Kinderen leren beter als ze mogen bewegen, ontdekken en voelen niet alleen binnen, maar juist ook buiten. Dat is de overtuiging van Tine Nieboer (29), oud-leerkracht uit Amsterdam en winnaar van de Buitenlesleerkrachtprijs.
Buiten leren: “Kinderen leren met hun hart, hoofd en handen”
Tine Nieboer gaf jarenlang les op de Buitenveldertse Montreuxschool in Amsterdam. Drie jaar lang nam ze haar klas iedere woensdag mee naar het Amsterdamse Bos. “Weer of geen weer, we gingen altijd. De kinderen leerden daar rekenen, taal én hoe ze zich konden verbinden met de natuur.”
Voor dat werk werd ze onderscheiden met de Buitenlesleerkrachtprijs, een verkiezing georganiseerd door IVN Natuureducatie en Jantje Beton. Inmiddels woont ze in Noorwegen en studeert ze af aan een opleiding over de relatie tussen mens en natuur. Maar haar missie blijft hetzelfde: “Kinderen moeten leren met hun hart, hoofd en handen. Buiten gebeurt dat vanzelf.”
Leren buiten de muren van een klaslokaal
Toen Nieboer begon met buitenonderwijs was dat nog vrij uniek. Inmiddels wint het idee terrein, maar veel scholen blijven vasthouden aan het klaslokaal. “Binnen leren kinderen vooral stilzitten, schrijven en luisteren. Buiten mogen ze bewegen, ontdekken en samenwerken. Ze leren daar ook belangrijke sociale vaardigheden, zoals omgaan met conflicten en samenwerken.”
Toch laat dat soort leren zich niet altijd meten met een toets. “Soms halen kinderen een goede score op een rekentoets, maar als je ze daarna iets praktisch laat doen bijvoorbeeld het meten van een stuk grond weten ze niet waar ze moeten beginnen. Dan blijkt dat ze het trucje snappen, maar niet de toepassing.”
Meer werk, maar ook meer waarde
Een buitenles organiseren vraagt voorbereiding, zegt Nieboer. “Ik had elke week vier ouders mee die hielpen. Zij kregen duidelijke instructies. Je moet flexibel zijn, want het weer kan je plannen zomaar in de war gooien.”
Toch vindt ze het de moeite waard. “Het kost misschien meer tijd, maar je krijgt er zoveel voor terug. De kinderen zijn vrolijker, meer betrokken en hebben er echt plezier in. Ze leren op een veel actievere manier.”
Niet binnen maar buiten
Hoewel Tine een groot voorstander is van buitenonderwijs, wil ze niet dat het klaslokaal helemaal wordt vervangen. “Er zijn zeker dingen die je beter binnen kunt leren, zoals lezen en schrijven. Maar een gezonde mix is belangrijk. Als je één dag per week echt buiten kunt zijn met je klas, levert dat al veel op. Voor het leren, maar ook voor hoe kinderen met elkaar omgaan.”
Met haar ervaring en enthousiasme laat Tine Nieboer zien hoe onderwijs ook anders kan. Niet alleen met boeken en toetsen, maar juist ook met vieze handen, frisse lucht en voeten in het gras.
Op de Hovenschool in Deventer is afgelopen week de aftrap geweest van de Nationale buitenlesdag. Voor het jubileum heeft de IVN iets heel bijzonders gedaan dit jaar.
Onze verslaggever Vos Vissers was erbij
In onze talkshow kwam Jael Nouhet hierover spreken. Nouhet is natuurpedagoog, ontwikkelingspedagoog en ondernemer. Opgevoed met aandacht voor mens en natuur, met beide benen op de grond.
Langs diverse levenservaringen en de 4-jarige HBO studie pedagogiek werd ik ontwikkelingspedagoog. Aangevuld met korte en langere studies over (eetbare)planten, natuur en milieu (o.a. IVN natuurgids, Forest to plate, Natuuropleiding.nl) groeide mijn ervaringen uit tot dit bedrijf.
Als we begrijpen dat het leven in ieder opzicht beter wordt wanneer we als mens weer iets dichter bij de natuur gaan leven. Dan scheelt dat heel wat stress, klachten, problemen en kosten. Bijna iedereen wordt blij van de zon, zingende vogels en/of gekleurde herfstblaadjes. Bijna iedereen zoekt in haar of zijn leven naar de kinderlijke energie om te spelen, voluit te leven en te genieten.