Afgelopen dinsdag 1 oktober is Mark Rutte na veertien jaar premierschap begonnen aan zijn nieuwe baan als secretaris-generaal bij de NAVO. Rutte begint zijn baan in een moeilijke periode, met onder andere de oorlog in Oekraïne en Donald Trump die mogelijk opnieuw verkozen wordt tot president van de Verenigde Staten.
Rafael Loss, beleidsmedewerker bij het European Council of Foreign Relations, benoemt dat het nut van de NAVO eerst afzwakte vanwege de vrede in Europa, maar na het begin van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne is dit veranderd. “Ik denk dat de NAVO enorme vooruitgang heeft geboekt sinds het begin van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne begin 2022. De NAVO identificeert ook de dreiging van terrorisme als significant.”
Bedreigingen voor de NAVO
Rusland werd rond 2010, nog voor de annexatie van de Krim, nog gezien als een land waarmee kon worden samengewerkt op het gebied van onder andere wapens en defensie. Verder zijn er schommelingen door de situatie in het Midden-Oosten, wat ook als een bedreiging kan worden gezien. Ook China kan als vijand worden beschouwd door het bondgenootschap dat het land met Rusland heeft.
Lidstaten bijeenhouden
Rutte moet er dus voor zorgen dat de NAVO intact blijft en dat de lidstaten binnen de NAVO niet door andere landen worden aangevallen. Volgens Loss zou dit voor Rutte niet zo moeilijk moeten zijn: “Een secretaris-generaal moet ervoor zorgen dat er overeenstemming is en blijft tussen de 32 regeringen die soms hele verschillende prioriteiten hebben. Mark Ruttes voorganger Jens Stoltenberg is er heel goed in geslaagd om bepaalde agendapunten hoger op de prioriteitenlijst te krijgen om bepaalde initiatieven een prioriteit te geven.”
Loss benoemt verder dat het portfolio van Rutte hem zal helpen bij het leiden van een grote alliantie als de NAVO. Rutte heeft Nederland namelijk al eerder door talloze contacten tussen de EU en EU-leden geleid. “Rutte is geprezen voor zijn contact met Donald Trump tijdens zijn presidentschap. Er is een kans dat Donald Trump de tweede termijn wint en ik denk dat sommige regeringsleiders binnen de NAVO wedden op Ruttes diplomatieke vaardigheden.” Trump heeft zich in het verleden vaak uitgesproken over de NAVO en heeft ook meermaals benoemt uit de alliantie te willen stappen mocht hij herkozen worden.
Voor Mark Rutte is dat natuurlijk een enorme uitdaging, maar Trump is niet de enige die op zijn pad komt. In de radio-uitzending van vandaag sprak ik hier verder over met Hoogleraar oorlogsstudies Frans Osinga.
