Bewering

De geschiktste natuurgebieden voor de wolf zoals de Veluwe zijn nu bezet.

Oordeel

Waar

Bron van de bewering

In een recent rapport over de voortgang van de wolf in Nederland, gemaakt door BIJ12, een organisatie die provincies helpen bij de zorg voor natuur en omgeving, staat dat er momenteel 11 wolvenroedels in Nederland leven, en dat dit aantal stagneert.

In een artikel op het ANP en BNNvara spreekt wolvenexpert Maurice La Haye hierover, hij vertelt dat de geschiktste gebieden voor de wolf nu bezet zijn en dat potentiële nieuwe roedels die Nederland binnenkomen op zoek moeten gaan naar gebieden die minder aantrekkelijk zijn. Hij deelt in het stuk niet mee waar hij deze uitspraak op baseert.

Territoriums van de wolf

La Haye laat weten dat hij zich baseert op een studie van de Universiteit Wageningen over de habitatgeschiktheid voor de wolf in Nederland (2024).

In De wolf terug in Nederland, a factfinding study (2021), wordt er ingegaan op de populatiedynamiek van wolven. Zo wordt er verteld dat wolven een sterk territoriaal systeem hebben en dat de grootte van dit territorium te maken heeft met de beschikbaarheid van voedsel in het desbetreffende gebied en hoeveel veilige rustgebieden er zijn.

Een roedel is een familie en bestaat doorgaans uit tussen de 2 en 9 dieren. Om te kijken hoeveel roedels in een bepaald oppervlakte kunnen leven is er uitgegaan van 200km2 per leefgebied per wolvenfamilie. Deze wordt afgeleid uit waarnemingsdata uit Europa. Maar hier moet ook bij vermeld worden dat de groottes van de wolventerritoria een variatie laten zien van 80 tot 400 km2. (habitatgeschiktheid voor de wolf in Nederland)

Ook ecoloog Leo Linnartz, van ARK Rewilding Nederland, geeft dit aan. ‘Als je kijkt naar Duitsland, dan zie je dat in Centraal-Europa de wolventerritoria vaak zo’n 200 vierkante kilometer groot zijn. En als het wolvenaantal naar het maximum gaat, dan kunnen die territoria krimpen, maar minder dan 40 à 50 vierkante kilometer groot zullen ze niet worden. Die grootte hangt ook heel erg af van de hoeveelheid wild.’

De onderzoekers van Universiteit Wageningen laten wel zien dat het lastig is om een definitief aantal wolven de schatten voor de geschikte gebieden in Nederland. Met verschillende modellen komen daar weer net verschillende antwoorden uit. Zo is er bijvoorbeeld een Duitse onderzoeksmethode toegepast op het Nederlandse gebied, hierbij werd de ondergrens voor het aantal roedels geschat op 15.5, dit is het geschatte aantal voor de geschikte gebieden zoals bijvoorbeeld de Veluwe.

Genoeg ruimte?

Ecoloog Leo Linnartz zou dezelfde conclusie als La Haye trekken.

‘Je ziet dat als er volop ruimte is, de wolven bezig zijn met inschikken. Maar als de beschikbare ruimte eigenlijk op is, er steeds meer conflicten komen. Dit gaat vooral om conflicten met de buren, want jij wilt meer ruimte en zij willen ook meer ruimte. En dit kan dan niet, die kunnen alleen maar ten kosten van elkaar wat extra terrein krijgen.’ Linnartz vertelt dat er door de roedels dus eigenlijk oorlog om de beschikbare ruimte wordt gevoerd en dat dit een teken is dat het gebied vol zit.

Ook in het jaaroverzicht van BIJ12 wordt deze agressie tussen wolven van verschillende territoria aangestipt: ‘Zodra er meer wolven leven in een gebied als de Veluwe, gaan dichtheidsafhankelijke factoren een rol spelen. Eén van die factoren is een toename in agressie tussen roedels. Ook de camerabeelden van januari 2024 geven een inkijkje in deze territoriale agressie. Op de videobeelden is het territoriale gedrag tussen roedels te zien.’ Hierbij geven ze ook wel aan dat agressie van verschillende factoren afhangt, waaronder tijd, ruimte en verwantschap.

Als laatste wordt er ook nog in het habitatgeschiktheidsonderzoek vermeld dat ze denken dat er nog veel ruimte voor wolven is in Nederland, maar wanneer de aantallen toenemen, de dichtheidsafhankelijke factoren de groei zullen dempen. Hierbij geven de onderzoekers een voorbeeld vanuit Yellowstone Nationaal Park in de VS, waar de wolvenpopulatie na een tijd van sterke groei stabiliseerde.

Conclusie

Het gebied dat wolven nodig hebben kan dus variëren. Ook speelt de hoeveelheid voedsel voor de wolven een rol. Maar uit de onderzoeken van de Wageningen Universiteit, waaruit blijkt dat de aantallen kunnen stabiliseren en het gesprek met ecoloog Leo Linnartz waarin hij uitlegt dat de wolven al concurreren om de ruimte kan geconcludeerd worden dat de uitspraak waar is.