Het beroep van een clown kan gezien worden als een vorm van acteren, maar het is niet zomaar een rol om te spelen. Om goed te ‘clownen’ heb je bepaalde kwaliteiten nodig en moet je bereid zijn om het persoonlijk te laten worden.

Veel mensen hebben een beperkt beeld van wat een clown is; zowel over hoe het clownswerk ingezet wordt als over hoe het is om het beroep uit te oefenen, vindt Els Jansen die les geeft aan de School voor Clown & Leven. Clowns worden breder ingezet dan alleen in het circus of bij kinderfeestjes: bijvoorbeeld ook vaak om gehandicapten, zieken of dementerende mensen te vermaken: “Je moet leren om heel goed andere mensen aan te voelen,” zegt Jansen. “Dan moet je natuurlijk ook nog eens creatief, origineel, en een out-of-the-box-denker zijn. Je moet dus veel kwaliteiten in jezelf trainen.”

Clownswerk lijkt misschien alleen maar leuk en lollig te zijn, maar het is voor een clown een persoonlijk proces. Waar veel andere acteurs in een rol kruipen, ben je als clown op een bepaalde manier juist jezelf, zegt Jansen: “Je probeert een soort spontaniteit, zoals kleine kinderen dat hebben, bij jezelf te ontwaken zodat je heel puur en authentiek kan reageren.” Je moet kunnen omgaan met gevoelens als onzekerheid en onhandigheid: “Als je met die dingen durft te spelen, dan laat je aan je publiek zien dat het oké is om die gevoelens te hebben.”

Nog een punt waarop het werk als clown verschilt van veel ander acteerwerk is de interactie met het publiek: “Als je leert om goed in verbinding te zijn met anderen, en je daarop af te stemmen, dan kan je in principe met verschillende doelgroepen werken.” Het kan zijn dat je als clown aanleg of voorkeur hebt voor een bepaald soort publiek: “Dat hangt ook af van wat voor een soort clown je bent en welke stijl van spelen je hebt.”

De reportage biedt een voorbeeld van hoe een clown te werk kan gaan met kinderen:

Luister voor het antwoord naar de podcastaflevering van Vak Apart waarin nóg dieper op het beroep wordt ingedoken.