijvoorbeeld wanneer je dit test in een laboratorium. Meer CO2 zorgt op grote schaal niet voor een aarde met meer bomen en planten of een hogere landbouwopbrengst. Sterker nog, meer CO2-uitstoot zorgt ervoor dat bomen en planten zelf ook meer CO2 zullen uitstoten.

De claim van FvD is te kort door de bocht. Wat wel klopt en wat wetenschappelijk is vastgesteld is dat een verhoogde CO2-concentratie een positief effect heeft op de groei van planten. Ook het KNMI heeft hier onderzoek naar gedaan. “Hogere concentraties CO2 bevorderen plantengroei, ook wel CO2-bemesting genoemd. Sinds begin jaren 80 van de vorige eeuw is de CO2-concentratie gestegen van 340 ppm tot 411 ppm (parts per million). Uit studies met computermodellen blijkt dat CO2-bemesting bijna driekwart van de vergroening tussen 1982-2009 verklaart.”

Wat echter ontbreekt in de claim van FvD en wat een cruciaal onderdeel is van een positief effect van CO2 op de groei van planten is: “De CO2-bemesting draagt bij aan vergroening zolang het planten niet ontbreekt aan voedingsstoffen in de grond en het water.” Een studie gedaan naar ‘Recent global decline of CO2 fertilization effects on vegetation photosynthesis’ concludeert dat sinds 1982 het effect van CO2-besmetting op vergroening is gehalveerd door een gebrek aan voedingsstoffen en water. Wat hiermee wordt gezegd is dat CO2 inderdaad zou kunnen bijdragen, zolang alle andere randvoorwaarden die nodig zijn voor het groeien van planten en bomen ook op orde zijn. Maar dat is globaal gezien niet het geval.

Ook Han Dolman, directeur Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) en expert op gebied van koolstofdioxide, klimaatverandering en de globale koolstofcyclus, verklaart dat het statement van FvD te kort door de bocht is. “Opzich klopt de claim wanneer je het heel klein houdt. Als je in het laboratorium een plantje in de aarde stopt en het meer CO2 geeft dan gaat het harder groeien, maar dan moet je er wel voor zorgen dat de planten genoeg water en voedingsstoffen hebben. Op grote schaal is dit niet het geval.”

Dolman legt verder uit dat een direct gevolg van de klimaatverandering ervoor zorgt dat er te weinig vocht beschikbaar is in de grond. Dit heeft meerdere gevolgen. “Als er te weinig vocht beschikbaar is in de bodem dan kunnen bomen en planten zelf geen CO2 meer opnemen”, somt Dolman op. “Hierdoor sterven bomen en planten af en krijg je juist nog meer uitstoot. Afbraak van organisch materiaal wat in de grond zit, daar zit heel veel koolstof in en dat gaat weer de lucht in. Fotosynthese neemt dan wel CO2 op en produceert zuurstof, maar bij de afbraak gebeurt dus precies het omgekeerde waardoor er dus meer CO2 de lucht in komt.”

De Carbon Climate Feedback zijn bepaalde modellen die de CO2-uitstoot boven bossen meten. Deze modellen laten nu zien dat in sommige bossen geen CO2 meer opnemen, maar juist beginnen uit te stoten en dat draagt bij aan de opwarming van de aarde. “Als je het totale plaatje bekijkt dan is de balans netto negatief. Dat houdt in dat bossen zelf ook CO2 de atmosfeer in brengen in plaats van dat ze CO2 opnemen”, Aldus Dolman.

Conclusie

Het is met name dat klimaatverandering gepaard gaat met grote droogte. Als er te weinig vocht beschikbaar is voor bomen en planten sterven ze af wat zorgt voor meer CO2-uitstoot en dat bomen en planten zelf geen CO2 kunnen opnemen. Er wordt hierdoor meer warmte vastgehouden. Als je de netto balans van de opname van de CO2 en de afstoot ervan tegen elkaar afweegt, dan is de opname van CO2 negatief.

Bronnen:

FLUXES | ICOS. (z.d.). https://www.icos-cp.eu/fluxes
Zhu, Z., Piao, S., Myneni, R. B., Huang, M., Zeng, Z., Canadell, J. G., Ciais, P., Sitch, S., Friedlingstein, P., Arneth, A., Cao, C., Cheng, L., Kato, E., Koven, C., Li, Y., Lian, X., Liu, Y., Liu, R., Mao, J., . . . Zeng, N. (2016). Greening of the earth and its drivers. Nature Climate Change, 6(8), 791–795. https://doi.org/10.1038/nclimate3004
Wang, S., Zhang, Y., Ju, W., Chen, J. M., Ciais, P., Cescatti, A., Sardans, J., Janssens, I. A., Wu, M., Berry, J. A., Campbell, E., Fernández‐Martínez, M., Alkama, R., Sitch, S., Friedlingstein, P., Smith, W. K., Yuan, W., He, W., Lombardozzi, D., . . . Peñuelas, J. (2020). Recent global decline of CO 2 Fertilization effects on vegetation photosynthesis. Science, 370(6522), 1295–1300. https://doi.org/10.1126/science.abb7772
KNMI – Het kan nog groener en dat is goed nieuws. (z.d.). https://www.knmi.nl/over-het-knmi/nieuws/het-kan-nog-groener-en-dat-is-goed-nieuws-84758df1-612d-4d95-b108-0e5c40c8ca90
Zimmer, C. (2017, 5 april). Antarctic ice reveals Earth’s accelerating plant growth. The New York Times. https://www.nytimes.com/2017/04/05/science/carbon-dioxide-plant-growth-antarctic-ice.html
till, C. J., Page, G., Rastogi, B., Griffith, D. R., Aubrecht, D. M., Kim, Y., Burns, S. P., Hanson, C., Kwon, H., Hawkins, L., Meinzer, F. C., Sevanto, S., Roberts, D. A., Goulden, M. L., Pau, S., Detto, M., Helliker, B. R., & Richardson, A. D. (2022). No evidence of canopy-scale leaf thermoregulation to cool leaves below air temperature across a range of forest ecosystems. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 119(38). https://doi.org/10.1073/pnas.2205682119 
ScienceDirect.com | science, health and medical journals, full text articles and books. (z.d.). https://pdf.sciencedirectassets.com

Over de auteur

Anne Minnaard

Anne, 21 jaar