Hoewel veel mensen weten dat roken niet goed voor je is, rookt in Nederland volgens het CBS nog steeds ruim 17% van de volwassen. Hierbij is een piek bij Nederlanders tussen de 20 en 30 jaar. Dit terwijl de gezondheidsgevolgen bij jongvolwassenen juist extra groot zijn. Hun lichaam is nog in ontwikkeling, waardoor de schadelijke stoffen in tabak dieper ingrijpen.
Deze gevolgen laten zich vaak pas jaren later zien. Roken verhoogt het risico op hart- en vaatziekten, longkanker en chronische longziekten, zoals COPD. Andere gevolgen zijn onder meer aderverkalking, hoge bloeddruk, verslaving en schade aan de luchtwegen. Ook op korte termijn zijn er duidelijke effecten: een slechtere conditie, verminderde concentratie en een grotere vatbaarheid voor luchtweginfecties. Veel jongeren onderschatten die schade, omdat ze de gevolgen niet direct voelen.
Daarnaast speelt de sociale omgeving een grote rol. Jongeren beginnen vaak met roken uit nieuwsgierigheid of groepsdruk, niet beseffend hoe snel een gewoonte een verslaving kan worden. Volgens het Trimbos-instituut raken jongeren gemiddeld binnen enkele weken verslaafd aan nicotine en dus aan roken.
Preventie, voorlichting en rookvrije omgevingen kunnen dus het verschil maken in deze cijfers. Longarts en voorzitter Rookpreventie Jeugd, Wanda de Kanter, vertelt ‘waar ik voor sta is samenwerken om te bereiken dat kinderen niet gaan roken’.
De prijs van sigaretten stijgt de afgelopen jaren aanzienlijk. Zo probeert de overheid het roken te ontmoedigen door tabaksproducten minder toegankelijk te maken. Sinds 2024 is het daarnaast verboden om sigaretten te verkopen in supermarkten, avondwinkels, buurtwinkels en in de horeca. Het is dus lastiger om sigaretten te kopen. In de toekomst zal dit verder worden afgebouwd, met het einddoel om tabak vanaf 2032 alleen nog maar te verkopen in tabaksspeciaalzaken. De ambitie van een rookvrije generatie in 2040 sluit hierop aan.
De stichting ‘rookvrije generatie’ wil dat Nederland vanaf 2040 volledig rookvrij wordt. Hoe kijken rokers en niet-rokers hier tegenaan? Verslaggeefster Sophie de Goede is op onderzoek gegaan. Bekijk de reportage hieronder!
