Ter ere van 250 jaar Amerikaanse onafhankelijkheid heeft het Amerikaanse ministerie van Financiën aangekondigd dat het volgend jaar een speciale één dollarmunt wil uitgeven. Opvallend is dat daarop het hoofd van voormalig president Donald Trump te zien zal zijn.
Volgens een wet uit 1866 mogen levende of zittende presidenten in de Verenigde Staten niet op officieel geld worden afgebeeld. Destijds was de regel bedoeld om te voorkomen dat de Verenigde Staten de indruk zou wekken een monarchie te zijn, waar vaak de regerende leider op munten staat afgebeeld.
In autoritaire regimes, zoals Noord-Korea, China en Syrië, is het daarentegen heel gebruikelijk dat leiders hun eigen gezicht op geld laten drukken. In Noord-Korea staan de gezichten van Kim Il-sung, Kim Jong-il en Kim Jong-un op munten en bankbiljetten. In China staat Mao Zedong nog steeds op al het gebruikte geld. Ook in landen als Rusland en Syrië zijn herdenkingsmunten met Poetin en Assad uitgegeven, dit is bedoeld om leiderschap en nationale eenheid te benadrukken. Het afbeelden van een levende leider wordt in zulke regimes vaak gezien als een symbool van loyaliteit, controle en persoonlijke verheerlijking.
In een democratie vertegenwoordigt geld het volk, niet één individu. Robert Shapiro, hoogleraar politicologie en internationale en publieke zaken aan Columbia University, vertelt: “In autoritaire regimes is het gebruikelijk dat levende leiders hun gezicht op geld laten zetten, maar in een democratie hoort dat niet. Het afbeelden van een levende leider in zulke regimes is bedoeld om leiderschap en nationale eenheid te benadrukken.”
Het gebruik van contant geld is de afgelopen jaren wereldwijd afgenomen, ook in de Verenigde Staten. Uit cijfers van de Federal Reserve blijkt dat in 2024 nog maar 14 procent van alle betalingen contant werd gedaan, een daling van 2 procent ten opzichte van 2023. Hoogleraar Shapiro vindt het idee van een munt met Trumps gezicht erop opvallend, maar verwacht dat het weinig effect zal hebben, omdat steeds minder Amerikanen contant betalen.
Toch zijn er andere manieren waarop Trump zijn persoonlijkheid en imago inzet om invloed uit te oefenen op de Amerikaanse politiek. Hiervoor spreken we met Kenneth Manusama, Amerika-expert en jurist. Hij legt in de onderstaande reportage uit wat persoonsverheerlijking in de politiek precies inhoudt.
